Sakarya mutfağı

[Φ _asi_]

SAKARYA YEMEKLERİ

 

SIZBAL (Sakarya)

 

Malzemeler:

500 gr. yoğurt

2 veya 3 adet yumurta

1 çorba kaşığı kadar pırpılcıka*

Bir demet (5-6 sap) taze kişniş

İstenirse birkaç tane taze soğan

 

Yapılışı:

Yumurtalar katı kıvamda haşlanır.Yoğurt bir kaseye konup içine 1 kaşık acıka ilave edilerek pürüzsüz bir şekle gelinceye kadar karıştırılır.Kişnişler yıkanıp ince ince doğranır ve sızbala katılır.Haşlanmış yumurtalar da en son kaseye oturtulur ve Abaza pastası ile birlikte servis edilir.

 

Not: pırpılcıka; Abazaların kurutulmuş kırmızı biber ile yaptıkları,salçaya benzeyen ve içinde birçok baharat, sarımsak ve tuzu barındıran bir madde.

 

 

ABAZA PASTASI (Sakarya)

 

Malzemeler:

500gr. mısır unu

1/2 litre kaynamış su

 

Yapılışı:

Teflon bir tencerede su kaynatılır.Mısır unu elekten geçirilerek kaynayan suya dökülür ve hızlıca karıştırılmaya başlanır.Suyu tamamen içine çeken hamur devamlı alt-üst edilerek pişirilir.Şekillendirilerek soğuması için bir tabağa alınır.

 

Püf noktaları: Abaza pastasına tuz konulmaz. Özelliği Abaza veya Çerkez peynirinin dilim dilim üzerine dizilerek yenmesidir.

 

 

ALİŞKA (Sakarya)

 

Malzemeler:

1 adet orta boy soğan

3 adet orta boy patates

3 çorba kaşıgı katı yağ

1 çorba kaşığı domates salçası

6 su bardağı su

2 çay kaşığı kuru nane

100 gr. Kıyma

1 çorba kaşığı toz kırmızı biber

 

Hazırlanışı:

Soğanları ince ince kıyın. Patatesleri soyup, 2 cm.'lik küpler biçiminde doğrayın. Yağı bir tencerede eritin. Yağ kızınca soğanları içinde pembeleşinceye kadar kavurun. Kıymayı da katın., rengi dönünceye kadar kavurmayı sürdürün. Salçayı ve kırmızı biberi ekleyin. Patatesleri katıp, 3-4 dakika karıştırarak biraz renk aldırın. Suyunu ve tuzunu da ekleyip, bir taşım kaynatın. Köpüğünü alarak, orta ateşte yaklaşık 15 dakika pişmeye bırakın.

Bu arada unu su ile karıştırarak sulu fakat koyu kıvamlı bir hamur hazırlayın. Bir çorba kaşığıyla hamurdan alın. Başka bir kaşık yardımıyla hamurdan küçük parçalar sıyırıp, çorbaya akıtın. Bütün hamur bitinceye kadar bu işlemi tekrarlayın. Hamurları kattıktan sonra çorbayı 10 dakika daha pişirin. Nanesini serpip karıştırın ve ateşten alın. Sıcak olarak servis yapın.

 

 

DARTILI KEŞKEK (Sakarya)

 

Süt (dartı yapmak için) 6-7 Litre

Tavuk 1 Adet

Aşurelik Buğday 1/2 Kilogram

Soğan 1 Baş Orta Boy

Tuz 1-2 Tatlı Kaşığı

Su 1,5 Litre (6 Su Bardağı)

Tereyağı 2 Yemek Kaşığı

Karabiber Çay Kaşığının Ucuyla

Kırmızı Biber Çay Kaşığının Ucuyla

 

Yurdumuzun birçok yöresinde yapılan Keşkeğin, Sakarya yemek kültüründe ayrı bir yeri bulunmaktadır ilde özellikle düğünlerde yapılan özel günlerin vazgeçilmez yemeği olan keşkek ağır, hatırlı misafirlere yapılan özel bir yemektir. Herkesin yapamadığı keşkek, yemek olarak ayrı bir ustalık ve maharet gerektirmesi nedeniylede oldukça önemlidir.

DARTI: Süt kaynatılmadan bir süre bekletilir. Daha sonra üzerinde oluşan yağlı tabaka alınarak bir tencerede biriktirilir. Tencere içindeki hafif yağlı tabaka ocakta (hafif ateşte) kırmızılaşıncaya kadar kaynatılır. Pırtık pırtık bir şekil alınca ateşten alınır. Bir kap içine boşaltılarak donması beklenir. Yağlı bölüm üste, tortu altta kalacak biçimde donan malzeme; kahvaltılarda ve makarnalarda sos olarak kullanılan dartı özellikle keşkek yapımında tüketilir.

KEŞKEK: Kılçıklı sivri beyaz (döğme-dövülerek kabuğu çıkarılmış buğday-/aşurelik) buğdaydan yapılır. Keşkek yapılmadan bir gün önce buğday akşamdan yıkanarak ıslanır ve biraz kabarması sağlanır.

Ertesi gün ise, hazırlanan tavuk iyice yumuşayıncaya yaklaşık 1,5 saat kadar suda haşlanır. Tavuk haşlandıktan sonra bir kepçeyle tencereden alınır. Diğer tarafta akşamdan hazırlanan buğday tavuk suyuna atılır, 1-2 kez tahta bir kaşıkla çevrilerek ocakta kaynatılır. Suyu az ise üzerini 1 parmak örtecek kadar su ilave edilir ve yeterince tuz konur. Ilınmış olan tavuk kemiklerinden ayıklanır, ince ince didiklenir ve küçük parçalar halinde, kaynatılan buğdayın içine katılır. Kaynatılan malzeme tahta kaşıkla ezilerek buğdayla etin birbirine yedirilmesi sağlanır. Koyulaştığı zaman servis tabağına alınır.

Diğer tarafta bir tavanın içinde tereyağı kavrulur. İçine hazırlanan dartı, kırmızı ve kara biber konur. Hazırlanan keşkeğin içine üzerine dökülerek sıcak servis yapılır.

Keşkek yemek olarak cemiyetlerde (düğünlerde, sünnetlerde vb. toplantılarda) mutlaka pişirilir ve konuklara ikram edilir. Yöre halkı “düğüne gidiyoruz” yerine “keşkek yemeğe gidiyoruz” sözünü yaygın biçimde kullanmaktadır. Yine yörede genç kız ve delikanlılara; “ne zaman evleniyorsun?” anlamında, “senin keşkeğini ne zaman yiyeceğiz” biçiminde takılırlar.

 

 

ADAPAZARI ISLAMA KÖFTE (Sakarya)

 

Malzemeler:

1/2 kg. dana kıyma

1 kuru soğan

Kurutulmuş ekmek içi

Köfte baharı

Tuz

Islama malzemesi:

İnce dilimlenmiş bayat ekmek

Kemik suyu

Kırmızı biber

Sıvıyağ

Süslemek için:

2 domates

2 yeşil biber

 

Köfte malzemesi ile istediğiniz büyüklüklerde köfte hazırlayın. Diğer tarafta kemik suyu hazırlayın. İçine biraz sıvıyağ ve rengi kırmızı olacak şekilde toz kırmızı biber ve tuz ekleyin. Bayat ekmekleri bu suya batırıp bekletmeden alın. Köfteleri ve ekmekleri ızgarada pişirin. Domates ve biberleri de pişirdikten sonra en alta ekmekleri üzerine köfteleri ve en üstüne de domates biberleri koyarak sıcak servis yapın. Hem bayat ekmekler değerlenmiş olacak, hem de bereketli bir yemek ortaya çıkacak.

 

 

BALKABAKLI EKMEK (Sakarya)

 

1 çorba kaşığı tozşeker,

3,5 su bardağı un,

1 paket kabartma tozu,

1 su bardağı süt,

250 gram balkabağı,

tuz

 

Derin bir kaba tozşekeri, unu, kabartma tozunu, tuzu ve 1 su bardağı sütü alın. Kabağı haşlayıp ezin. Malzemeyi ilave edin. Yoğurarak hamur yapın. 1 parmak kalınlığında açın. Yuvarlak kalıplarla kesin. Yağlanmış fırın tepsisine dizin, önceden ısıtılmış 180 dereceli fırında üzeri kızarana dek pişirin. Üzerine un eleyip, servis yapın.