Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

8 Mart Kadinlar Gunu


evrensel-insan

Önerilen İletiler

KADINA YÖNELİK ŞİDDET

YALNIZ DEĞİLSİNİZ!

Dünyanın dört bir tarafında olduğu gibi Türkiye' de de yüz binlerce kadının insan hakları her gün ihlal edilmektedir. Tahminlere göre, ülkedeki kadınların en az üçte birinden yarısına kadarı aile içi fiziksel şiddete maruz kalmaktadır. Bu kadınlar dövülmekte, tecavüze uğramakta ve hatta bazı durumlarda öldürülmekte ya da intihara zorlanmaktadır. Genç kızlar takas edilmekte ve küçük yaşta evlenmeye zorlanmaktadır.

Kadınlara yönelik şiddet, kadınların ve kızların insan haklarının ihlalidir; maddi ve manevi bütünlük hakkı, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı, ifade özgürlüğü ve evleneceği kişiyi seçme hakkı gibi hakları ihlal eder. Şiddet, işkenceye, zalimane, insanlık dışı ve onur kırıcı muameleye kadar varan hareketlere yol açabilir ve uç vakalarda yaşam hakkını ihlal edebilir. Kadınlara yönelik şiddet, sağlık ve çalışma hakkı gibi temel hak ve özgürlüklerden tam olarak yararlanmayı engeller.

Kadınlara yönelik şiddetin tanımı

Birleşmiş Milletler Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi Bildirgesi kadınlara yönelik şiddeti; "ister kamusal isterse özel yaşamda meydana gelsin, kadınlara fiziksel, cinsel veya psikolojik acı veya ıstırap veren veya verebilecek olan cinsiyete dayanan bir eylem veya bu tür eylemlerle tehdit etme, zorlama veya keyŞ olarak özgürlükten yoksun bırakma" (1. madde) şeklinde tanımlamaktadır. Bu tanımın son yorumlamalarına "kurbanı ekonomik ihtiyaçlardan yoksun bırakmak" da dahil edilmiştir.

Kadınlara Yönelik Ayrımcılığın Önlenmesi Komitesi'ne göre, kadınlara yönelik toplumsal cinsiyete dayalı şiddet, "bir kadına sırf kadın olduğu için yöneltilen ya da oransız bir şekilde kadınları etkileyen" şiddettir.

Bildirge, önsözünde kadınlara yönelik şiddeti, "erkekler ve kadınlar arasındaki eşitlikçi olmayan güç ilişkilerinin tarihsel bir göstergesi" ve "erkeklerle karşılaştırıldığında kadınları zorla bağımlı bir konuma sokmanın çok önemli toplumsal mekanizmalarından biri"olarak tanımlamaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü eşlerin uyguladığı şiddeti, yakın bir ilişkide fiziksel, psikolojik ya da cinsel hasara yol açan her tür davranış olarak tanımlamıştır. Bunların içinde aşağıdakiler de yer almaktadır:

  • Tokat atma, vurma, tekmeleme ve dövme gibi fiziksel saldırı fiilleri
  • Sindirme, sürekli küçük düşürme ve aşağılama gibi psikolojik taciz
  • Cinsel ilişkiye zorlama ve öteki cinsel zor kullanma biçimleri
  • Bir kimseyi ailesinden ve arkadaşlarından uzaklaştırma, hareketlerini gözleme ve bilgi ya da yardıma ulaşmasını kısıtlama gibi çeşitli kontrol edici davranışlar.
Türkiye'de Durum:
  • Tüm kadınların % 25'i Fiziksel şiddete uğruyor.
  • Şiddete uğrayan kadınların %75'i eşi tarafından şiddete uğruyor.
  • Şiddete uğrayan erkeklerin % 75'i aile dışından gelen şiddete uğruyor.
  • Cinayet sonucu ölen kadınların %40-70 eşi tarafından öldürülüyor.
  • Tecavüze uğrayanların %50 si 18 yaş altında ve bunlardan %10 erkek çocuk gerisi kız çocuktur.
  • Her 4 kız çocuktan biri cinsel şiddete uğruyor.
  • Daha çok 7-9 yaş arası çocuklar cinsel şiddete uğruyor.
  • 5-10 yaş arası çocukların %55'i ensest mağdurudur.
  • 10-16 yaş arası çocukların %40 ensest mağdurudur.
  • Cinsel saldırganların %75'i tanıdık biridir.
  • Ensest olaylarında faillerin %50'si öz baba ve sırasıyla amcalar enişteler, ağabeyler, dedeler ve dayılardır.
  • Acil yardım hattını arayan kadınlardan % 57'si fiziksel şiddete, % 46,9'u cinsel şiddete, % 14,6'sı enseste ve % 8,6'sı tecavüze maruz kalmıştır.
  • 1995'te başkent Ankara'daki gecekondularda yaşayan kadınlar arasında yapılan bir araştırma, kadınların % 97'sinin kocalarının saldırısına uğradığını ortaya koymuştur.
  • 1996'da orta ve yüksek gelir gruplarında yer alan ailelerle yapılan bir araştırmada, soruların başlangıcında kadınların % 23'ü kocalarının kendilerine karşı şiddet kullandığını söylemiş, fakat belirli şiddet tipleriyle ilgili sorular sorulduğunda bu oran %71'e yükselmiştir.
  • Başka bir araştırma, kadınların % 58'inin yalnızca kocalarından, nişanlılarından, erkek arkadaşlarından ve erkek kardeşlerinden değil, kadın akrabalar da dahil olmak üzere kocalarının ailesinden de aile içi şiddete maruz kaldığını tahmin etmektedir.
  • Bir grup orta ve üst sınıf kadının % 63,5'unun cinsel tacizin bir türüne maruz kaldığı bulgusuna ulaşılmıştır.
  • Bir araştırmaya göre, şiddet sonucu ölen 40 kadından 34'ü evde ölmüş, 20'si asılmış ya da zehirlenmiş, 20'sinde öldürüldüklerine dair kesin belirtiler görülmüş ve 10'u da ölmeden önce aile içi şiddete maruz kalmıştır.
  • Türkiye'nin kuzeybatısında yer alan Bursa şehrindeki halk sağlığı merkezlerinde yapılan bir araştırma, kadınların % 59'unun şiddet kurbanı olduğunu ortaya koymuştur.
  • Mor Çatı'nın 1990 ile 1996 yılları arasında 1.259 kadın arasında yürüttüğü bir araştırma, kadınların % 88,2'sinin bir şiddet ortamında yaşadığını ve % 68'inin kocaları tarafından dövüldüğünü göstermiştir.
  • Ankara'da yapılan başka bir kadın araştırmasına göre, kadınların % 64'ü kocalarından, % 12'si ayrıldıkları kocalarından, % 8'i birlikte yaşadığı erkeklerden ve % 2'si de kocalarının ailesinden şiddet görmektedir. % 60'ı, kocalarının kendilerine tecavüz ettiğini söylemiştir.
Dünya'da Durum

Kadına yönelik şiddet konusundaki istatistikler, sadece ülkemizde değil, dünya genelindeki bir insan hakları felâketini açığa çıkarmaktadır.

  • Her üç kadından en az biri dövülmüş, cinsel ilişkiye zorlanmış ya da farklı bir biçimde tacize uğramaktadır. Kadına kötü muamele eden kişilerse genelde kadının kendi ailesinden ya da tanıdığı insanların arasından çıkmaktadır.
  • Avrupa Konseyi, 16 - 44 yaş arası kadınların ölüm ve sakatlanmalarının ana sebebinin aile içi şiddet olduğunu ve bunun kanser ya da traŞk kazalarındaki ölüm ve sakatlanma oranından çok daha fazla olduğunu beyan etmiştir.
  • Bugün cinsiyet yüzünden yapılan kürtaj ve doğum sonrası kız bebeklerin öldürülmeleri sonucunda "kaybolan" kadın sayısı 60 milyondan fazladır.
  • BM kadına yönelik şiddet özel raportörünün raporlarına göre 1999'da ABD'de aile içi şiddete maruz kalan kurbanların %85'ini kadınlar oluşturmaktadır.
  • Rus hükümeti 1999 yılında 14.000 kadının partnerleri ya da akrabaları tarafından öldürüldüğünü tahmin etmektedir.
  • Dünya Sağlık Teşkilatı kadın cinayet kurbanlarının neredeyse % 70'inin erkek partnerleri tarafından öldürüldüğünü rapor etmiştir.

Kadına yönelik şiddet küçültülmüş bir dünyada, 1000 kişilik bir küresel köyde nasıl görünürdü sorusuna Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü, hükümetler ve hükümet dışı örgütlerin istatistiklerine dayanılarak ortaya çıkan sonuçlar:

  • Nüfusun beş yüzü kadın (%50) - Aslında 510 olacaktı ama 10 bebek cinsiyet kökenli kürtaj nedeniyle hiç doğamadı veya ihmal sonucu bebekken öldü.
  • 300 kadın Asyalı
  • 167 kadın tüm hayatlarının bir noktasında dayak yemiş veya bir başka şiddet türüne maruz kalmıştır.
  • 100 kadın tecavüz veya tecavüze teşebbüs kurbanı olacaktır.
KADINLAR VE NÜFUS
  • Dünya nüfusunun %49.7'si kadın (3,132,342,000 kadın; 3,169,122,000 erkek) (BM Nüfus Dairesi)
  • Normalde yaşıyor olması gereken en az 60 milyon kız çocuğu cinsiyet tercihli kürtaj veya erkek çocuklarından daha önemsiz olarak görüldükleri için yetersiz bakım nedeniyle çeşitli toplumlarda "kayıp"lar. (E, Joni Seager, 2003).
AİLE İÇİ ŞİDDET

Aile içi şiddet farklı biçimlerde görülmektedir - tokat, yumruk, tekme ve dayak gibi fiziksel saldırıdan sindirme, sürekli küçümseme ve aşağılama, ailesinden ve arkadaşlarından tecrit etme, hareketlerini izleme ve kısıtlama, bilgiye ve yardıma erişimini engelleme gibi kontrol amaçlı tavırları da içeren psikolojik tacize kadar geniş bir spektrumda görülmektedir.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Dünya çapında

  • Her üç kadından en az biri, veya yaklaşık bir milyar kadın hayatlarının bir noktasında dayak yemiş, zorla seks yapmaya zorlanmış ya da farklı bir biçimde tacize uğramaktadır. Bunu yapan genellikle kendi ailesinden veya tanıdığı biri. (E, L Heise, M Ellsberg, M Gottemoeller, 1999).*
  • Kadınların yaklaşık %47'si ilk cinsel ilişkilerinin zorla olduğunu bildirmektedir. (A, WHO 2002)
  • Kadın cinayet kurbanlarının yaklaşık %70'I erkek partnerleri tarafından öldürülmüştür. (A, WHO 2002).
  • Kenya'da haftada birden fazla kadının erkek partneri tarafından öldürüldüğü bildirilmektedir. (E, Joni Seager, 2003).
  • Zambia'da haftada beş kadın erkek partneri veya aile bireyi tarafından öldürülmektedir (E, Joni Seager 2003).
  • Mısır'da kadınların %35'I evliliklerinin bir noktasında kocalarından dayak yemiştir. (A, UNICEF 2000).
  • Bolivya'da 20 yaş ve üzerindeki tüm kadınlar son 12 ay içinde fiziksel şiddete maruz kalmıştır. (A, WHO 2002).
  • Kanada'da aileye yönelik şiddetin maliyeti, tıbbi bakım ve verim kaybı dahil yılda 1.6 milyar dolardır. (A, UNICEF 2000).
  • ABD'de her 15 saniyede bir kadın, genellikle kocası/partneri tarafından, dövülmekte. (Dünya Kadınları hakkında BM Çalışması, 2000).
  • Bangladeş'te tüm cinayetlerin %50'sini partnerleri tarafından öldürülen kadınlar oluşturuyor(E, Joni Seager, 2003).
  • Yeni Zelanda'da kadınların %20'si erkek partnerleri tarafından dövüldüğü veya fiziksel tacize uğradığını belirtmekte(A, UNICEF 2000).
  • Pakistan'da kadınların %42'si şiddeti kader olarak görüyor; %33'ü karşı koymak için çok çaresiz olduklarına inanıyor; %19'u karşı koymuş ve %4'ü buna karşı harekete geçmiş. (Hükümetin 2001 yılında Pencap'ta yaptığı çalışma).
  • Rus hükümet dışı örgütlere göre, Rusya Federasyonu'nda 36,000 kadın her gün kocaları veya partnerleri tarafından dövülüyor. (D, OMCT 2003).
  • İspanya'da 2000 yılında her beş günde bir kadın erkek partneri tarafından öldürüldü (D, Joni Seager, The Atlas of Women).
  • Britanya'da haftada yaklaşık 2 kadın partnerleri tarafından öldürülüyor(E, Joni Seager, 2003).
CİNSEL ŞİDDET

Tecavüz cinsel şiddetin en şiddetli biçimidir. Ayrıca istenmeyen gebelik ve HIV/AIDS gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklara da yol açmaktadır. Ancak, tecavüz, içinde damgalanmayı barındırdığı için, büyük oranda gerçeğin altında belgelenmekte ve nadiren cezalandırılmaktadır.

Dünya çapında
  • Her beş kadından biri hayatlarında tecavüz veya tecavüz girişimi kurbanı olacaktır (WHO 1997).
  • Güney Afrika'da her gün 147 kadın tecavüze uğramaktadır. (Güney Afrika Irk İlişkileri Enstitüsü 2003).
  • ABD'de her 90 saniyede bir kadın tecavüze uğruyor (ABD Adalet Bakanlığı, 2000).
  • Fransa'da her yıl 25,000 kadın tecavüze uğruyor (Avrupa Kadınlar Lobisi, 2001).
  • Türkiye'de kadınların %35.6'sı bazen, %16.3'ü sık sık aile içi tecavüze uğruyor (2000 yılında yayınlanan taramalar, Müslüman toplumlarda kadın ve cinsellik, WWHR Yayınları: İstanbul, 2000).

Bu istatistikler buzdağının görünen kısmını temsil etmektedir. Kadına yönelik şiddet konusundaki raporlar genelde gerçekleri yansıtmamakta, çünkü kadınlar utanmakta ya da kendilerine inanılmamasından, kendilerine karşı düşmanca tavırlar sergilenmesinden veya şiddetin daha da artmasından korkmaktadırlar.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

TÜRKİYE'DEKİ YASAL MEVZUAT:

 

ANAYASAL HAKLAR:

 

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın en temel ilkelerinden birisi, 10. maddede düzenlenen "kanun önünde eşitlik" ilkesidir.

•Herkes dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

•Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.

•Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.

 

Anayasa'nın 12. Maddesi şöyle der:

 

Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir.

 

KİŞİNİN HAKLARI VE ÖDEVLERİ

•Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir... (madde 17)

•Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya (karşılıksız çalıştırma) yasaktır... (madde 18)

•Herkes, kişi hürriyeti ve güvenliğine sahiptir. Bu esaslar dışında bir işleme tabi tutulan kişilerin uğradıkları zarar, tazminat hukukunun genel prensiplerine göre, Devletçe ödenir... (madde 19)

•Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça...kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; kimsenin üstü, özel kağıtları ve eşyası aranamaz ve bunlara el konulamaz... (madde 20)

•Kimsenin konutuna dokunulamaz...usulüne göre verilmiş hakim kararı olmadıkça...kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; kimsenin konutuna girilemez, arama yapılamaz ve binadaki eşyaya el konulamaz... (madde 21)

•Herkes haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır... verilmiş hakim kararı olmadıkça...kanunla yetkili kılınmış merciin yazılı emri bulunmadıkça; haberleşme engellenemez ve gizliliğine dokunulamaz... (madde 22)

•Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir... (madde 23)

•Herkes, vicdan, dini inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir... (madde 24)

•Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir... (madde 25)

•Herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir... (madde 26)

•Herkes bilim ve sanatı serbestçe öğrenme ve öğretme, açıklama, yayma ve bu alanlarda her türlü araştırma yapma hakkına sahiptir... (madde 27)

•Herkes önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine sahiptir... (madde 33)

•Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir... (madde 34)

•Herkes mülkiyet ve miras hakkına sahiptir... (madde 35)

•Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir... (madde 36)

•Anayasa ile tanınmış hak ve hürriyetleri ihlal edilen herkes, yetkili makama geciktirilmeden başvurma imkanının sağlanmasını isteme hakkına sahiptir. Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır... (madde 40)

 

SOSYAL VE EKONOMİK HAKLAR VE ÖDEVLER

•Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır... (madde 41)

•Kimse eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz... (madde 42)

•Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir... (madde 48)

•Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir... (madde 49)

•Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz... (madde 50)

•Çalışanlar ve işverenler, üyelerinin çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için, önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma hakkına sahiptirler... (madde 51)

•Ücret emeğin karşılığıdır. Asgari ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da gözönünde bulundurulur... (madde 55)

•Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir... (madde 56)

 

SİYASİ HAKLAR VE ÖDEVLER

•Vatandaşlar, kanunda gösterilen şartlara uygun olarak, seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasi parti içinde siyasi faaliyette bulunma ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir... (madde 67)

•Vatandaşlar, siyasi parti kurma ve usulüne göre partilere girme ve partilerden ayrılma hakkına sahiptir... (madde 68)

•Vatandaşlar, ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye'de ikamet eden yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir... (madde 74)

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

MEDENİ KANUN

 

EVLİLİK

 

Evlilik yaşı (TMK madde 124): Erkek veya kadın 17 yaşını doldurmadıkça evlenemez. Diğer hukuki işlemler için asgari yaş sınırı 18'dir.

 

Ancak, hâkim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple 16 yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir. Olanak buldukça karardan önce ana ve baba veya vasi dinlenir.

 

Yargıç kararını verirken, kişilerin evlilik için gerekli ruhsal ve bedensel olgunluğa sahip olup olmadıklarına dikkat eder.

 

Evlenme koşulları (TMK madde 124, 125, 126, 127): Ayırt etme gücüne sahip olmayanlar evlenemez.

 

Küçük, yasal temsilcisinin izni olmadıkça evlenemez. Kısıtlı, yasal temsilcisinin izni olmadıkça evlenemez.

 

Kişi vesayet altında ise ve vasisi izin vermiyor ise kişi mahkemeye başvurarak izin isteyebilir. "Hâkim, haklı sebep olmaksızın evlenmeye izin vermeyen yasal temsilciyi dinledikten sonra, bu konuda başvuran küçük veya kısıtlının evlenmesine izin verebilir," (madde 128). Evlilik izni için ikametgahın bulunduğu "Sulh Hukuk Hakimliği"ne başvurulur.

 

Akıl hastaları evlenmelerinde tıbbî sakınca bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemez (madde 133). Bir yandan bu madde "normal" yaşam sürebilecek olup da tıbben sorunu olmayan kişilerin evlenme haklarının önünü açıyor olsa da, uygulamada kadınlar açısından sorunlarla karşılaşmak mümkün. Eskiden akıl hastalarının evlenmeleri kanunen tamamen yasakken bile, resmi olmayan nikahlarla bir akıl hastası zorla/görücü usulüyle bir kadınla evlendiriliyor, kadın istemeden de olsa bu kişinin bakımını üstlenmek zorunda kalıyordu. Bu madde ile kadına haksızca ve rızası olmadan bindirilen bu yükün resmileştirilmeye çalışılması söz konusu olabileceğinden, dikkatli olmak gerektiğini düşünüyoruz.

 

Zorla evlendirme (madde 149, 150, 151) ve zamanında başvuru (madde 152): Hiç kimse zorla evlendirilemez. Kişi küçük de olsa öncelikle kendi izni alınır. Kişi yasanın evlenmek için aradığı yaştan büyük ise nikâh memurunun önünde hayır diyebilir ve kimse kendisini evet demeye zorlayamaz. Zorlandığı durumda savcılığa suç duyurusunda bulunabilir.

 

Bir genç kız zorla evlendirilmiş ise;

•Cinsel birleşmeyi reddebilir. Eğer zor kullanılarak bu birleşme yapılmaya zorlanırsa savcılığa suç duyurusunda bulunabilir.

•Zorla evlendirildiği için TMK'nın 149, 150 veya 151. maddelerine dayanarak evliliğin iptali davası açabilir. Bu dava evlenme tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde açılmalıdır (madde 152).

 

Başlık parası: Başlık parası erkeğin evleneceği kadının babasına ödediği bir miktar paradır. Başlık parası yasal değildir ve bu konudaki sözlü anlaşmaların hiç bir geçerliliği yoktur.

 

Çeyiz: Çeyizle ilgili herhangi bir yasal düzenleme yoktur ancak kadın getirdiği eşyayı kanıtlaması halinde ayrılırken bu mallarını geri alabilir. İspat için faturalar, belgeler veya tanıklar gerekebilir. Ancak bazı Yargıtay kararlarında da belirtildiği gibi, geleneklerin icap ettirdiği şekilde "çeyiz" olarak adlandırılan takı ve eşyaların kadına ait olduğu kabul edilmektedir. Nişanlanma ve evlilik sırasında kadına hediye edilen şeyler kadına aittir. Dava yoluyla dahi kadından geri alınamaz.

 

Evlilik öncesinde "mihir" senedi hazırlanmışsa, bu senette belirtilen malların kadına ait olduğu yasalarca da kabul edilmektedir.

 

Evlenme sözleşmesi: Nikah i. Resmi Nikah

•Birbiriyle evlenecek erkek ve kadın, içlerinden birinin oturduğu yer evlendirme memurluğuna birlikte başvururlar (madde 134).

•Nikah kıymaya resmi memurlar yetkilidir. Belediye bulunan yerlerde nikah belediye başkanı veya onun bu işle görevlendirdiği vekili tarafından kıyılır (madde 134).

•Köylerde evlenme isteği "köy ihtiyar heyetine" bildirilir ve nikah muhtar tarafından kıyılır.

•Yabancı ülkelerde evlenecek kişilerin her ikisinin de Türkiye vatandaşı olması durumunda, bulunulan ülkenin makamı, memuru veya Türkiye Konsoloslukları yetkilidirler. Taraşardan birinin yabancı olması durumunda bulunulan ülkenin yasalarına göre evlilik yapılır ve Türk hukukuna aykırı olmamak kaydı ile bu evlilik, Türkiye'de de geçerlidir

•Türkiye'de ise bir Türk vatandaşı bir yabancı uyruklu ile yetkili bir Türk makamı, memuru önünde evlenebilir. Yine ikisi de yabancı ise bir Türk yetkili memuru, makamı önünde evlilik sözleşmesi yapılır (Evlendirme Yönetmeliği madde 12). ii. Dini Nikah; (TMK madde 143), (TCK, madde 237/3-4)

•Dini nikah ancak resmi nikah kıyıldıktan sonra kıyılabilir (TMK, madde 143). Resmi nikah yapmadan sadece dini nikah yapmak veya resmi nikahtan önce dini nikah yapmak suçtur (TCK, madde 237/3- 4). Bu maddeye göre resmi nikahın kıyıldığını gösteren resmi belgeleri görmeden nikah kıyanlar da kıydıranlar da cezalandırılır.

•İmam nikahı kadına yasalar karşısında her hangi bir hak tanımaz. Kadın eşinden ayrıldığı takdirde nafaka talep edemez, mirasta pay sahibi olamaz.

 

"Eşler oturacakları konutu beraber seçerler. Birliği eşler beraberce yönetirler" (TMK madde 186). Yeni Medeni Kanun, "aile reisliği" kavramını ortadan kaldırmıştır.

 

Aile Konutu Nedir?

 

Eşlerin süreklilik gösterecek şekilde çocukları ile birlikte oturdukları ve yeni Türk Medeni Kanununa göre eşlerin birlikte seçtikleri, yaşamlarını sürdükleri herkesçe bilinen yer, aile konutu olarak kabul ediliyor. Aile konutu; aralarında resmi evlilik bağı kurulan eşlerin ergin olmayan öz veya üvey evlatları ile birlikte oturdukları, barındıkları, iş hayatları, okul hayatları dışında günlük ortak yaşamlarını sürdürdükleri konut olarak tanımlanıyor. Eşlerin devamlılık arz etmeyen geçici evleri, yazlık veya yayla evi gibi belirli sürelerle kullandıkları evler, otel odaları, tekneler aile konutu kapsamına girmiyor.

 

Sözleşme ile seçilebilecek mal rejimlerinde (Paylaşmalı mal ayrılığı, mal ortaklığı gibi) ölüm halinde geride kalan eşe, aile konutu ve eşyalar üzerinde üstün hak tanınıyor, böylece eşin yılllardır oturduğu ev ve eşyalardan yararlanmaya devam etmesi sağlanıyor. Eğer eşlerden birisine ait bir dairede oturuluyorsa, bu eş aile konutunu dilediği gibi satamıyor, devredemiyor, satış vaadinde bulunamıyor, bağışlayamıyor, konutunu ipotek ettiremiyor, başkasına intifa veya oturma hakkı tanıyamıyor. Bu durum, hukukumuz açısından yeni bir anlayış oluyor. Çünkü mülkiyet gibi üstün bir hakkın kullanılmasına bir sınır getiriliyor ki bu da diğer eşin açık rızasına bağlanıyor.

 

Bu uygulama ile boşanma halinde örneğin kocasına ait bir dairede oturan kadın, tapu kütüğüne aile konutu şerhi verdirebiliyor. Bunun için muhtar veya yöneticiden alınan bir oturma belgesi, tapu kayıt örneği, evlilik cüzdanı ile birlikte Tapu Sicil Müdürlüğü ne başvurmak yeterli sayılıyor. Eğer bu şerh için iki eş başvurmuşlarsa şerhin kaldırılması içinde iki eşin birlikte başvurması gerekiyor. Bu şerh olduğu sürece, konutun sahibi, diğer eşin rızası olmadıkça satış yapamıyor.

 

Eğer kiralık bir ev söz konusu ise ; örneğin kocanın imzaladığı bir kira akdinin artık koca karısının rızası olmadan feshedemiyor. Tek başına tahliye taahhüdünde bulunamıyor. Bu nedenle ev sahipleri için tek eşin imzaladığı kira akitleri veya tahliye taahhütleri yeterli sayılmıyor. Ev sahiplerinin artık iki eşi birlikte muhatap almaları kendileri açısından daha uygun oluyor.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

SOYADI

 

Mayıs 1997'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren yasaya göre, kadın kocasının soyadının önünde, evlilik öncesi soyadını da kullanabilmektedir. Fakat aşağıdaki dava örneğinde de görüleceği gibi, sadece kendi kızlık soyadını kullanmak isteyen kadınlar için, Türkiye Cumhuriyeti Kanunları bu hakkı vermese de, tüm iç hukuk yolları denendikten sonra, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yapılacak bir başvuru ile, Avrupa İnsan Hakları'nın ihlal gerekçesiyle, kadın lehine de karar verilebiliyor ve böylece kadınlar eğer dilerlerse sadece kendi kızlık soyadlarını da kullanabilecekler.

 

Kızlık soyadına AİHM desteği

 

Cumartesi, 20 Kasım 2004

Mahkeme, Türkiye'nin, ayrımcılığı yasaklayan ilgili yasa maddesini 'kızlık soyadını kullanmaya izin vermeyerek' ihlal ettiği kararına vardı.

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), İzmirli avukat Ayten Ünal Tekeli'nin evlendikten sonra sadece kızlık soyadını kullanamaması nedeniyle açtığı davayı haklı buldu. Mahkeme, "Sadece kızlık soyadının kullanılmasına izin verilmemesi ayrımcılıktır" dedi.

 

Ayten Ünal Tekeli, 1995 yılında Karşıyaka Asliye Hukuk Mahkemesi'ne başvurarak evli olmasına karşın sadece kızlık soyadını kullanmak istediğini bildirmişti. Ancak mahkeme bu talebi reddetti. Bunun üzerine konu 1996'da AİHM'ye gitti. Ünal Tekeli, kendisine sadece kızlık soyadının verilmemesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) özel hayatın ve ailenin korunmasını garanti altına alan 8. maddesine aykırı olduğunu öne sürdü. İzmirli avukatın ikinci şikayetini ise, sadece kocanın kendi soyadını kullanmasının ayrımcılık yarattığı oluşturdu.

 

AİHM iki şikayeti birleştirdi. Mahkeme, 16 Kasım'da kararını verdi. Mahkeme, Türkiye'nin, sadece kızlık soyadını kullanmaya izin vermeyerek ayrımcılığı yasaklayan 14. ve buna bağlı olarak da özel hayata ilişkin 8. maddeyi ihlal ettiğini bildirdi.

 

Mahkeme, Türk hükümetinin "uygulama aile birliğini koruma amacı güden bir geleneğin yansımasıdır" savunmasını kabul etmedi. Türkiye, Ayten Ünal Tekeli'ye mahkeme masraşarı olan 1750 avroyu ödeyecek.

 

AİHM'ye yaptığı başvuru haklı bulunan Ünal, karar sonrası "Kadınlar kazandı, Türkiye kaybetti. Kararla Türk kadını AB'ye girmiştir" dedi.

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararı, tüm evli kadınların önünü açtı. Evli kadınlar, AİHM'nin kararını gerekçe göstererek mahkemelere başvuru yapabilecek. AİHS ve Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine İlişkin Sözleşme'yi temel alabilecek olan kadınlar, talepleri kabul edilmezse AİHM'ye başvurabilecek. Anayasa'nın temmuzda değiştirilen 90. maddesi, yasalarla uluslararası sözleşmeler çelişirse uluslararası sözleşmelerin uygulanacağını öngörüyor. Mahkemeler, bu maddeyi gerekçe göstererek, kadınların istemleri doğrultusunda karar verebilecek. (SD)

 

Kaynak: Güven Özalp, Radikal; Gökçer Tahincioğlu, Milliyet, 17-18 Kasım 2004

 

ÇALIŞMA/İŞ HAYATI

 

1990 yılına kadar, yasa (TMK madde 159) evli kadınlara, ev dışında çalışabilmek için kocalarından izin alma zorunluluğu getirmekteydi. 1980'lerden sonra başlayan kadın hareketinin çabalarıyla bu madde 29.11.1990 tarihli Anayasa Mahkemesi kararıyla iptal edilince bu zorunluluk ortadan kalktı.

 

SORUN: Kasım 2001'de kabul edilen yeni Medeni Kanun'un ilk tasarısında bu kararın iyice somutlaştırılması ve yasada, "Eşlerden her biri, meslek veya iş seçiminde diğerinin iznini almak zorunda değildir" şeklinde bir madde yer alması öngörülmüştü (madde 192). Ancak erkek egemen anlayışın çabalarıyla madde değiştirilerek, "Eşlerden her birinin meslek ve iş seçiminde ve bunların yürütülmesinde evlilik birliğinin huzur ve yararını göz önünde tutacağı..." şeklinde, kadınların zararına esnetilmesi muhtemel bir cümle eklendi.

 

BOŞANMA / AYRILIK KARARI / AYRI YAŞAMA / VELAYET / MALLARDA TASARRUF YETKİSİ

 

Boşanma:

 

Medeni Kanuna göre kadın ve erkek için boşanma nedenleri farklılık göstermez, her iki taraf için de aynıdır. Boşanma nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:

a.

Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir (madde 161). Zina eylemi (sadakatsizlik) nedeniyle geçimsizliğe dayanarak boşanma davası açmak mümkündür. Dava açma hakkı olan eşin, zina olayını öğrendiği günden başlayarak altı ay içinde, ve zinanın yapıldığı tarihten itibaren her durumda dava açmaya hakkı vardır. Beş sene geçince dava hakkı düşer. Affeden tarafın dava hakkı yoktur.

 

Erkeğin zinasını düzenleyen 441. madde, Anayasa'nın 10. maddesine yani "kanun önünde eşitlik" ilkesine aykırı bulunarak 27.12.1997'de iptal edildi. Kadının zinasını düzenleyen TCK 440. madde de 23.06.1998 itibariyle iptal edildi. Böylece, zina ceza gerektiren bir suç olmaktan çıkarıldı. Artık zina sadece Medeni Kanuna göre boşanma sebepleri arasında yer alan bir fiil.

 

b.

Eşlerden her biri diğeri tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması ya da ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir (madde 162).

 

Boşanma nedenini öğrendiği tarihten itibaren altı ay ve her durumda, boşanmaya yol açan olayın meydana geldiği günden itibaren beş sene içinde dava açmayan eşin dava hakkı düşer. Affeden tarafın dava hakkı yoktur.

 

Cana kastın anlamı açıktır: Bir kimse için yaşamsal tehlike doğuracak nitelikteki eylemler diyebiliriz. Pek kötü davranma kavramı içine ise bir çok olay ve eylem girebilir. Örneğin, dövmek, eziyet etmek, zorla cinsel ilişki kurmak, ağır hakaretlerde bulunmak gibi. Onur kırıcı davranışın yorumu asıl olarak yargıca bırakılmıştır. Örneğin, kocanın kadının çalıştığı işyerine veya katıldığı kurs yerine gelip ona hakaret etmesi onur kırıcı bir davranış olarak kabul edilir.

 

c.

Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir (madde 163).

 

"Küçük düşürücü" suçlar, yüz kızartıcı olan ve olmayan suçları kapsayan geniş bir kavramdır. Bu eylemler belirli bir sınırlamaya tabi değildir ancak örneklersek; hırsızlık, dolandırıcılık, ırza geçmek, fuhuşa zorlamak, adam öldürmek bu tür suçlar arasında sayılabilir. Bu ve benzeri birçok durumda boşanma davası açmak mümkündür.

 

"Haysiyetsiz bir yaşam süren," örneğin sarhoş gezip olay çıkaran, ya da "küçük düşürücü suçlar" işleyen, örneğin hırsızlık yapan bir kocaya karşı açılan davada, boşanma kararının verilmesi için durumun diğer eş için birlikte yaşamayı çekilmez hale getirmiş olması gerekmektedir.

 

Bu gerekçelerle her zaman boşanma davası açılabilir. Bir zaman sınırlaması yoktur.

 

d.

Eşlerden biri, evlenmenin kendisine yüklediği görevleri yerine getirmemek için eşini terk ettiği veya haklı bir neden olmaksızın evine dönmediği takdirde, ayrılık en az altı ay sürmüş (dört ay ayrı yaşama, iki ay da ihtardan sonra eve dönmeyi bekleme süresidir) ve devam etmekte ise, terk edilen eş boşanma davası açabilir. Diğerini evi terketmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın eve dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır (madde 164).

 

Davaya hakkı olanın isteği üzerine hakim, diğer tarafa, iki ay içinde eve dönmesini ihtar eder. İhtar, gerektiğinde ilanen (gazete ilanıyla olduğu gibi) yapılır. Ancak, ayrı yaşama süresi dört ayı doldurmadıkça ihtar kararı verilmesi istenemeyeceği gibi, ihtar kararının karşı tarafa ulaşmasından itibaren iki ay geçmedikçe boşanma davası açılamaz.

 

Medeni Kanun'a göre eşler evlerini beraber seçerler, kendilerine yapılacak olan bütün tebligatlar bu adrese yapılır ve hukuken işleyecek süreler bu tarihten itibaren işler. Bununla birlikte, evli bir kadın isterse ayrı bir ev tutarak orada yaşayabilir, kimse onu kocasıyla beraber yaşadığı eve dönmeye zorlayamaz. Ancak kocası onun evine dönmesini isterse ona resmi bir yazı göndererek "terk" nedeniyle boşanma davası prosedürünü başlatabilir.

 

e.

Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hale gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla tesbit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açılabilir (madde 165).

 

f.

Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenemeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir (madde 166).

 

Yukarıdaki fıkrada belirtilen hâllerde, davacının kusuru daha ağır ise, davalının açılan davaya itiraz hakkı vardır. Bununla beraber bu itiraz, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise ve evlilik birliğinin devamında davalı ve çocuklar bakımından korunmaya değer bir yarar kalmamışsa boşanmaya karar verilebilir.

 

 

Madde 166 dışında saydıklarımız özel boşanma nedenleridir. Madde 166 ise genel boşanma nedenidir. "Terk" dışında kalan bütün diğer boşanma nedenleri, aslında genel boşanmanın kapsamına da girmektedir. Bunun yanı sıra, boşanmaya yol açabilecek bir çok neden bu maddenin kapsamına girer; sevgi ve saygının bitmesi, kadının gelirinin zorla elinden alınması, aşağılama, eşin suç işlediğini ihbar ederek cezalandırılmasına yol açmak gibi. Ancak madde 166 dışındaki boşanma maddeleriyle dava açıldığı taktirde, boşanma daha hızlı ve daha kesin olarak gerçekleşir. Genel boşanma maddesi ile dava açmak, hakimin takdir yetkisini artırmakta, davaların uzamasına neden olmaktadır.

 

Yine bu maddeye dayanarak, evliliği bir yıldan fazla sürmüş olan taraşarın, her konuda anlaşmaları ve mahkemede hazır bulunmaları halinde, tanık dinlenmesine de gerek olmadan tek celsede boşanmaları mümkündür.

 

Bu maddeye göre; boşanma nedenlerinden herhangi birine dayanarak açılmış olan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleşmesinden itibaren üç yıl geçmesi halinde, hangi nedenle olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa, eşlerden birinin talebi üzerine boşanmaya karar verilir.

 

Kadının boşandığı erkekle tekrar evlenmesi veya evlenmeden bir araya gelmesi konusunda hiç bir kısıtlama yoktur.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Ayrılık kararı / Ayrı Yaşama:

 

Medeni Kanun madde 170'e göre "Boşanma sebebi ispatlanmış olursa hâkim boşanmaya veya ayrılığa karar verir."

 

Boşanmak için mahkemeye başvurulmuş ise ve hâkim taraşarın barışabileceklerini düşünüyorsa ayrılık kararı verebilir ama ayrılık istemi ile mahkemeye başvurulmuş ise boşanmaya karar verilemez (madde 170).

 

Boşanma nedenlerinden birine dayanarak ayrılık kararı için mahkemeye başvurulabilir, bu takdirde yargıç bir yıldan üç yıla kadar ayrılık kararı verebilir. Bu ayrı yaşama kararından sonra taraşar hâlâ bir araya gelmemişlerse, bir tarafın isteği ile boşanmaya karar verilir (madde 171-172).

 

Velayet

 

Çocuğun velayeti TMK'ya göre ana-baba ayrımı yapılmaksızın her iki tarafa aittir. Evlilik dışı doğan çocukların velayeti annenindir.

 

Hiç de eşitlikçi olmayan bir anlayış içeren, taraşar arasında çocuklara ilişkin bir anlaşmazlık çıkması halinde, örneğin çocuğun nasıl bir okulda okuması gerektiği, hangi dini seçeceği gibi bir konuda uyuşulamaması halinde, kanunda babanın oyunu geçerli kılan eski Medeni Kanun'daki 163'üncü madde kaldırılmıştır.

 

Taraflardan birinin ölümü halinde, velayeti sağ kalan taraf tek başına kullanma hakkına sahiptir.

 

Boşanma durumunda hâkim, hangi tarafın çocuğa daha iyi bakabileceğine inanıyorsa velayeti o tarafa verir. Bu konuda erkeğin ya da kadının her hangi bir üstünlüğü yoktur. Çocuğun kendisine verilmediği taraf mali gücüne göre çocuğun bakım ve beslenme giderlerine katılmak zorundadır (iştirak nafakası ödeyerek). Velayet hakkına sahip olmayan taraşa çocuğun bireysel ilişkisinin nasıl olacağına da, taraşarın anlaşmaları ya da anlaşamamaları hallerine göre-ancak her durumda çocuğun menfaatlerini gözeterek-hâkim karar verir (madde 182).

 

Ana veya babanın yeniden evlenmesi velayetin kaybedilmesini gerektirmez (madde 349). Boşanma halinde kız çocuğun babaya, erkek çocuğun anneye verileceği gibi yaygın bir inanış vardır, ancak bu sadece bir rivayet olup, hiç bir geçerliliği bulunmamaktadır. Türkiye genelindeki uygulamalara bakacak olursak, boşanma durumunda çocukların velayeti daha çok anneye verilir.

 

Ayrıca "küçük düşürücü suçlar veya haysiyetsiz yaşam sürme"ye dayalı boşanma davalarında, yargıç kusurlu olduğu kabul edilen tarafa çocuğun velayetini veremez.

 

Mallarda tasarruf yetkisi

 

Madde 199, sırf kadına nafaka veya tazminat ödememek için mevcut mallarını başkalarına devretme yoluna giden, boşanmaya kararlı kocalara karşı bir önlem getirmektedir. Bu maddeye göre, eşlerden birinin tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına karar verme yetkisi hakimdedir. Hakim ayrıca taşınmaz mallarla ilgili olarak tasarruf yetkisinin kısıtlanmasına kendiliğinden de karar verebiliyor. Böylece başkalarının üstüne ev yaparak, başkalarına devrederek, eşlerin birbirlerinden mal kaçırmaları engellenmiş oluyor.

 

MAL REJİMİ / NAFAKA / MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT

 

Mal Rejimi

 

Mal rejimi, evlilik süresince malların nasıl tasarruf edileceğini (idare, harcama), ve boşanma veya ayrılık durumunda bu malların eşler arasında nasıl paylaşılacağını düzenler.

 

Yasal Mal Rejimi: Yasal mal rejimi, kendiliğinden ve genel olarak geçerli olan mal rejimidir. Yeni Medeni Kanun'un 1 Ocak 2002'de yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, yasal mal rejimi Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi olmuştur.

 

YENİ MEDENİ KANUNA GÖRE MAL REJİMLERİ

 

Yeni Medeni Kanunda dört çeşit mal rejimi vardır

a.Edinilmiş mallara katılma

b.Mal ayrılığı

c.Paylaşmalı mal ayrılığı

d.Mal ortaklığı.

 

Başka bir mal rejimi seçilmediği takdirde, edinilmiş mallara katılma rejimi kendiliğinden geçerlidir. Diğerleri seçimlik rejimdir.

 

Mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı ve mal ortaklığı rejimleri, taraşarın noterde yapacakları bir "Mal Rejimi Sözleşmesi" ile seçilebilir ve ortaklığa girecek mallar burada belirlenir. Ayrıca taraşar evlenme başvurusu sırasında da hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak bildirebilirler (madde 205). Bu gibi bir durumda, evlenme başvurusu yaparken kadının neye imza attığını iyi bilmesi çok önemlidir.

 

Edinilmiş mallara katılma rejimi kendiliğinden geçerli mal rejimi olduğu için, evlilik sırasında herhangi bir sözleşme yapmaya gerek olmaksızın bütün evlilikler için geçerlidir; diğer üç seçenek ile yasaya girmiş olan mal rejimleri ise, eşlerin evllik sırasında veya sonradan seçimi üzerine uygulanabilmektedir.

 

Edinilmiş mallara katılma rejiminde iki çeşit mal vardır.

1.Edinilmiş mallar

2.Kişisel mallar

 

Kişisel mallar bölüşülmeyecek, sadece evliliğin başından beri edinilmiş olan mallar boşanma veya ölüm durumunda eşler arasında eşit olarak bölüşülecektir. Eşler bir sözleşmeyle kişisel mallar listesine ekler yapabilirler. Eşlerden biri, mal devrederek, hediye verip bağış yaparak diğer eşin payını azaltmaya çalışmışsa bile, yargıç paylaştırma yaparken bu malları hesaba katar. Ölüm halinde ise sağ kalan eş önce evlilik sırasında edinilen malların payına düşen yarısını alacak, miras kalan yarım paydan ise diğer mirasçılarla birlikte payına düşeni alacaktır. Ayrıca, sağ kalan eş istediği taktirde, evlilik sırasında oturduğu ev ve kullandığı eşyanın mülkiyetinin kendisine verilmesini isteme hakkına sahiptir.

 

Bölüşüme girmeyecek olan kişisel mallar:

•Evlilik öncesinde edinilmiş mallar

•Miras payları

•Hibe yoluyla elde edilen şeyler

•Manevi tazminat alacakları

•Eşlerden birisinin sadece kişisel kullanımına yarayan eşya (giysi, spor aletleri, vs)

 

Bölüşüme girecek edinilmiş mallar:

•Çalışarak, emek vererek elde edilen gelirler

•Sosyal yardım kuruluşlarından edinilen gelirler

•Ödenen tazminatlar

•Kişisel malların gelirleri (örneğin miras yoluyla kalmış evin kira geliri)

•Edinilmiş malların yerine geçen değerler (örneğin bir evin satılması yoluyla elde edilmiş gelir, ya da sigorta parası)

 

Mal ayrılığı rejiminde her bir eş yasal sınırlar içerisinde kendi mal varlığı üzerinde yönetim, yararlanma ve tasarruf haklarını korur. Bu kural ilk bakışta kulağa hoş gelebilir çünkü bu durumda herkes neye sahip ise onun sahibi olmaya devam eder. Ama bu durum çoğunlukla kadınların aleyhine işlemektedir. Zira kadınlar para, mal, mülk vb. - kendilerine ait olsa bile - erkeklerin üzerine kaydetmeye ses çıkarmamakta, çoğunlukla da buna zorlanmaktadırlar. Bu da kadının boşanması durumunda yoksullaşmasına veya bu yoksulluğu yaşamamak için evde şiddete boyun eğmesine neden olmaktadır.

 

Ayrıca kadın ev dışında çalışmadığı takdirde-ki kadınların büyük çoğunluğu evlenmeden önce dışarıda bir işleri olsa bile evlendikten sonra işlerinden ayrılıp bütün vakitlerini evlerine, çocuk ve kocalarının bakımına, temizliğine ve beslenmelerine ayırmaktadırlar- erkek dışarıda çalışıp para kazandığı için alınan her şey erkeğin üzerine kaydedilmektedir. Kadının evdeki çalışmasının parasal bir karşılığı olmadığı için bu durum kadının boşanma durumunda, hiç bir şeye sahip olmadan, ömür boyu bedavaya çalışmış olması, ayrıca Türkiye koşullarında hiçbir sosyal güvencesi kalmaması anlamına gelir.

 

Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi taraşarın isteği üzerine kurulması gereken seçimlik bir mal rejimidir. Buna göre, ayrılık veya ölüm halinde eşler arasında eşit olarak paylaştırılacak mallar şunlardır: rejimin kurulmasından sonra edinilen ailenin ortak olarak kullandığı ve yararlandığı mallar ile ailenin geleceğini güvence altına almaya yönelik yatırımlar.

 

İlk bakışta adil gibi görünen bu rejim, istismara açıktır. Nelerin ailenin ortak kullanımına, nelerin de işyeri veya ticari kullanıma ait olduğu belirsizdir. Ayrıca yukarıdaki önemli notta belirtilen hususlardan "Paylaştırmada işletmelerin ekonomik bütünlüğü gözetilir" maddesi burada da geçerlidir. Örneğin eşinden mal kaçırmak isteyen bir koca, ortak konut dışında evler alarak, boşanma durumunda bu evlerin ticari amaçlı olduğunu söyleyerek paylaşıma dahil edilmemesini isteyebilir. Aynı şekilde tarımla uğraşan bir koca, traktörünün paylaşım dışı tutulmasını isteyebilir. Böyle durumlarda bir malın kendisine ait olduğunu iddia eden taraf bunu kanıtlamak zorundadır.

 

Mal ortaklığı rejiminin kabul edilmesi halinde, eşler kişisel sayılan mallar dışında kalan ve mal ortaklığına giren mallara ve gelirlere ortaklaşa sahip olurlar ve hiçbiri hissesine bağımsız olarak tasarruf edemez (harcama yapamaz). Eşlerin kişisel mallarının gelirleri de genel mal ortaklığı rejimine dahildir.

 

Eşlerden birinin:

•kendi payına ait malvarlığı borca batmış veya haczedilmişse,

•Diğer eşe ait malvarlığını tehlikeye atmışsa,

•Evlilik birliğine ait mallar üzerinde bir tasarruf işlemi yapması haksız bir sebeple engelleniyorsa,

•Diğerine malvarlığı, geliri, borçları veya ortaklık malları hakkında bilgi vermiyorsa,

•Ayırt etme gücü sürekli yoksa, O zaman diğer eş mal ayrılığı rejimine geçilmesini isteyebilir. Eşlerden herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesi yetkili olur.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

NAFAKA

 

Boşanma durumunda, genel olarak kadının mağduriyetini hafifleteceği varsayılan maddi karşılıklardan en çok bilinen ve uygulananı nafakadır.

 

Boşanma davası devam ederken, mağdur olan kadın ve varsa çocukların geçimini sağlamak üzere, hakim, talebe bağlı olmaksızın tedbir nafakasına karar verir. Tedbir nafakası, dava tarihinden itibaren bağlanıp dava sonuçlanana kadar devam eden bir nafakadır (madde 169).

 

Tedbir nafakasının dava sonrasında yoksulluk nafakasına dönüşmesi talep edilebilir. Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan eş, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer eşten mali gücü oranında süresiz nafaka isteyebilir (madde 175). Buna yoksulluk nafakası diyoruz. Ancak eski Medeni Kanun'a göre erkeğin kadından yoksulluk nafakası talep edebilmesi için, kadının refah içinde olması gerekirken bu madde "eşitlik" adına kaldırılmıştır. Yoksulluk nafakasının, istenirse her ay değil toptan ödenmesine de karar verilebilir (madde 176).

 

Velayet kendisine verilmemiş olan taraf, mali gücü oranında, çocuğun geçim ve eğitim-öğrenim masraşarına katılmakla yükümlüdür. Çocuk lehine bağlanan bu nafakaya da iştirak nafakası adı verilir. Ayrıca az bilinen bir uygulama daha vardır. Medeni Kanun'un 364. maddesine göre "Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan annesine, babasına, çocuklarına ve kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür." Zor durumda olan, boşanma nedeniyle ailesinin sırt çevirdiği bir kadın, bu maddeyi kullanarak aile veya kardeşlerinden nafaka talep edebilir.

 

Maddi-manevi tazminat (madde 174): Maddi tazminat talep edebilmek için "mevcut veya beklenen bir yararın boşanma nedeniyle zedelenmiş olması" gerekmektedir. Manevi tazminat talep edebilmek için ise boşanmaya yol açan olaylar nedeniyle "kişilik haklarının saldırıya uğramış olması" gerekiyor. Yani, dayak, kötü muamele, hakaret, istek dışı cinsel ilişkiye zorlama, tecavüz, zina, itibarın zedelenmesi, sosyal çevrede yaşayamaz duruma gelmek vb. koşullarda manevi tazminat talep etmek mümkün.

 

TÜRK CEZA KANUNU

 

CİNSEL DOKUNULMAZLIK TCK'DE NASIL KORUNMAKTADIR?

 

Yeni TCK, "Cinsel Dokunulmazlığı", kişilerin vücudu üzerinde, rızaları dışında cinsel davranışlarda bulunularak beden bütünlüklerinin ihlali olarak tanımlamaktadır. "Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar", TCK'nın, 102,103,104 ve 105. maddelerinde yer almıştır.

 

Yeni TCK'nın, 'bireyin vücut bütünlüğünü koruma' amacını birinci sıraya almış olması nedeni ile eski yasamızda "ırza tecavüz ve ırza tasaddi" olarak anılan eylemler, yukarıdaki maddelerde 'cinsel saldırı' olarak ifade edilmekte ve cinsel davranışlarla, bir kimsenin vücut dokunulmazlığını ihlal eden kişi cezalandırılmaktadır.

 

Cinsel saldırı suçlarının oluşabilmesi için aranan önemli koşul, bu suçu oluşturan eylemlerin, mağdurların isteği dışında ve zorla ya da aldatma ile gerçekleştirilmiş olmasıdır. (TCK:102- 103)

 

Yasamız, cinsel saldırıyı; "Cinsel arzuları tatmin amacına yönelik fakat cinsel ilişkiye varmayan davranışlarla, bir kişinin vücut dokunulmazlığını ihlal etme" olarak tanımlamaktadır. Bu eylemin, şehevi arzularla yapılmış olması yeterlidir. Bu suçun oluşması için şehevi arzuların fiilen tatmini aranmaz. Bu tür eylemleri yapanlar, mağdurların şikayeti üzerine hapis cezası alırlar. (TCK:102/1)

 

NİTELİKLİ CİNSEL SALDIRI NE DEMEKTİR?

 

Yukarıda tanımladığımız cinsel saldırı fiili; "Mağdurun vücuduna organ ya da başka bir cismin sokulması yolu ile işlenirse" suçun nitelikli halinin oluştuğu kabul edilir. Burada dikkat çekici olan nokta, nitelikli cinsel saldırı suçunun kabulü için yalnızca cinsel ilişkinin gerçekleşmesinin aranmamasıdır. Vücuda, vajinal, anal ya da oral yoldan herhangi bir cismin ithali de bu suçu oluştur. Ayrıca bu suçun oluşması için, beden bütünlüğüne yapılan saldırının, cinsel arzuların tatmini amacı taşıması şart olarak kabul edilmez. Bu suçlarda, eylemci, hapis cezasına mahkum olabilir. (TCK:102/2)

 

CİNSEL SALDIRI SUÇLARININ EYLEMCİLERİ, HANGİ HALLERDE DAHA AĞIR CEZALAR ALIRLAR?

 

Cinsel saldırı filleri; Beden ve ruh bakımından kendisini savunamayacak kişiye karşı, Kamu görevi ya da hizmet ilişkisinin sağladığı gücü kötüye kullanarak, 3. derece dahil kan ve kayın hısımlığı ilişkisi olan kişiye karşı, Silahla veya birden çok kişi tarafından birlikte işlenirse, eylemciye verilecek ceza yarı oranında artırılır.

 

CİNSEL SALDIRI SONUCU YARALANMA, PSİKOLOJİK YA DA FİZİKSEL BAŞKACA ZARARLAR DA VARSA BU CEZA MİKTARINI ETKİLER Mİ?

 

Cinsel saldırı sırasında, direncin kırılmasına neden olacak cebir kullanılmışsa, bu şiddet eylemi nedeni ile ayrıca ceza verilir. İşlenen suç nedeni ile mağdurun beden ya da ruh sağlığının bozulması halinde, eylemciye 10 yıldan az olmamak üzere ceza verilir.

 

Cinsel saldırı nedeni ile mağdurun ölümü ya da bitkisel yaşama girmesi durumunda, eylemci, ağırlaştırılmış müebbet hapse mahkum olur.

 

EVLİLİK İÇİ CİNSEL SALDIRI NE DEMEKTİR?

 

TCK, Cinsel saldırı eyleminin, evlilik birliği içinde gerçekleşmesi halini şikayete bağlı bir suç olarak kabul etmiştir. Hukuk sistemimize yeni girmiş olan bu suç türü, yasamızın, bireyi, her koşulda şiddete karşı koruma kararlılığının bir yansıması olarak karşımıza çıkıyor. Yasaya hakim olan 'Önce insan' düşüncesi, evlilik kurumunu koruduğumuz zannıyla, kimse ile paylaşmadığımız, "özel alanımız" diyerek içimize attığımız, aile içinde yaşanan pek çok olumsuzluğun, özünde aileyi içinden kemiren ve çürüten unsurlar olduğunu görmemize yardımcı oluyor. Cinsel şiddet, çoğu zaman evin içinden birinden, hatta eşimizden gelebilir. Evlilik birliği, eşlerin birbirine dayak atmasına, hakaret etmesine, aşağılamasına, aç susuz bırakmasına, eve kapatılmasına nasıl izin vermiyorsa, zorla cinsel birlikteliğe de izin vermez. Evimiz içindeki bu şiddeti de yargı ile bölüşerek çözebiliriz. Unutmayalım ki yasalar, cezalandırmak, yok etmek için değildir. Önlemek, düzeltmek, onarmak gibi görevleri vardır. Biz de evlilik birliğimizi onarmak istiyorsak, yasaların bize verdiği hakları kullanmaktan çekinmemeliyiz. (TCK:102/2)

 

CİNSEL TACİZ VE İŞ YERİNDE CİNSEL TACİZ NE DEMEKTİR?

 

Cinsel taciz, bir kimsenin, vücut dokunulmazlığının ihlali niteliği taşımayan cinsel davranışlarla gerçekleştirilir. Yeni yasamıza göre, bir kimseyi, cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikayeti üzerine ceza verilmektedir.

 

Yeni yasa, işyerinde cinsel taciz eylemini, bu eylemin, nitelikli hali olarak tanımlamıştır. Yasamız, çalışma yaşamı içinde bulunan bir kişinin, işyerinde, hiyerarşi ve hizmet ilişkisinin yarattığı güçten ya da aynı iş yerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanarak, diğer çalışana cinsel tacizde bulunması halinde verilecek cezanın yarı oranında artırılmasını emretmektedir. (TCK:105/2)

 

Taciz mağdurunun beyanı yeterli

 

Cuma, 09 Eylül 2005

Yargıtay, cinsel taciz iddialarında örnek bir karar verdi. Yüksek mahkeme, bir kadın sekreterin cinsel taciz anlatımını yeterli bulurken, tanık işçilerin aksi yöndeki beyanlarını kabul etmedi.

 

Cinsel taciz iddialarını kanıtlamakta güçlük çeken kadın işçilere Yargıtay'dan destek geldi. Yargıtay, sekreterinin cinsel taciz iddiasıyla işinden olan bir bölge müdürünün açtığı tazminat davasında, tanıkların "Müdürümüze komplo kuruldu" ifadelerini dikkate almazken, cinsel taciz mağduru sekreterin anlatımlarını yeterli buldu. Yargıtay'a bu kararı aldıran olay şöyle gelişti:

 

Sekretere, çalıştığı iş yerinin bölge müdürü cinsel tacizde bulundu. Sekreter daha sonra bölge müdürünün baskısı nedeniyle bu kişinin eylemlerine göz yummak zorunda kaldı. Ancak, bir süre sonra kıskançlık krizine giren müdür, sekreterinin başka erkeklerle konuşmasını yasakladı ve işyerinde odasına gelenleri göndermesini istedi; ayrıca, sekreteri işten çıkarmakla tehdit ederek ilişkiye zorladı.

 

Sekreter, baskılara dayanamayıp işyerinden istifa etti. Genel müdürüne bir mektup gönderek, başına gelenleri ayrıntılarıyla anlattı ve bölge müdürünü şikayet etti. Genel müdür, bunun üzerine, bölge müdürünün iş sözleşmesini feshetti. Taciz nedeniyle işten atılan bölge müdürü, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma ücretini alabilmek için mahkemeye başvurdu.

 

Mahkemede, ifade veren tanık işçiler ise sekreterin bir başka işçi ile ilişkisinin olduğunu ve bu yüzden davacıya karşı komplo kurulduğunu kaydetti. Mahkeme, davacının bölge müdürü konumunda çalıştığı ve mesaisini kendisinin belirlediği gerekçesiyle fazla çalışma ücretinin yanı sıra, kıdem ve ihbar tazminatlarının da reddine karar verdi.

 

Davanın temyiz edilmesi üzerine dosya Yargıtay'a taşındı. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, cinsel taciz mağdurları için emsal olacak bir karar verdi. Yerel mahkemede, tanık işçilerin "kadın sekreterin bir başka işçi ile ilişkisinin olduğunu ve bu yüzden davacıya karşı komplo kurulduğu" yönündeki ifadelerini değerlendiren Daire, kararında şöyle dedi: "Gerçekten bir kadın işçinin nedensiz yere kendisinin cinsel tacize uğradığı yönünde bu kadar ayrıntılı olarak açıklamada bulunması hayatın olağan akışına aykırıdır. Bölge müdürü, daha sonra da kadın işçinin rızasıyla bu tür eylemlerine devam etmişse de davacının işyerinde haiz olduğu yönetici konumu sebebiyle baskı oluşturarak bu eylemlere giriştiği ve son dönemlerde kadın işçinin karşı çıkmaları üzerine işten çıkartmakla tehdit ettiği anlaşılmaktadır. Somut olayda bölge müdürü ile sekreter arasında yaşananlar iş düzenini bozacak nitelikte olduğu gibi doğruluk ve bağlılığa da aykırı eylemler niteliğindedir."

 

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, bölge müdürünün ihbar ve kıdem tazminatlarının reddine karar verdi. Daire, bölge müdürünün, alt kademelerde çalıştığı dönemlere ilişkin fazla çalışma ücretinin ise ödenebileceğini öngördü.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

ÇOCUKLARIN CİNSEL İSTİSMARI NE DEMEKTİR?

 

Yeni Türk Ceza Yasası'nda yetişkinlere yönelik olarak gerçekleşen cinsel amaçlı eylemler, 'Cinsel Saldırı Suçu' olarak adlandırılırken, çocuklarımıza yönelik cinsel amaçlı saldırılar, "Cinsel İstismar" olarak adlandırılmaktadır. İstismar, 'kötüye kullanma- iyi niyeti sömürme' anlamına gelmektedir. Aynı nitelikteki bu eylemin, çocuklar yönünden farklı adlandırılmasının nedeni, erişkin yönünden cinsel suçlardan söz edebilmek için 'rızanın olmaması- zor unsurunun bulunması' gerekirken, çocuklara yönelik cinsel suçlarda, çocukların rızasından söz etmenin olanaksız oluşudur. Çocuklar, kendilerine yönelik cinsel amaçlı saldırının ayırdında değildir. Bu saldırının kendileri üzerinde yaratacağı olumsuzluk ve zararları bilmemektedirler. Bu nedenle, saldırı karşısında hareketsiz ve dirençsiz olmaları halinde dahi, bu duruma, rızaları dışında tahammül ettiklerini- boyun eğdiklerini kabul etmek gerekmektedir.

 

Çocuk Hakları Sözleşmesi, onsekiz yaşına kadar herkesi çocuk saymaktadır. (Madde:1) Aynı Sözleşme'nin 19. ve 34. maddelerinde ise, çocuğa yönelik her türlü, bedensel ve zihinsel saldırı; istismar ve suiistimal olarak değerlendirilmekte ve bu hallerde çocuğun korunması sorumluluğu devlete verilmektedir. Bu nedenle TCK, çocuklara yönelik cinsel saldırı eylemlerini 'istismar' olarak nitelemiştir.

 

Yasa'da çocukların durumu, yaşlarına ve cinsel farkındalıklarına göre iki grupta ele alınmıştır. Yasamız, 103. maddesinde 'cinsel istismar'ı şöyle tanımlamaktadır: "Cinsel istismar deyiminden; "Onbeş yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olmakla birlikte fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış; diğer çocuklara karşı sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen başka bir nedene dayalı olarak gerçekleştirilen cinsel davranışlar" anlaşılır."

 

Bu tanım, Yasa'da, yukarıda belirtilen ölçütten ayrı bir tanımın da yapıldığını göstermektedir. Yasa Koyucu, onbeş yaşın üzerindeki çocuklara yönelik eylemlerde, onbeş yaş üstü çocukların, uğradıkları saldırının, hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğine sahip olmaları halinde, eylemin rıza dışı ve iradeyi etkileyen bir nedenle gerçekleştirilmesi halini 'istismar' olarak kabul etmiştir.

 

ÇOCUKLARA YÖNELİK NİTELİKLİ CİNSEL SALDIRI EYLEMLERİ HANGİLERİDİR VE NASIL CEZALANDIRILIR?

 

Kız ve kadınlara yönelik cinsel saldırı suçlarında olduğu gibi, çocuklara yönelik cinsel istismar suçlarında da 'Cinsel istismarın vücuda organ veya sair bir cisim sokulması suretiyle gerçekleştirilmesi durumu' nitelikli hal sayılmış ve bu tür fiillere daha ağır ceza verilmiştir. (TCK:103/2)

 

Cinsel istismarın, üstsoy, ikinci veya üçüncü derecede kan veya kayın hısmı, üvey baba, evlat edinen, vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, sağlık hizmeti veren veya koruma ve gözetim yükümlülüğü bulunan diğer kişiler tarafından ya da hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle gerçekleştirilmesi halinde de verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. (TCK:103/3)

 

Cinsel istismarın, onbeş yaşını tamamlamamış, ya da onbeş yaşından yukarı olsa da uğradığı saldırının anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan çocuklara karşı cebir veya tehdit kullanmak suretiyle gerçekleştirilmesi durumunda da ceza yarı oranında artırılacaktır. (TCK:103/1)

 

Cinsel istismar için başvurulan cebir ve şiddetin kasten yaralama suçunun ağır neticelerine neden olması halinde, ayrıca kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanacaktır. (TCK:103/5)

 

Suçun sonucunda mağdurun beden ve ruh sağlığının bozulması halinde onbeş yıldan az olmamak üzere ceza verilecektir. (TCK:103/6)

 

Cinsel istismar eylemi nedeni ile suçun, mağdurunun, bitkisel yaşama girmesi veya ölümüne neden olunması durumunda, eylemciye, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilecektir. (TCK:103/7)

 

15 YAŞINI BİTİRMİŞ REŞİT OLMAYANLA ŞİDDET OLMADAN KURULAN CİNSEL İLİŞKİ SUÇ MUDUR?

 

TCK'da bu başlık altında cezalandırılan, 15-18 yaş arasındaki çocuklarla zor kullanmadan, yani cebir, tehdit ve hile olmaksızın, cinsel ilişkide bulunan kişidir. Zor unsurunun olmayışı ve çocuğun içinde bulunduğu yaş gereği cinsel farkındalık içinde bulunması nedeni ile bu tür fiillerin cezalandırılması şikayete bağlı kılınmıştır.

 

Şayet, eylemci, çocuktan 5 yaş daha büyük ise, zor kullanılmamış dahi olsa şikayet koşulu aranmaksızın, cezası iki kat artırılacaktır. (TCK:104)

 

Bu maddenin düzenlenmesi sırasında, TCK Kadın Çalışma Grubu farklı bir önermede bulunarak 15-18 yaş arasındaki çocukların, rızaları ile cinsel ilişkiye girmeleri halinde ceza verilmemesi gereğine dikkat çekti.

 

SORUN: 15-18 yaş arası, Çocuk Hakları Sözleşmesi'ne göre bireylerin çocuk sayıldıkları yaşlardır. Ancak, özellikle coğraŞ ya da biyolojik nedenlerle çocuklar, daha erken yaşlarda cinsel yetişkinliğe ulaşabilirler. Bu durumda, 15-18 yaş arasındaki çocukların zora dayalı olmayan ve ortak iradeleri ile oluşan cinsel birlikteliği, bir cinsel istismar ya da cinsel saldırı olarak değerlendirmek, cezaevlerini bu çocuklarla doldurmak anlamına gelecekti. Bu nedenle, önümüzdeki süreç içinde bu sorun, yeni bir uğraş alanı olarak önümüzde durmaktadır.

 

YENİ TCK, SUÇLULARI CEZALANDIRIRKEN, MAĞDURUN KIZ YA DA KADIN OLMASINI FARKLI DEĞERLENDİRİYOR MU?

 

Yeni yasal düzenlemeyle, cinsel suçlar karşısında, evli kadın ile kızları farklı korumaya alan düzenlemelerden vazgeçildi. Önceki yasamızda, evli kadın, bekar kadına göre daha fazla korunmakta idi. Bu ayrıcalıklı koruma, ne yazık ki bireye değil evlilik kurumuna idi. Oysa, tecavüz ya da taciz fiilleri karşısında kız ya da kadın olmanın daha ağırlaştırıcı sonuçlar yaratmayacağı, haksızlığın medeni durumları ne olursa olsun tüm mağdurları eşit etkileyeceği açıktır.

 

TECAVÜZCÜ, MAĞDURLA EVLENEREK CEZADAN KURTULABİLECEK Mİ?

 

Eski TCK'da, yukarıda da işaret ettiğimiz gibi, cinsel saldırı ya da kız-kadın kaçırma suçlarında "etkin pişmanlık" adı verilen, suçun mağdurunu korumak yerine, suçluyu korumaya alan bir düzenleme bulunuyordu; Cinsel saldırıda bulunan ya da kız kaçıranın mağdurla evlenmesi halinde cezası 5 yıl süre ile ertelenmiş oluyordu. Beş yıl süre ile evlilik birliğinin sürmesi halinde de eylemcinin cezası ortadan kaldırılıyordu.

 

Kadını, kendisine tecavüz eden ya da zor kullanarak kaçıranla evlendirip cezalandıran ve onun yaşamını zindana çeviren bu uygulamanın insan haklarının korunması ile uzaktan yakından ilgisi yoktu. Bu uygulamada mağdur, suçlu, suçlu ise ödüllenen durumunda bulunuyordu. Yeni yasamızda, tecavüze uğrayan genç kızların tecavüzcüsü ile evlenmesi halinde tecavüz edenin cezadan kurtarılmasına olanak sağlayan bu hukuka aykırı düzenleme kaldırıldı.

 

BEKARET KONTROLÜ YASAL MI?

 

"Bekaret kontrolü" her zaman hukuka aykırı idi. Yeni yasamızda "Bekaret Kontrolü" deyimi açıkça ifade edilmiyor. Bu kavram yerine "genital muayene" terimi kullanıldı. Bundan böyle, ancak bir suçun araştırılmasına bağlı olmak koşulu ile ve yargıç ya da savcı kararı ile bu tür muayene gerçekleştirilebilecek. Yetkili hakim ve savcı kararı olmaksızın, kişiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi böyle bir karar olmaksızın yapan eylemci ceza görecek. (TCK: 287)

 

Ancak, bulaşıcı hastalıklar nedeni ile kamu sağlığını korumak amacı ile kanun ve tüzüklerde öngörülen hükümlere uygun olarak yapılan muayeneler için bu madde hükmü uygulanmayacak.

 

SORUN: Bu düzenlemede eksik olan yan, bu tür muayeneler için mağdurun olurunun aranmamış olmasıdır. Bir suçun araştırılması hali dahi olsa, bireyin beden bütünlüğüne müdahalenin onun iznine bağlı olması gereklidir.

 

İnsan haklarına uygun bir koruma ancak, bu müdahaleye bireyin onayı ile mümkün olmalıdır. Hasta hakları yönünden dahi korumaya alınan bu hakkın, suçun mağduruna da tanınması yerinde olacaktır.

 

Özellikle delil elde etmek için seçilmiş olduğu ileri sürülen bu yöntem, çok ikna edici değildir. Bugün ulaşılan teknik, cinsel saldırı suçlarında, saldırganın ve eylemin niteliğinin saptanması için geniş olanaklar tanımaktadır.

 

Cinsel saldırı suçunun mağdurunun, genital muayene nedeni ile ikinci bir travma altında kaldığı unutulmamalıdır.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

EVLİLİK DIŞI DÜNYAYA GELEN COCUĞUN ÖLDÜRÜLMESİNE CEZA İNDİRİMİ SÜRÜYOR MU?

 

Yeni TCK'da, evlilik dışı dünyaya gelen çocuğun annesi tarafından namus kurtarma gerekçesi ile öldürülmesi eylemine ceza indirimi getiren bir düzenleme artık yoktur. Yeni TCK; insan yaşamını, korunacak en yüksek değer olarak kabul etmekte ve namus kavramının yaşama hakkının üzerinde tutulmasını reddetmektedir.

 

NAMUS CİNAYETLERİNE YENİ TCK NASIL YAKLAŞIYOR?

 

Kadınların yıllardır ısrarla savundukları 'Namus cinayetleri'ne indirim sağlayan düzenlemelerin yürürlükten kaldırılması ve nitelikli adam öldürme fiili olarak tanımlanıp, cezalandırılması istemi, kısmi bir kabulle TCK'da yer almış bulunuyor. TCK değişikliği tartışmalarında en önemli sorun alanlarından birini oluşturan bu istem, yasamıza 'töre cinayetleri' nitelemesi ile girmiş oldu.

 

Ayrıca yeni TCK, 29. maddesinde, daha önce ceza indirimine olanak sağlayan 'Haksız Tahrik' maddesini yeniden düzenlemiş bulunuyor. Buna göre, 'haksız tahrik'in (Hukuk düzeninde onaylanmayan eylem) kabulü için, hiddet ve şiddetli eylemin haksız bir fiil sonucu ortaya çıkması ve doğrudan haksız fiil eylemcisine yönelik olması aranıyor. Örneğin, tecavüz sonucu hamile kalmış bir kadının öldürülmesi eyleminde fail, ceza indiriminden yararlanamıyor. Suçun mağduruna yönelik eylemlerde ceza indiriminin uygulanmasının önüne geçilmiş oluyor.

 

SORUN: Namus ve töre cinayetlerinin içerik olarak farklı anlamlar taşıması karşısında bu maddedeki düzenlemeyi yeterli bulmadığımız açıktır. Ancak, yasanın özellikle 'haksız tahrik' başlıklı 29. maddesinin gerekçesinde yasa koyucunun bu iki kavramı, aynı anlamlar yükleyerek açıklamış olması namus cinayetlerinin de aynı madde içinde ve nitelikli adam öldürme fiili olarak değerlendirilmesine olanak sağlamaktadır.

 

AİLE BÜYÜKLERİ, EŞ YA DA ÇOCUKLARA YÖNELİK ŞİDDET CEZA YASASI KAPSAMINDA MIDIR?

 

TCK, bu tür suçları, vücut dokunulmazlığına karşı suçlar olarak nitelemektedir. Şiddet, her biçimde suçtur. Aile bireylerinden biri olmak, diğerine şiddet uygulamaya izin vermez. Hukuk, bireyin yaşama hakkını, en temel değer olarak kabul eder. Bu nedenle, TCK'nın 86. ve 87. maddelerinde, bir başka kişiye karşı kasıtlı olarak, zarar veren, onun sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişinin cezalandırılacağı belirtilmektedir.

 

Bu fiil, 'üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe karşı' yapılmışsa ceza, artırılacaktır. Şayet kasten yaralama, gebe bir kadına karşı işlenir de çocuğun vaktinden önce doğmasına neden olursa ya da sürekli bir bedensel zaafa yol açarsa veya yaşam tehlikesi yaratırsa verilecek ceza bir kat artırılacaktır.

 

Yaralama, mağdurun bitkisel yaşama girmesine, iyileşmesi olanağı olmayan bir hastalığa yakalanmasına, duyularından ya da organlarından birinin işlevini yitirmesine, konuşma ya da çocuk yapma yeteneğinin yitirilmesine, yüzünde sürekli değişikliğe, gebe kadının çocuğunun düşmesine neden olursa, verilecek ceza iki kat artırılacaktır.

 

Kasten yaralama vücutta kemik kırılmasına neden olduysa kırığın yaşam fonksiyonlarındaki etkisine göre ceza artırılarak verilebilecektir.

 

TCK İŞKENCEYİ VE EZİYETİ NASIL TANIMLIYOR?

 

Anayasamızın 17. maddesinde ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerde, kimseye eziyet ve işkence yapılamayacağı açıkça belirtilmiştir.

 

Uluslararası sözleşmeler ve iç hukukumuz, işkenceyi insan onuruna aykırı görmekte ve cezalandırmaktadır. İşkence suçu ile korunan değer, bireyin vücut dokunulmazlığı ve onurudur. Yeni TCK'nın 94. Maddesi'nde işkence suçu şu biçimde tanımlanmaktadır:

 

'Bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin, etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştiren kamu görevlisi hakkında 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.'

 

Suçun, çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı işlenmesi halinde, 8 yıldan, 15 yıla kadar hapis cezası verilecektir.

 

Eylemin cinsel yönden taciz şeklinde gerçekleşmesi halinde, on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezasına hükmolunacaktır.

 

Yasanın 95. Maddesi'nde de işkence Şilinin yarattığı sonuçlara bağlı olarak artırımlı halleri sıralanmaktadır.

 

Bu tanımda, 'suçun sadece kamu görevlileri tarafından ve suç işlediği savı ile gözaltında tutulan kişiye karşı, ikrar elde etmek amacı ile işlenmesi' kabulünden daha ileri bir kabul ve tanımlamaya gidildiği açıkça görülmektedir.

 

Eziyet, TCK'nın 96. maddesinde tanımlanmaktadır. Bir kişiye karşı insan onuruyla bağdaşmayan bedensel veya ruhsal yönden acı çekmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışlarda bulunmasıyla gerçekleşen, sistemlilik ve süreklilik arzeden davranışlardır.

 

Yasanın 96. maddesinde, eziyet Şilinin, çocuğa, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye ya da gebe kadına karşı, üstsoy veya altsoya, babalık veya analığa veya eşe karşı işlenmesi halinde, kişi hakkında artırılarak hapis cezası verilecektir.

 

ÇOCUK DÜŞÜRME VE ÇOCUK DÜŞÜRTME HANGİ KOŞULLARDA SUÇTUR?

 

TCK'NIN 99. 100. ve 102. Maddelerinde, rızası olmaksızın bir kadının çocuğunu düşürten kişinin cezalandırılacağı belirtilmemektedir.

 

Rızaya dayalı olarak çocuğun aldırılması, gebelik süresinin 10 haftadan az olması koşuluna bağlıdır. Bu durumda, çocuğun düşürtülmesine rıza gösteren kadın ve çocuğu düşürten kişi ayrı ayrı ceza alır.

 

Bu eylem nedeniyle, kadının beden ve ruh sağlığında zarar ortaya çıkmışsa ceza artırılır.

 

SORUN: TCK Kadın Platformu bu sürenin 12 hafta olmasını talep etmiştir.

 

KISIRLAŞTIRMA HANGİ HALLERDE SUÇTUR?

 

Bir erkek ya da kadını rızası olmaksızın kısırlaştıran kimseye ceza verilir. Bu eylem kısırlaştırma işlemi yapma yetkisi olmayan bir kişi tarafından yapılırsa ceza artırımı uygulanır.

 

EŞİM, AİLE BİREYLERİMDEN BİRİ YA DA HERHANGİ BİRİ BENİ BİR YERDE KALMAYA ZORLAYABİLİR Mİ?

 

TCK'nın 109. Maddesinde 'Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitme veya bir yerde kalma özgürlüğünden yoksun bırakan kişiye' ceza verilmektedir. Bu eylem sırasında, cebir, tehdit veya hile kullanılması halinde ceza miktarı artırılır.

 

Bu suçun; silahla, üstsoy, altsoy, eşe karşı ya da çocuğa veya kendini savunamayacak durumda olan kişiye karşı işlenmesi halinde de artırılarak ceza uygulanacaktır.

 

Bu suç cinsel amaçla işlenmişse, verilecek cezalar yarı oranında artırılacaktır. Ancak, suç işleyen, soruşturmaya başlamadan önce mağdura bir zarar vermeden ve kendiliğinden, mağduru güvenli bir yerde serbest bırakırsa, cezası üçte ikisine kadar indirilebilecektir.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

TCK'YA GÖRE AYIRIMCILIK SUÇ MUDUR?

 

Bu kavram, TCK'ya yeni girdi. Bireyler arasında yasaları ihlal ederek ayırımlar yapılmasını ve böylece, ayırıma tabi tutulan kişinin, hukukun sağladığı olanaklardan yoksun bırakılmasını cezalandırıyor. Yasada; taşınmaz malın satılmaması, devredilmemesi bir hizmetin sunulmaması ya da bireyin işe alınmaması halleri, "ayırım" olarak değerlendirilmiş ve cezalandırılmıştır. (Madde: 122)

 

TCK'da iş ve çalışma hürriyetinin ihlali hali, ayrıca 117. Madde'de de yer almaktadır. Maddenin 1. fıkrasında bireyin iş ve çalışma özgürlüğünün zor ya da tehdit yoluyla engellenmesi, şikayete bağlı suç olarak ifade edilmektedir.

 

Maddenin 2. fıkrasında çaresiz ya da kimsesiz kişilerin bu durumunu ya da bir kişiye bağlılığı sömürerek bireyleri ücretsiz olarak çalıştıranlar ya da sunduğu hizmetle orantısız düşük ücret verenler, ayrıca bu durumda bulunan kişileri insanlık onuruyla bağdaşmayacak çalışma ve konaklama koşullarında tutanlar daha ağır cezayla cezalandırılmaktadır.

 

SORUN: Ancak, her alanda olduğu gibi cinsiyet ayırımının yapılmasında da bu suçun daha geniş olarak ele alınması gerekirdi. TCK'nın 122. Maddesi'nin 1. Bendi'nde: 'Kişiler arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felseŞ inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım yapılarak' cümlesi bulunmaktadır. Bu cümlenin başına 'her ne suretle olursa olsun', 'yapılarak' sözcüğü yerine de, 'yapılması yasaktır' sözcükleri eklenerek yapılacak suç tanımı, ayırımcılık Şilinin ceza yaptırımına bağlanmış olmasını daha açık ve net bir biçimde kapsayacaktır. Çünkü yaşamın içinde, yasada sayılan nedenlerle ayırım salt üç alanda değil, çok değişken hal ve durumlarda karşımıza çıkabilmektedir. Her türlü hakkın, ayırımcılık yapılarak cezalandırılması suç sayılmalıdır. Bu eksikliğine karşın, bu maddenin TCK'da yer alması olumlu olmuştur. Özellikle işe alınmada ve çalışma yaşamında karşılaşılacak ayrıcalıklar, bu madde ile ceza yaptırımına bağlanabilecektir.

 

YASADA, HAYASIZCA HAREKETLER NASIL TANIMLANMAKTADIR?

 

TCK, 'Alenen cinsel ilişkide bulunan ve teşhircilik yapan kişileri' cezalandırıyor. Bu cezalandırmanın gerekçesinde 'toplumun sahip olduğu ortak edep (ar ve haya) duygularının, edep törelerinin ihlali, incitilmesi ve hangi şekilde olursa olsun, edep ve ahlak temizliğine açıkça saldırı niteliği taşıyan hareketler, tutum ve davranışların cezalandırıldığı' ifade ediliyor. (TCK: 225)

 

SORUN: Gerekçede yer alan bu açıklama esas olarak yasa metni ile çelişiyor. Gerekçede hayasızca sayılan hareketlerin 'her ne suretle olursa olsun' biçiminde tanımlanmış olmasına karşın yasa metninde hayasız hareket olarak tanımlanan eylemlerin 'aleni cinsel ilişki ya da teşhircilik olduğunun' anlaşılması gerekmektedir. Gerekçede bu tanımın çok genel bir biçimde ifade edildiği görülmektedir ki böyle bir değerlendirme keyŞ uygulamaların gündeme gelmesine neden olabilir. Bu maddenin gerekçesinde bir başka sorun 'alenen cinsel ilişkide bulunma' eyleminin 'cinsel arzuların tatmini amacına yönelik her türlü davranış' biçiminde tanımlanmış olmasındadır.

 

Teşhirciliğin konusu da 'kişinin cinsel organlarından ibaret değil' biçiminde tanımlanmıştır. Oysa teşhircilik, cinsel organın teşhiri biçiminde anlaşılmalıdır. Cinsel ilişkiden anlaşılması gereken de Şlli cinsel ilişkidir. Yasanın bu anlamda yeniden düzenlenmeye gereksinimi bulunmaktadır. Aksi halde sokakta birbirine sarılmış iki insanın ya da kısa etek giymiş bir kadının bu madde kapsamında suçlanması söz konusu olabilecektir ki bu durum hukukla açıkla çelişecektir.

 

YASA, MUSTEHCENLİĞİ NASIL TANIMLIYOR?

 

Yasanın 226. Maddesinde 'Müstehcenlik' başlığı altında 'bir çocuğa müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunların içeriğini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten, bunları çocukların bulunduğu yerlerde sergileyen, satan, kiralayan, bunları promosyon olarak veren, reklamını yapan kişiler' cezalandırılmaktadır.

 

Bunların basın ya da yayın yoluyla yayınlanması, bu yayınlarda çocukların kullanılması, çocukların kullanıldığı ürünlerin satışa sunulması halinde, ceza ağırlaştırılarak verilmektedir. Yine bu maddede, şiddet kullanılarak hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılan cinsel davranışlara ilişkin yazı, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üretmek, satışa sunmak gibi eylemlere de daha ağır ceza verilmektedir. Bu madde hükümlerinin istisnası, bilimsel eserler ve çocuklara ulaşması engellenmek koşuluyla sanatsal ve edebi değeri olan eserlerdir.

 

SORUN: 'Müstehcenlik', salt çocuklar yönünden önlem alınmasını gerektiren bir kavram değildir. Ayrıca müstehcen kavramının yasada açıkça ifade edilmemiş oluşu ve gerekçede müstehcen olanın hayasızca hareketlerle özdeş tutulmuş olması, hem suçun iyi tanımlanmamış olmasını getirmekte, hem de yaptırımın keyfi uygulamalara aracı kılınması tehlikesini yaratmaktadır.

 

TCK; BİR COCUĞU YA DA KİŞİYİ, FUHUŞA TEŞVİK ETMEK YA DA FUHUŞ İÇİN ARACILIK YAPMAK SUÇUNU NASIL TANIMLAMAKTADIR?

 

TCK'nın 227. Maddesi'nde; çocuğun ya da bireyin fuhşa teşvik edilmesi, bunun yolunun kolaylaştırılması, fuhşa aracılık edilmesi, bu amaçla yer temin edilmesi, fuhuş amacıyla ülkeye insan sokulması ya da ülke dışına insan çıkarılması Şillerini gerçekleştirenler hakkında ceza yaptırımı bulunmaktadır. Bu Şiller, cebir, tehdit ve hileyle yapılırsa verilecek ceza iki kat artırılacaktır.

 

Yukarıdaki eylemleri, eş, üstsoy, kayın üstsoy, kardeş, evlat edinen, vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruma ve gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler ya da kamu görevi veya hizmet ilişkisinin sağladığı nüfuzu kötüye kullananlar gerçekleştirirse verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır.

 

BİRDEN ÇOK EVİLİK, HİLELİ EVLENME, RESMİ NİKAH OLMAKSIZIN DİNSEL TÖRENLE EVLENME SUÇLARININ CEZALARI NEDİR?

 

Yeni TCK, daha önceki Ceza Yasasında olduğu gibi, evlilik kurumunu yasal güvencelerle donatmaktadır. Evli olmasına rağmen başkasıyla evlenme işlemi yaptıran ya da kendisi evli olmamakla birlikte evli olduğunu bildiği kişiyle evlilik işlemi yaptıran kişilere hapis cezası verilmektedir. (TCK: 230)

 

Gerçek kimliğini saklayarak başkasıyla evlenen kişi hakkında ise, hapis cezası verilmektedir. Aralarında evlenme akdi ya da resmi nikah olmaksızın evlenmenin dinsel törenini yaptıranlar ve yapanlar hakkında da hapis cezası verilecektir. Bu durumda taraşar medeni nikah yaparlarsa, kamu davası ve hükmedilen ceza sonuçlarıyla ortadan kalkacaktır.

 

AYNI KONUTTA BİRLİKTE YAŞADIĞI KİŞİLERE KÖTÜ MUAMELEDE BULUNAN DA CEZA ALIR MI?

 

TCK, 4320 Sayılı Ailenin Korunması Yasası ile bir denklik sağlayarak aynı konutta birlikte yaşadığı kişilerden birisine karşı kötü davranışta bulunan kişiyi hapis cezasıyla cezalandırmaktadır. Bu kötü davranış; büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek, meslek veya sanat öğretmekle yükümlü olduğu birey üzerinde terbiye hakkından doğan, disiplin yetkisi kötüye kullanılarak gerçekleşmişse, 1 yıla kadar ceza verilir. (TCK: 232)

 

SORUN: Bu maddede sorun oluşturan anlayış, 'disiplin yetkisinin belli ölçülerde zor kullanmaya izin verdiği' görüşüdür. Gerekçede, 'Her türlü kötü muamele suçun oluşmasını olanaklı kılmaz. Kötü muamelenin, merhamet, acıma ve şefkatle bağdaşmayacak nitelikte bulunması gereklidir.' denilmektedir. Disiplin, yaşamın doğru yolda planlanması ve düzenlenmesidir. Disiplin adına, kötü muamele yapılabileceği izlenimi veren gerekçe, temel hak ve özgürlüklerle bağdaşmayan bir durum yaratmaktadır.

 

AİLE HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN YUKUMLULUĞÜ İHLAL EDENLER CEZA ALIR MI?

 

Aile birliği, aile bireylerine, karşılıklı olarak bakım, eğitim, destek olma yükümlülüğünü getirmektedir. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyenler, şikayet üzerine 1 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılırlar.

 

Kocanın hamile olan eşini, ya da bir kadınla sürekli birlikte yaşayan erkeğin kendisinden gebe kalmış olan kadını çaresiz durumda terk etmesi halinde de, ceza yaptırımı bulunmaktadır.

 

Velayet hakları kaldırılmış olsa dahi, sürekli sarhoşluk, uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin kullanılması ya da onur kırıcı davranışlarla ya da özensiz davranarak çocuklarının ahlak, güvenlik ve sağlığını ağır şekilde tehlikeye sokan anne ve babaya da ceza verilecektir.

 

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR VE İNSAN TİCARETİ SUÇLARINDA KADINLARI KORUYAN HÜKÜMLER NELERDİR?

 

TCK, eski ceza yasamızda açıkça yer almayan iki yeni suç tanımı getirmektedir. Ana başlığında insanlığa karşı suçlar olarak tanımlanmış olan bu bölümün altında, soykırım, göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti yer almaktadır.

 

Suç yasada şöyle tanımlanmaktadır: 'Bir planın icrası suretiyle milli, etnik, ırki veya dini bir grubun tamamen veya kısmen yok edilmesi maksadıyla, bu grupların üyelerine karşı kasten öldürme, bireylerin bedensel ve ruhsal bütünlüklerine zarar verme, bir grubu tamamen veya kısmen yok etmeye yönelik koşullarda yaşamaya zorlama, doğumlara engel olmaya yönelik tedbirler alma, bu gruba ait çocukları bir başka gruba nakletme, Şillerinden birinin işlenmesi soykırım suçunu oluşturur.'

 

Bu tür suçlarda zaman aşımı işlemeyecektir. Yani suçun işlenmesinin üzerinden hangi zaman dilimi geçmiş olursa olsun eylemci yargılanacak ve cezalandırılacaktır.

 

Bu bölümdeki ikinci suç tanımı, 'İnsanlığa Karşı Suçlar' başlığını taşımaktadır. Kasten öldürme ya da yaralama; işkence eziyet veya köleleştirme, kişi özgürlüğünden yoksun kılma, bilimsel deneylere tabi kılma, cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı; zorla hamile bırakma ve zorla fuhşa sevketme Şillerinin, siyasal, felseŞ ırksal veya dinsel nedenlerle toplumun bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda işlenmesi hali 'insanlığa karşı suç' olarak ifade edilmiştir.

 

Yine aynı bölümdeki diğer suç tanımı göçmen kaçakçılığı ve insan ticaretidir. Göçmen kaçakçılığında amaç, menfaat sağlamaktır. Eylemci, bireysel veya örgütlü olarak bu suçu işleyebilmektedir. Yasadışı yollarla bir başka ülkeye giden bireyler, yaşam tehlikesiyle dahi karşı karşıya kalmakta ya da önemli maddi ve manevi zararlara uğramaktadırlar. İnsan Ticareti, göçmen kaçakçılığından çok farklıdır. Bu suçun, işlenmesi için, bir yerden diğer bir yere götürmedeki asıl amaç, bu kişileri zorla çalıştırmak, bazı hizmetleri vermeye mecbur bırakmak, onları adeta tutsaklıkla eşit uygulamalara tabi tutmak yahut organlarının başkasına zorla verilmesine razı etmektir.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

CUMHURİYET SAVCILIĞI'NA VERİLECEK ŞİKAYET DİLEKÇESİ ORNEĞİ

 

CUMHURİYET SAVCILIĞI'NA

ANKARA

ŞİKAYET EDEN: İsim, Soyadı, adres

ŞİKAYET EDİLEN: Şikayetçi olduğunuz kişinin ad, soyad ve adresi

SUÇ: Tecavüz, taciz, sarkıntılık, Aile içi şiddet, müessir fiil ve yapılan diğer eylemler belirtilecektir.

SUÇ TARİHİ: Olay tarihi belirtilecektir.

ŞİKAYET NEDENLERİ: (Şikayet Konusu olay, zaman, yer ve doğurduğu sonuçlar belirtilerek kısaca özetlenecektir.)

 

ORNEK

 

....... tarihinde ....... sırasında tanıştığım sonradan adının ....... olduğunu öğrendiğim, fakat bana adının ....... olduğunu söyleyen ........ adlı kişi bana ev bulma konusunda yardım edeceğini söylemiş ve beni .... adındaki emlakçı ile tanıştırmıştı. ......... tarihinde Pazar günü beni ev bakmak üzere emlakçı arkadaşı ile .... mahallesinde bulunan ... numaralı eve götürdüler. Ev de bulunan bir kaç eşyanın bir önceki kiracının olduğunu ve en kısa zamanda alacağını belirttiler. Ben de inanarak eve bakmaya başladım. Ben içerdeki odaları gezerken kapıyı kilitlediklerini duymadım. ....... adındaki şahıs benimle içerideki odaya geçti. Diğeri dışarıda idi. Ben ne olduğunu anlamadan arkadan saldırdılar. Ellerinde bıçak olduğu için bağıramıyordum. Tüm direnmeme rağmen karşı koyma çabalarım boşa gitti. Bu iki şahıs tarafından tecavüze uğradım. Kaç kere olduğunu hatırlamıyorum. Beni ertesi gün öğle vakti baygın bir halde evime yakın bir yere bıraktılar. Eğer olaydan şikayetçi olursam, bunun on katını, bu sefer daha kalabalık kişiyle yapacaklarını söylediler. Bu nedenle bugüne dek yakınma olanağı bulamadım. Ancak şimdi suçluların yakalanması ve cezalandırılmasını talep ediyorum.

 

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda sunduğum nedenlerle, gerekli araştırma ve soruşturma yapılarak, sanıklar hakkında dava açılmasını ve cezalandırılmalarını saygıyla dilerim.

 

(Tarih)

İsim, Soyadı:

İmza:

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Basliktaki mesaj 151-161 nolu mesajlar, ilk belirtilen ve son belirtilen mesaj numarasi da dahil tek bir yazinin butunudur.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

  • 11 ay sonra...

Her sene unutulmamasi gereken, 8 Mart Kadinlar gununu, BIR KADIN YA DA ERKEK OLARAK DEGIL, INSAN ZIHNIYETIMIZ ILE KUTLUYALIM; hem de basligi guncelleyelim.  

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Türkiye'de tablo korkunç ve utanç verici...

 

8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Türkiye'de utandıran bir tabloyla karşı karşıyayız. Şiddet gören, tecavüze, tacize uğrayan kadınlar ve küçük yaşta evlendirilen çocuklar... İşte rakamlarla utanç tablosu...

Fevzi KIZILKOYUN / Radikal - 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Türkiye ’de şiddet gören, tecavüze, tacize uğrayan kadınlar, kaybolan kızlar ve çocuk yaştaki gelinlerle ilgili rakamlar acı tabloyu ortaya koydu. Türkiye’de son 2 yılda küçük yaştaki kız çocuklarına yönelik taciz, tecavüz, cinsel sömürü ile ilgili 90 bin 483 dava açıldı. Sığınma evlerine son 2 yılda 7 bin kadın başvurdu. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün kayıp çocuk verilerine göre son 3 yılda 17 bin kız çocuğu için kayıp başvurusu yapılırken, kaybolan 900 kız çocuğu suça karışarak cezaevine gönderildi.

TÜİK verilerine göre, mahkemelere başvurularak evlendirilen çocuk gelin sayısı son 3 yılda 113 bine ulaştı. Devletin resmi rakamlarının dışında mahkeme kararı olmadan da bu rakamın çok üstünde küçük yaştaki kız çocukları ise imam nikahıyla evlendirildirildi. Polis Akademisi Başkanlığı Suç Araştırma Merkezi (SAMER) Uluslararası Risk Altında ve Koruması Gereken Çocuklar araştırmasında ise Türkiye’de evlenen her 3 kişiden birinin 18 yaş altı çocuk olduğu belirlendi.

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün kayıp çocuk verilerine göre de son 3 yılda 17 bin kız çocuğu kayboldu. Kaybolan kız çocukların çoğunun ise devlete bağlı kurumlardan kaçanlar oluşturuyor. Özellikle yetiştirme ve bakım evlerindeki kız çocuklarının kayıp sayısının yüksek olduğu dikkat çekiyor.

Evden veya kaldığı kurumdan kaçıp suça karışan 900 kız çocuğu ise şu an cezaevlerinde bulunduğu belirlendi. Türkiye’de son 2 yılda küçük yaştaki kız çocuklarına yönelik taciz, tecavüz, cinsel sömürü ile ilgili 90 bin 483 dava açıldı. Davalar, çocuk yaştaki kişiye cinsel saldırı, çocuğa cinsel istismar, reşit olmayan kişiyle ilişkiye girme, cinsel taciz olarak açıldı.

50 bin kadına koruma

Son 1 yılda hayati tehlike altında olup mahkemelere başvuran kadınlardan 50 bini hakkında koruma kararı çıkarıldı. Son 2 yılda 7 bin kadın sığınmaevlerine başvurdu. Ancak, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı 89, belediyelere bağlı 32 kadın sığınmaevi bulunurken bunların barınma kapasitesi ise 3200 kişi. Birçok kadın sığınmaevlerinde yer bulamadı.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Kadınların Taksim yürüyüşüne barikat/ CANLI

 

'Taksim'de açıklama yapmak yasak değil' açıklamalarına rağmen, her açıklamada Gezi Parkı kapatılıyor. Polis 8 Mart yürüyüşüne de müdahale etti.

Polis 8 Mart dinlemedi!

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Gezi Parkı'nın 8 Mart nedeniyle basamaklarında basın açıklaması yapmak istedi. Bu sırada bir sivil polis kadınların arasına girerek "Burada açıklama yapmanız yasak" diyerek kadınları engellemeye çalıştı. Polise sert tepki gösteren kadınlarla sivil polisi alandan uzaklaştırdığı esnada Çevik Kuvvet geldi. Kadınlar polis tarafından kalkanlarla itilerek uzaklaştırıldı. Kadınların direnmesi üzerine arbede çıktı. Polis, kalkanlarla iterek kadınları Sıraselviler Caddesi'ne doğru uzaklaştırdı. Gezi Parkı'ndan çıkarılan Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu'na üye kadınlar "Kadınların öfkesi AKP'yi yıkacak" sloganı attı.

GEZİ PARKI YİNE KAPATILDI

Bu arada Taksim'e yapılan eylem çağrısı nedeniyle Gezi Parkı vatandaşlara kapatıldı. Polis, meydanda da geniş güvenlik önlemi aldı.

BİR GÖZALTI İDDİASI
Arbede sırasında polise "AKP'nin polisleri" dediği öne sürülen bir kişinin gözaltına alındığı iddia edildi. Ancak bu bilgi henüz doğrulanmadı. Öte yandan polis Gümüşsuyu Caddesi'ni de kapattığı kaydedildi.

Galatasaray Meydanı'nda ise Feminist Gece Yürüyüşü için kadınlar toplandı. İstiklal Caddesi boyunca sloganlarla yürüyen kadınların yürüşünde yolsuzluk operasyonları eleştirildi.

Polis barikatı önüne kadar yürüyen kadınların dağılması için polis anons yaptı. Kadınlarla polis arasında kısa süreli arbede yaşandı.

20:19 Kadınların polis barikatı önünde sloganlarla bekleyişi sürüyor.

Bölgede son durum şöyle:

 

7/24 TV kanali su an canli olarak veriyor.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

1857 yılının 8 Mart günü New York’ta  

40 bin dokuma işçisinin başlattığı greve polisin saldırması ve fabrika kapılarının polis tarafından kilitlenmesinin arkasından çıkan yangında 

129 dokuma işçisi kadın ölür.

 

onlarca yıl sonra sınıf mücadelesinin öncü kadınlarından Clara Zetkin’nin

ölen kadın işçilerin öldüğü günün tarihe tanıklığını bırakması önerisi uluslararası sosyalist kadınlar konferansında kabul edilir.

8 Martın tek tarihsel gerçekliği budur.

 

biz kadınlar; Amerikalı dokuma  işçisi kadınların, daha iyi bir yaşam uğruna canlarını vererek açtıkları yolda, onların anısına

8 Mart'ı emek ve mücadele günü olarak kutlayacağız.

 

tarihimizin yanındayız, hepimiz bağırıyoruz, yaşasın 8 Mart!

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Kimse kusura bakmasin:Bugün gerek basbakan Erdogan'in karsisinda oturarak onu dinleyen,alkislayan slogan atan,basbakan Erdogan'in bakani'ndan cicek alan kadinlarin 8 Mart Kadinlar Günü'nü kutlamiyorum.Onlarin Anneler Günü'de kutlamayacagim.

 

Yukarida belirtigim kadinlar disinda Türkiye'de ve tüm dünyada özgürlükler icin bayrak acan kadinlarin 8 Mart Kadinlar Günü'nü kutluyorum.

 

saygilarla

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

  • 11 ay sonra...

Bunca yoneten ve yonlendirenlerin karanlik cagdan kalma Kadin ile ilgili soylem ve uygulamalarinin bunu firsat bilen ayni zihniyettekileri cesaretlendirerek, kadina olan yanasimin siddet tecavuz ve akil almaz katliamlar olarak yansimasi, yine dozen ve sistemin "iyi hal indirimi/kendi istedi/namus indirimi v.s." gibi erkek sovenist algilarla gerektigi sekilde cezalandirilmamasinin bu zihniyeti Kadin uzerinde uygulamadaki eylemlerini daha da arttirdigi su gunlerde; 8 Mart kadinlar gununu kutlamak yerine, bu gunu kadinlarin "her turlu hak ve ozgurlugune sahip cikma eylemi/isyani" olarak degerlendirmeyi ve tum benligimle de bu eylemlere her turlu destek veririm.

 

Kadinlar 8 marti bir "kutlamaya/bayrama" ancak bu mucadelenin en azindan olumlu sonuclar vermesi halinde donusturebilirler.

 

Ayrica kadinlar, insanoglu turunun fiziki digger cinsi erkeklerden de bu konuda alacaklari destek ile, bu mucadeleyi insanoglunun insanlasma mucadelesine de cevirmeliler.

 

Cunku kadinlarin hak ve ozgurlukleri hem kendilerinin bilinclenerek yukaridaki zihniyette erkekler yetistirmemesini hem de erkeklerin kendini bilinclendirerek kadinlarin farkina vararak fakat onlari kendilertinden kendilerini hakim ve ust kilarak ayirmayarak dusunme ve davranmalarini saglayacaktir.

 

Kadin erkekten ayri degil, sadece fiziki olarak farklidir. Iste bu farkindaligin bilinci, erkeklere kadinlarin her turlu mucadelesinde destek olmasyi savunmayi ve onlar Adina da onlarin hak ve ozgurlugunu talep etme bilincini verir.

 

Cunku erkeklerin de her turlu yasam ve iliskisinin dusunce ve davranisinin cagdasligi bilincliligi ve farkindaligi, kadina bakis acisindan ve davranisindan gecer.     

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

kapitalizm her ne kadar 8 Mart'ı bir alışveriş gününe dönüştürmeye çalışsa da tarihsel anlamına uygun coşkuyla hatırlandı.

158 yıl önce Nev York'ta bir tekstil fabrikasında kölece yaşam koşullarına karşı greve çıktıkları için fabrikaya kilitlenen ve yanarak can veren 129 kadın işçinin anısına bir mücadele günü olarak tarihe not düşülmüştür.

 

 

Yürüyoruz yürüyoruz, günün aydınlığında

Donuk fabrika bacalarına, yoksul mutfaklara

Çarpıyor sesimiz ve birden parlayan

Bir ışık gibi ulaşıyor insanlara

"Ekmek ve gül! Ekmek ve gül!"

 

Yürüyoruz yürüyoruz, erkekler için de yürüyoruz

Çünkü hâlâ bizim oğullarımızdır onlar

Ve biz hâlâ analık ederiz onlara

En zorlu iş, en ağır emek

Ve çalışmak doğuştan mezara dek

Ve böyle sürüp gitsin istemiyoruz

Yaşamak için ekmek

Ruhumuz için gül istiyoruz!

 

Yürüyoruz yürüyoruz kol kola

Saflarımızda ölüp gitmiş arkadaşlarımız

Ve türkümüzde onların kederli "Ekmek!" çığlıkları

Çünkü bir köle gibi çalıştırıldı onlar

Sanattan, güzellikten, sevgiden yoksun

Biz de bugün hâlâ onların özlemini haykırıyoruz

İş ve ekmek istiyoruz

Ama gül de istiyoruz

 

Yürüyoruz yürüyoruz, yan yana, güzel günler adına

Kadınız, insanız, insanlığı ayağa kaldırıyoruz

Paydos bundan böyle köleliğe, aylaklığa

Herkes çalışsın, bölüşülsün kardeşçe, yaşamın sundukları

İşte bunun için yükseliyor yüreklerimizden

Bu ekmek ve gül türküleri

Ve yineliyoruz hep bir ağızdan

"Ekmek ve gül! Ekmek ve gül!"

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.