İçim rakı dışım su

[Φ Ufuk_efe]

bizim Can Yücel

 

1926 - 1999

 

Can Yücel şiirleriyle olduğu kadar kendine özgü kişiliğiyle de Türk Edebiyatı’nın sıradışı şairlerinden biridir. İronik yaklaşımları, şiirlerindeki farklı üslûbu ile dikkat çeken ünlü şair de rakı sevgisiyle anılan isimlerden biridir. Aslında, dürüst olmak gerekirse Can Yücel her türlü alkollü içkiye olan sevgisiyle tanınır. Burada biz rakının diğerlerinden geri kalmadığına, önde olduğuna dikkat çekmeye çalışacağız.

 

Kalemine düşkün olduğu kadar içkiye de düşkün olan ve ömrünün son günlerine kadar kadehi elinden bırakmayan ünlü şair “Şey gibi hiçbirşeyim yahu” dizeleriyle başlayan “Şey Gibi” adlı şiirinde şu dizelerle rakının adını da anmadan geçmez.

 

“İçim rakı dışım su

Bu mahmur cinayette”

 

Şiirleriyle pek çok şaire yön çizen Can Yücel’in içkiye olan düşkünlüğü diğer şairlerin de şiirlerinde yer buluyor kendine. Örneğin Sunay Akın yazdığı “Şiiriçi Hatları Vapuru” adlı şiirinde Nazım Hikmet, Orhan Veli, Cemal Süreya gibi önemli şairlere bir vapur ayırırken şairin alaycı tavrını da belirterek Can Yücel’in adının verilmesi gereken vapuru şöyle tanımlıyor.

 

“Can Yücel vapuru

alaycı bir düdük çalar

savaş gemilerine

ki rakı şişeleri asılıdır

can simitlerinin

yerine”

 

Rakı sevgisiyle bilinen bir başka ünlü şair Cemal Süreya ise “Oteller Hanlar Hamamlar İçin Sürekli Şiir” adını verdiği şiirinde o günlerde çok içmesini bazı isimlere bağlayarak şöyle sesleniyor;

 

“Şu günlerde içkiye düştüm, ondan mıdır bilmem,

Daha çok seviyorum Cansever'i, Uyar'ı, Can Yücel'i

Bir de Fethi Naci'yi, ve elbet Mustafa Kemal'i”

 

Rakı masasındaki eşsiz muhabbetiyle dinleyenleri kendine hayran bırakan Can Yücel’in masasını paylaştığı insanlardan biri de eleştirmen yazar Fethi Naci’dir.

 

"Arkadaşlarla Cihangir'deki şimdi 'Susam Bar', eskiden 'Ege Bahçesi' olan yerde toplanmıştık. Can da geldi. Aramızda ona `bakan oğlu' diye takılmıştık. İnanır mısın az içerdi! Mesela biz Can'la çıkarken karısı Güler, ben daha fazla içtiğim için `Allahını seversen Can'a fazla içirme,' derdi!"

 

 

Can Yücel’in rakı masasındaki bir diğer arkadaşı da ressam Burhan Uygur’dur.

 

“Can Yücel'le çok anısı vardır. Bir gün birlikte Ankara'ya gidecekler. Can abi sarhoş. Burhan son anda geldi gara, o da sarhoş. Film gibi; tren hareket etmiş, Can abi yarı beline kadar camdan sarkmış bağırıyor, Burhan koşuyor, biz Güler'le birlikte Burhan'ı arkadan itiyoruz. Neyse Burhan da bindi trene. Tuna küçük o zaman, ben gidemedim o yüzden onlarla. Güler'e dedim ki "Keşke sen gitseydin başlarında, bunlar şimdi talan ederler Ankara'yı." O da "Vallahi Vesile iki-üç gün kafamı dinleyeceğim" dedi. "Hiç uğraşamam. Ne halleri varsa görsünler." Daha trende ortalık birbirine girmiş tabii. Bir kadın fenalaşmış, Can abi "Açılın ben doktorum, hayat öpücüğü vereceğim" diye gitmiş. Kadının kocası bizimkileri dövmeye kalkmış. Zaten her saniyeleri ayrı bir olaydı.”

 

1999 yılında kanser nedeniyle hayatını kaybeden ünlü şairin henüz tedavisi sürerken 01.08.1998 tarihinde Radikal Gazetesi için yapılan söyleşisinde ise Güler Yücel şairin hala yaşamak, şiir yazmak ve sövmek isteğiyle umudunu koruduğunu görüyoruz. Hatta Güler Yücel eşiyle “"Ulan Can be, hep şişeye bağlı yaşadın, 70'inden sonra da azdın, şimdi dört şişeye birden bağlı yaşıyorsun, ne bu böyle bir rakı şişesi, bir serum şişesi..." cümleleriyle dalga geçer.

 

Şairliği yanında Brecht, Shakespeare, Charles Dickens gibi dünya edebiyatından pek çok ünlü yazarın eserini kendine has üslûbuyla çeviren, 1926 İstanbul doğumlu Can Yücel Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Klasik Filoloji Bölümü'nde okuduktan sonra ailesinin isteğiyle İngiltere'de Cambridge Üniversitesi`nde eğitim görür. 1950 yılında ilk kitabı “Yazma”yı çıkartan ünlü şairin Çok Bi Çocuk, Her Boydan, Gezintiler, Kısa Devre, Seke Seke gibi pek çok eseri bulunmaktadır. Yakalandığı hastalık nedeniyle 1999 yılında hayatını kaybeden ünlü şair yaşamının son günlerini geçirdiği Datça’ya gömüldü. Şairin fıkralara konuk olacak nitelikteki anıları hala konuşulmakta; pek çok insanı etkileyen şiirleri ve çevirileri halen sevilerek okunmaktadır.

 

....