Evrensel-İnsan’in Bireysel Öyküsü
Benim, baba tarafindan dedem; Gelibolu muftusuydu. Babam basta olmak uzere, tum amcalarim "dort dortluk" muslumandi. Gecmis konusuyorum, cunku su an hicbiri hayatta degil.
Babam ve dedemin aciklamalarina gore, "biz islamin sunni dalinin, inanc acisindan Maturilik, fikih acisindan da Hanefi mezhebine mensup musuz?
Bu bildigim kadariyla, Turkiye cografyasinda cogunlukta olan islami nitelik.
Ne babam, ne de dedem, anneme hic baski uygulamamislardir. Annemin basi acikti, sadece mevlutlerde orterdi. Ben, ilk okul caginda Kuran'i hatim ettim. Aslinda, bunun hic bir anlami yoktu, cunku bir sey anlamamistim.
Babam, bes vakit namaz kilar, camiye gider ve uc aylarda Kuran'i hatim ederdi. Sesinin guzelliginden dolayi, mevlit te okudugunu bilirim.
Evde herzaman, oruc tutulur, sofra duasi edilir, kurban kesilirdi.
Ben orta okula gelince, bazi seyleri sormaya baslamistim. Agabeyim o siralar, universiteye gidiyor ve kendinin ateist oldugunu soyluyordu. Yalniz, babamla hic bu konulari konusmuyordu. Ben ise, sorular soruyor ve babami bazan "biktiriyordum"
Babam, agabeyim ile, bana; bayram, teravi v.s. namazlari teklifi yapar, bizde bir bahane bulur gitmezdik, babam da, ustelemezdi.
Oruclar ilgincti benim icin; sahura kalkar, her turlu yiyecegi yerdik. Sonra, yediklerimiz, oyle susatirdi ki; ben sabah kalkar, kimseye gorunmeden, nerderse bir surahi su icerdim. Ama, yemek yok; o suyla iftara kadar idare ederdik.
Ilginc uc anim vardir. Bunlardan ikisi, Allah'i sinamaktir. Allah carpsin diye, hem coptenekelerinin kenarina cogdurmek ve ekmegi tualete atmak denemelerim vardir. Tabi, bekledim, her ikisinde de carpilayim diye.
Babam; benim bu dine olan soguklugumu, fark etmis olacakki; bana birgun "oglum bak sana din konusunda bilgili bir amca getirdim, seninle konusmak istiyor" dedi. Ben o zamanlar, ya orta1, ya da orta 2 ye gidiyorum, sene; 1968-9 olabilir.
Neyse, babam bizi bu amcayla yalniz birakti ve yanimizdan ayrildi. Ben bugun tam hatirlamiyorum, ama; ne derse, karsi cikiyor ve sordugum sorulardan anladigim kadariyla da, amcayi kizdiracak sorular soruyorum. Belirli bir sohbetten sonra, bir ara, ki ben amcanin iyice sinirlendiginin farkindayim, baktim; amca, ayaga kalkti, iki elini havaya kaldirdi ve ellerini hava da saglayarak "zindik, kafir" ve anlayamadigim bir kac kelime daha sayarak, ve kosarak; kapidan cikti gitti. Babam ondan sonra da, bir daha; benim uzerimde dini bir girisimde bulunmadi.
Ne namaz kilmayi bilirim, ne Kuran'i su an okuyabilirim, ne dualari hatirlarim, belki zorlasam; bir iki dua cikar, o da yarim. Hic bir dini icerikli bir yasamim olmamistir. Fakat, bilhassa aile buyuklerine karsi; din karsitligi saygisizligi yapmam. Benim, din ile bir bagim olmadigini, cevrem ve ailem/akrabalar bilirler.
Tanri konusu ise, farklidir. Ben kendimin, tanriya, rekabet etme ve onu sinama disinda, inandigimi hatirlamiyorum. Ama; ne anti teistim, ne de non teist. Ben; dindar arkadaslarin, dini degerlerine saygi gosterirken; sadece din konusunun bir felsefe ve orgutlenme olarak; insan olmaya ve onun insanligina nasil bir engel teskil ettigini, ozel bir dini goruse deginmeden; genelde ortaya koyarim.
Tanri, ya da yaratici konusunda ise; insansal/kavramsal bir dusunce tarzim var. Tek bir yaratici vardir, o da; kavrami yaratan inanogludur.
Tanri da, bir kavramdir ve kavram olarak vardir ve evrenseldir. Benim icin ise, bu kavram sadece lugatta kalir. Yasam ve iliskilerimde, ne olumlu ne de olumsuz bir tanrisal/inancsal hic bir yanasimim yasam ve iliskim yoktur.
Dindar arkadaslarim vardir ve onlarin dini yasam ve iliskilerinde uygulamalari da; onarin hak ve ozgurlugudur, ayni uygulamama, benim hak ve ozgurlugum oldugu gibi.
Ben yaratilissal/tanrisal/inancsal konulardan, tamamen arinmis bir birey olarak; bu konularda, serbest dusunurum.
Ayni sekilde, cocuklarim da; din yasamindan ve tanri kavramindan bagimsiz, yetisiyorlar. Yasamlarinda, hic yer vermiyorlar.
Benim icin sadece yasam vardir. Ne dogumum, benim insiyatifimdedir, ne de kendi olumumu (olmek), yasama olanagim var.
Dogumdan once, evrende ben olmayarak bulunuyordum, degistim, donustum, baskalastim ve ben olarak olustum. Yasamimdan sonra da; benim varligimdan, baska varliklar tureyecek, yani degisecegim, donusecegim ve baskalasacagim, hem de bir suru varliklarda, ama bir daha ben olarak olusmayacagim.
Bu nedenlerden ve insansal dusunce yapimdan dolayi, ben oldukten sonra, yasam surmek icin, birileri benim organlarimdan yararlanacaklarsa ve benim organlarim, onlarin yasamina bir katki saglayacaksa; gereken her turlu organimi alabilirler. Gerci, bilmiyorum, ben oldukten sonra, olumu ne yapacaklar, sonucta benim olum, ben oldukten sonra yasayanlarin sorunu.
Ama, ister yaksinlar, ister gomsunler; organlarimi yakarak veya botu borcuye birakarak harcamadan, once gerekli ihtiyaci olanlara nakletsinler.
Bu arada, illa bana bir "non" uyarlayacaksaniz, "non-religious" diyebilirsiniz. Cunku pratik olarak, uyguladigim hic bir dinin gerektirdigi uygulamam yok. Bu anlamda, "dini olmayan/din disi" diyebilirsiniz.
Teolojik yani "tanri'nin varligi" felsefi secim olarak ta olumlu/olumsuz bir secimim yok, cunku ihtiyacim yok.
Her iki konuda benim birey bilincim ve bilisselligim acisindan, sosyal bilgidir ve insanolu yasam iliskisi sistem/duzen kurmasi ve kurum kurumlasmasinda yer verdigi EGO TEMELLI IMANI INANCSAL IDEOLOJIK METAFIZIK AYRIMCI CIKARCI VE AKIL TATMINCI SAVUNULU/KARSI CIKISLI MUCADELECI, IKNA OLMA/ETMELI BIR SOSYO-PSIKOLOJIK SORUNDUR.
Iste ben bir serbest dusunur olarak imzamdaki niteliklerim temelinde bu sosyo-psikolojik sorunu dile getiriyorum ve her turlu konu ve kavramlara ilgi etki onem duyanlarin KENDI BEYINLERINDEKI EZBER VE BILINCALTINA YERLESMIS VE DUSUNCE/DAVRANISTA OTOMATIKLESMIS BU SOSYO-PSIKOLOJIK SORUNUN EN AZINDAN BEYINLERDE BIR "ACABA" UYANDIRMASINI VE SORGULAMASINI AMACLIYORUM.
Bu amacta benim tursel bilissellikteki birey bilisselligimin bir evrensel insansal bilimsel ve bilissel bir gorevi olarak yansiyor.
Bunun da temeli bu konu ve kavramda dusunce ve bilgilerimi paylasmak dusunce ve bilgi alisverisi yapmak ve bunu yaptigim kisileri kendilerini nasil lanse ediyorlarsa oyle tanimak ve suren iliskide dusunce ve davranis olarak zihinsel degisimlerini gozlemlemek ve ona gore bu YENILENEN SUREKLI TANIMAYI TAKIP ETMEK VE GUNCELLEMEK.
Evrensel-Insan - Yapilandirmaci Epistemoloji/Qua Felsefesi/Serbest Dusunurluk/Devrimci Sorgulama/Numenal Devrim - Evrensel-Insan Zihniyeti
0 Yorum
Önerilen Yorumlar
Gösterilecek hiç bir yorum yok