Kriptopara, finansal işlemleri güvence altına almak, yeni üretimleri kontrol etmek ve transfer işlemlerini doğrulamak için kriptografik şifreleme algoritmatları kullanan ve kişilerarası takas aracı olarak kullanılmak üzere tasarlanmış bir dijital varlıktır.
Kriptoparaların en önemli özellikleri merkezi bir yönetim tarafından kontrol edilmemeleri, doğrudan kullanıcılar arasında, aracısız olarak transfer edilebilmeleri ve işlemlerin herkes tarafından şüpheye yer vermeyecek şekilde doğrulanabilmesidir.
Kriptoparalar, transferlerin güvenli bir şekilde gerçekleşmesine olanak sağlayan blokzinciri (blockchain) teknolojisini kullanır. Blokzinciri, herhangi bir merkezi otoriteye bağlı olmayan, şifreli, sürekli büyüyen, dağıtık bir veritabanıdır. Blokzinciri ağına erişimi olan her kullanıcı, zincirin ilk halkasından itibaren kayda alınan tüm işlemlere erişebilir ve gerçekleşen tüm işlemleri doğrulayabilir.
Blokzincir:
Blokzincir, 2008 yılında Satoshi Nakamoto rumuzuyla yayınlanan “Bitcoin: Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi” başlıklı makalede tanıtılan, herhangi bir merkezi otoritesi olmayan, şifreli, sürekli büyüyen, dağıtık bir veritabanıdır.Bu veritabanına kaydedilen tüm veriler, kaydedilmeden önce birden fazla onay alır ve eklenen veriler silinemez, değiştirilemez.
Blokzincir Nasıl Çalışır?
Kullanıcıların birbirleri arasında, herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan gerçekleştirdiği kriptopara transferleri, ağa yayınlandıktan sonra, blokzincirin blok büyüklüğüne (Bitcoin blokzincirde 1MB’a) ulaşana kadar kuyruğa alınır. Ardından bloğa dahil edilen işlemleri doğrulama süreci başlar. Bitcoin blokzincirde bloğun doğrulanması ortalama 10 dakika içerisinde gerçekleşir. En az 2 madenci tarafından doğrulanarak onaylanan blok, blokzincire yazılır. Blok ödülü olan 12,5 Bitcoin ve transferler için kullanıcıların ödemiş oldukları işlem ücretleri, bloğu ilk doğrulayan madencinin adresine transfer edilir ve yeni Bitcoin üretilmiş olur.
Blokzinciri Kim Yönetir?
Blokzincir, ağa dahil olan tüm kullanıcıların eşit haklara sahip olduğu, dolayısıyla kullanıcıları tarafından yönetilen bir veritabanıdır. Kullanıcılar istedikleri zaman ağa bağlanmakta ve ağdan ayrılmakta serbesttir.
Blokzincir Nasıl Senkronize Edilir?
Blokzinciri senkronize edebilmek için dijital cüzdanlar kullanılır. Cüzdanlar, birbirleri arasında doğrudan iletişim kurarak güncel blokları transfer eder. Blokzincirin tamamını barındıran cüzdanlara tam düğüm (full node) adı verilir. Her zaman ağa bağlı olmaları nedeniyle aynı zamanda birer sıcak cüzdan olarak da kullanılabilen tam düğümler, zincire yeni blok eklendiğinde blokzinciri senkronize ederler. Bu sayede blokzincirin güncel bir kopyasına sahip olurlar.
Tam Düğümler İşlemleri Onaylayabilir Mi?
Blokzincirde işlemler, madenci adı verilen tam düğümler tarafından doğrulanır. İşlemleri doğrulayabilmek için cihazların işlemci gücü kullanılır. Yeterli işlemci gücüne sahip tam düğümler işlemleri doğrulayabilirler. Ancak, günümüzde, bilgisayarların işlemci güçleri, Bitcoin işlemleri onaylayabilmek için gerekli hesaplamaları yapmak için yeterli değildir. Bu nedenle, bilgisayarlarda kullanılan cüzdanlar madencilik yapmaz. Madencilik, yüksek hesaplama kapasiteli işlemcilere sahip cihazlar ile yapılmaktadır.
