Fizik ile Metafizik Arasindaki Iliski

 

Bir mukayese yapmak gerekirse, fizik; bes duyu ile algiladigimizin anlasilmasi iken, metafizik; bizim anlamadigimizi anlamaya calisir.

 

Fizik, etrafinda bes duyu ile algiladiginin "nasil oldugunu" aciklar.

 

Metafizik ise etrafindaki ve bunyendeki , her seyin ve her bir seyin "nedeni" ile ilgilenir.

 

Metafizik, kavramlari teoloji ve de fizik otesine onun dinine tasimamaya gayret ederek, bes duyu ile algilanan ile bes duyu ile algilanmayan arasindaki kesin bagi saglamayi amaclar.,.

 

Fizik, gozlemlenenin ve degisenin tamamini aciklayacak ve gozlemlenenin otesinde kalani da yok olarak ilan edecek sekilde hareket eder.

 

Metafizigin tam olarak ne oldugunun tarifi mumkun degildir., Yalniz herkesce bilinen klasik soru ile bu tarifin ne olacagi anlasilabilir.

 

"Eger, bir agac ormanin derinliklerinde etrafinda kimse olmadan duserse, hala bir ses cikarir mi/duyulur mu? .

 

Etrafimizda herhangi bir sey oldugunda, biz bunun farkina bes duyumuz ile variriz.

 

Eger herhangibir seyin olusu, bizim farkina varma algi ve bilme alanimizin disinda ise, biz; bunun gercekten olduguna inanir miyiz, inanmali miyiz?

 

Simdi, bilinmeyenden bu olanin, durumu bir cesit bizim bilme alanimiza girerse, o zamana kadar olan zincirleme olaylari nasil aciklariz?

 

Iste metafizigin cozmeye calistigi budur.

 

Fizik, farkina varilan fiziksel fenomen olarak butun bilinenleri alanina alirken, metafizik ve butun dallari, anlasilmasi guc ve belirsiz evreni ve fizigin aciklayamadigi fenomeni halleder.

 

Burada onemle dikkat edilmesi gereken konu, metafizigin hatta ontolojinin (olusumu inceleyen) occultizm ("yasak" bilginin incelenmesi veya ezoterisizmin (alternatif ve gizli olan bilgi) ile iliskilendirilmemesine ve kafa karisikligi yaratmamasina ozen gosterilmelidir.

 

Fizik ile Metafizik Arasindaki Fark

 

Peki, bu ikisi arasindaki farkin oncel noktasi nedir?

 

Ana ve oncel nokta, yukarida da belirtildigi gibi; "nasil ve neden" sorulari farkidir.

 

Fizik her zaman kendisini, buyuklugu ya da ozelligi farki gozetmeksizin; tam anlamiyla, kavramin ya da fenomenin faalligi, islevligi ile iliskilendirecektir.

 

Metafizik te, ilgi alani olarak;

 

Kavrama ait ya da kavramin ozdeslestigi varligin ve bu varliklarin bir biri ile olan etkilesiminin, olusumunun ihtiyac nedeninin, amacinin,, nedeni etrafinda.

 

Ya da basitce, dusuncenin kendisinin kavrami hakkinda dusunme etrafinda

 

Zihin ile madde arasindaki her turlu incelemeyi yapma etrafinda;

 

toplanir.

 

Burada din ve teoloji konusunda metafizik alani olarak aktiftir.

 

Fizik,, bu iki alandaki bilgiyi red ederek, sadece her seyin (bes duyu ile algilanabilen) varligi ve tabiati uzerine odaklanacaktir.

 

Fizik, dini kendi ic bunyesinden ve ozel alanindan yasakliyadabilir.

 

Metafizik, dini ve belli olan bazi kelimeleri aciklama gayretine girecegini kabul ederken, fizik bunu yapmaz.

 

Yalniz metafizik bile tamamen tanri varligini ve de evrim teori ve olgusundan sapmayi kabul etmez.

 

Fizik kendi kanunlarina sadik kalirken, metafizik de kendi kurallarina baglidir (aslinda bu bagi cozer)

 

Fizik cozum arayisinda iken, kendi belirlenmis nedenleme sinirlarini asmaz. Aksine bu belirlenmis sinirlar bunyesinde, herkesin hemfikir olacagi sonucu eldekilerini en ince noktasina kadar kullanarak ortaya koyar.

 

Kendi basina, kendi sinirlarini fizik asmaz ve de genisletmez.. Bu klasik fiziktir

 

Metafizik ise, gercegin ne oldugunu inceler/arastirirken kendi sinirlarini herzaman zorlamada ve buna egilimdedir. Buradan da, olan sinirin otesinde yeni bir hat insa eder. Bu da ister istemez, bu yeni getirilen sinir hakkinda yeni sorularin dogmasina ve yaratilmasina neden olur ve yeni yanitlar gerektirir. Bu dongu sonsuz ve sinirsizdir, mantiktan bilincalti bilinmiyene evrenin kendisinin sonlanmasina kadar ve genelde bilginin her yonunu de kapsar.

 

Fizigin, bizim bugun bildigimiz kesin tabiati cok nadir yanlis hesaplamalara ve bazi teoremleri de kesinlestirir/mutlaklastirir.

 

Metafizik ise, son yaniti bulana verene kadar, yeni sorulara yonelir.

 

Metafizik, tabiati geregi; daimi olarak, degisen bir alan olacaktir.

 

Yakinlasma Noktasi

 

Butun bu farklara ragmen, fizik ve metafizigin ayni gorundugu acilar vardir. Fizik belki kati ve hizlidir,, fakat hala buyumekte ve degismektedir. Newton'un Fiziginin yeterliligi fazla uzun surmedi. Bu noktaya gelindiginde, Modern fizigin dunyasina giris yapilir.

 

Iste tam burada, metafizigin butun yonlerinin aciklanmasi fizik alanina girer. Tabi ki bir seyin ne kadar dogru oldugunu ispata kalkarsak, o kadar da uyarlama yapariz.

 

Modern fizikte, belirli noktalarda, metafizige ters dusecektir. Cunku bilgi ve irfanin herzaman daha buyuk bir mekanizmanin tamamlayicisi olmasi engellenemez.

 

Buna mesela determinizm ve ozgur dusunce alanlarini ornek verebiliriz.

 

Bazilari insanoglunun ozgur irade sahibi oldugunu one surerken, digerleri bunu evrimin hangi asamasinda kazandigimizi soracaktir.

 

Bazilari butun yasamlarin bir nihai amaci oldugunu one surerken, digerleri maddenin disinda bir seyin olmadigini soyleyecektir.

 

Dolayisi ile fizik ile metafizigin bilhassa modern fizikten sonra biribirine yakinlastigi ve yakinlasmasinin kacinilmazligi ortadadir.

 

Insanoglu Yasami/iliskisi

 

Insanoglu yasam ve iliskisini ana amaci , bizim yani insanoglunun ve evrenin gercek tabiatini, anlamaktir.

 

Bu da bize insanoglunun gozlem veren diger fenomenlerden farkini, bu ana amac dogrultusunda anlamak isteyen olarak farkli kilar. Burada her turlu bilgi daha bir onem kazanir. Fizikte metafizikte bu onem cercevesinde degerlendirilir.

 

Evrimin ilkel gelisimindeki insanoglunu ilgilendiren sadece, yiyecek, giyecek ve basini sokacak bir yuva gibi ana ihtiyaclardi.

 

Daha sonraki gelisimde, bilgiye olan aclik, artti ve insanoglu daha farkli hedeflere ihtiyac duydu. Bilgiye duyulan bu aclik, metafizigin daha bir sistematik olarak arastirilmasini/incelenmesini getirdi. Iste ancak bu sekildeki sistematik arzu edilen ve hedeflenen bilgiye ulastirabilir.

 

Yani insanoglu turu ve onun bir birinin oldugumuzun farkina ve bilincine varmak. Iste bu acligin getirdigi bilgileri insanoglu kendini yonlendiren ve yoneten sistemlere duzenlere kurumlara ve kuruluslara donustururken, bu sistem ve duzenlerin nasil olmasi gerektigi ile ilgili de ideolojik inancsal izmsel bilgiler ortaya atti ve etigin her turlu cesidini incelemeye aldi.

 

Bu da sosyal bilgilerin, psikolojinin psikiyatrinin sosyolojinin v.s. ve de etigin bazi cesitlerinin kendi basina birer felsefesini ve bilimini yaratti.