Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

DİL BİLGİSİ - NOKTALAMA İŞARETLERİ


Misafir cloud

Önerilen İletiler

NOKTALAMA İŞARETLERİ

 

 

 

Yazıda kullanılan işaretlerdir. Nokta lama işaretleri şunlardır:

 

 

 

1 - (.) nokta veya durak

 

2 - (,) virgül,

 

3 - ( ; ) noktalı virgül

 

4 - ( : ) iki nokta

 

5 - (...) sıra noktalar

 

6 - (!) nida ya da ünlem işareti

 

7 - (?) soru işareti

 

8 - (-) çizgi

 

9 - (" ") tırnak işareti

 

10 - () parantez ya da ayraç

 

11 - [ ] köşeli parantez

 

12 - ($) paragraf ya da çengel.

 

 

 

Bunların başlıca kullanılan yerleri:

 

 

 

Nokta (.)

 

a - Anlam tamam olan bir cümlenin sonuna konulur. Bundan sonra yeni başlayan cümlenin ilk harfi büyük yazılır

 

b - Bir ya da bir kaç kelime kısaltma halinde yazılırsa bu kısaltmalardan sonra konur,

 

c - Bahis başlarına konulan rakamlar ve harflerden sonra konur, rakamdan sonra (-nci) anlamını gösterir

 

d - Günü gösteren tarih işaretlerinde gün, ay, yıl sayılarını işaret eden rakamları ayırır.

 

 

 

Virgül (,)

 

a - Cümlede birbiri ardınca sayılan isimler, sıfatlar, zamirler, birbirine bağlı fiiller v.b. arasına

 

b - Cümlede özne olan kelime kendinden sonra gelen sözlere karışabilecek halde ise, bu kelimeden sonra

 

c - Mektuplarda hitap sözlerinden sonra, cümle içinde ayrı bir varlık anlatan kelime grubunun başına ve sonuna konulur.

 

 

 

Noktalı virgül ( ; )

 

a -Birbirine bağlı, fakat her biri kendi içinde yarı müstakil ihtimalleri;

 

b - içinde virgüllerle ayrılmış parçalar bulunan iki takım veya cümleyi ayırmağa yarar.

 

 

 

İki nokta ( : )

 

a - Bir cümlede ifade edilen hükmü örneklerle göstermek üzere cümlenin sonuna,

 

b - Bir sözde birkaç ihtimal olduğu halde, bu ihtimalleri saymak veya sıralamak lâzım geldiği zaman, bu sayma veya sıralamadan önce

 

c - Söz arasında bir yerden veya bir kimseden nakledilen ve tırnak içine alınan sözden önce kullanılır.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Sıra noktalar

 

 

 

1 - Üç nokta (..) cümle bitmeden sözün manalı bir kesilişini göstermek, yahut birtakım kısımlar veya örnekler sayıldıktan sonra, bunların başka benzerlerinin de o hükme sokulacağını anlatmak için kullanılır.

 

 

2 - Sıra noktalar, bir bahisten başka bir bahse geçişi yahut söylenmeden geçilen birtakım şeyleri belli etmek üzere ayrı ayrı veya iki satırın nokta ile geçilmesinde kullanılır.

 

 

Söz arasında bir ismi söylemeden işaretlemek için birkaç nokta veyahut bir harfle birkaç nokta kullanıldığı gibi, bu hallerde nokta (*) yıldız konulduğu da vardır.

 

 

Nida veya ünlem işareti (!) nidalardan ve şaşırma acınma, heyecan, gibi duyguları gösteren sözlerden sonra konulur.

 

 

Söz arasında () parantez içinde (!) nida işareti konulursa söylenilen lâkırdıya inanılmadığını, şaşılmadığı anlatır.

 

 

Söz arasında () parantez içinde (?) soru işareti konulursa söylenilen lâkırdının şüpheli göründüğünü, ne demek istenildiğinin anlaşılmadığını gösterir.

 

 

Beğenilmeyen, şaşılan, ne demek istenildiği sorulan yerlerde bu gibi duyguların aşırıldığını göstermek üzere birkaç soru ve nida işareti konulduğu da vardır.

 

 

 

Çizgi işareti üç türlüdür:

 

 

 

I. Küçük çizgi veya birleştirme çizgisi (-) satır sonunda tam bitmeyen kelimenin öteki satıra geçen kısmının birleşeceğini anlatmak üzere satır sonundaki parçanın sonuna konulur.

 

Bu gibi ayırmalarda satır sonunda hecenin tam bitmesine dikkat edilmelidir.

 

İki millet veya iki tarih arasında veya iki şeyin ortaklığını göstermek üzere de birleştirme çizgisi kullanılır.

 

 

 

II. Büyük çizgi (-), cümle içinde ayrıca bir anlamı ifade için araya sokulan sözlerin iki tarafına konulur.

 

Karşılıklı konuşma veyahut birinin ağzından bir söz nakletme hallerinde bu çizgi, tek olarak konuşma sözlerinin başına konur.

 

Konuşmada karşılıklı konuşmaların isimleri veya isimlerin bazı harfleri gösterilirse çizgi bu isimlerden veya harflerden sonra gelir.

 

 

 

Tırnak işareti (" "), bir başkasının yazısından veya sözünden nakledilen kısımların başına ve sonuna konulduğu gibi, cümle arasında geçen ve başında ayrı bir punto ile belli edilmeyen kitap ve makale başlıkları ve cümlede dikkati çekmesi istenilen sözler de bu işaret içinde yazılır.

 

 

 

Bir yerden nakledilen uzunca ibarelerin başına ve her satırına tırnak işaretinin açma şekli (“) konulup en sonuna kapama şekli (“) konulduğu da vardır.

 

 

Parantez işareti (), cümle içinde geçen bir sözün, o cümleye bağlı olmayan bir izahını veya başka bir dilden karşılığını içine alır.

 

 

Misal gibi kullanılan ve göze çarpması istenilen bazı kelimeler de parantez içine alınabilir.

 

 

Birtakım maddeler sayıldığı sırada ,1, 2 , 3.. gibi rakamlar veya a, b, c. gibi harfler konuldukça onlardan sonra yalnız parantezin kapalı şekli () konulur.

 

 

Köşeli parantez [ ], cümleden tamamıyla ayrı bir söz veyahut haşiyeye müracaat için konulan rakam, harf, yıldız gibi işaretleri çerçeveler.

 

 

Parantez ve köşeli parantez, birbiri yerinde de kullanılabilir.

 

 

Paragraf işareti ($) ayrı maddeleri az çok değişik olan konuları veya örnekleri birbirinden ayırmak için kullanılır.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

  • 2 yıl sonra...
  • Admin

Türkçe'yi doğru kullanmakTürkçe'yi doğru kullanmak:

 

Dilin düşünceyle etkileşimini hiçbir zaman göz ardı edemeyiz çünkü diller kişilerin duygu ve düşüncelerini karşısındaki insana aktarabilmek için kullandıkları birer anlaşma aracıdır. Aynı zamanda diller milletlerin ortak malıdır ve milletler ancak dilleriyle var olabilirler.

 

Türk dilinin en önemli sorunlarından birisi dil kirliliğidir ve bu kirlilik, yabancı kelimelerin dilimize karışmasıyla ya da dilimizin yanlış kullanılmasıyla ortaya çıkar. Her dilin olduğu gibi Türk dilinin de kendine özgü kuralları vardır. Bunları tek tek burada açıklamak mümkün değildir. Bununla beraber, günümüzde Türk dilinin bozulmasına yol açan en bilindik yanlışlıklar aşağıdaki örneklerde görünmektedir. Dilimizin zamanla kaybolmaması için her birimizin dilimize karşı son derece hassas davranması ve dilimizi olabildiğince doğru kullanması çok önemlidir.

 

Türk alfabesinde olmayan harflerin kullanılması:

 

- "V" harfi yerine "W" kullanmak: vallahi: doğru, wallahi: yanlış

- "K" harfi yerine "Q" kullanmak: yoksul: doğru, yoqsul, yanlış

- "Ş" harfi yerine "SH" kullanmak: şaka: doğru, shaka: yanlış

- “Ç” harfi yerine “CH” kullanmak: çikolata: doğru, chikolata: yanlış

- “X” harfi kullanmak : taksi: doğru, taxi: yanlış

 

Harfler yerine simgelerin kullanılması:

 

- "E" harfi yerine "3" kullanmak: evren: doğru, 3vr3n: yanlış

- “A” harfi yerine “@” kullanmak: akıl:doğru, @kıl: yanlış

 

 

“de” bağlacı ve “–de” ekinin kullanılması:

 

“de” bağlacı ile “-de” ekinin birbirinden farkı; “de” bağlacının “dahi” anlamına gelmesidir. “-de” ekinin ise aitlik belirtiyor olmasıdır. Bağlac olan “de” cümlenin içinden çıkarılırsa cümle anlamını kaybetmez ama aitlik belirten “-de” ekinin cümleden çıkarılması cümleyi anlamsızlaştırır. Bağlaç olan “de yanına geldiği sözcükten ayrı yazılır, ek olan “de” ise kelimeye bitişik yazılır.

 

Ben de okula gittim. (Buradaki de bağlaçtır ve çıkarılırsa cümlenin anlamında bir değişiklik olmaz.)

(Ben okula gittim.)

 

Anahtarlarım annemde kalmış. (Buradaki “de” eki bitişik yazılır ve çıkarılırsa anlam bozulur.)

(Anahtarlarım annem kalmış.)

 

 

“ki” bağlacı ve “–ki” ekinin kullanılması:

 

Bunun kuralları da “de” bağlacı ve “-de” ekinin kullanımıyla aynıdır.

 

Ben ki dünyanın en iyi insanıyım. (Ayrı yazılır. Bağlaçtır. Çıkarılırsa anlam bozulmaz)

(Ben dünyanın en iyi insanıyım)

 

Benimki kırmızı renkli olan kalemdir. (Bitişik yazılır. Çıkarılırsa anlam bozulur.)

(Benim kırmızı renkli olan kalemdir.)

 

 

Soru eki olan “-mi”, “mı”, “mu”, “mü” ayrı yazılır.

 

Yemek yer misin? (doğru)

Yemek yermisin? (yanlış)

Bu kitap senin kütüphanende de var mı? (doğru)

BU kitap senin kütüphanende de varmı? (yanlış)

 

"Her", "hiç" ve "bir" kelimelerinin doğru kullanımı şu şekildedir:

 

Her zaman

Her gün

Her yerde

Herhangi

Herhangi biri

Her bir

Her biri

Her halde (mutlaka)

Herhalde (belki)

Herkes

Her şey

Hiçbir şey

Hiç kimse

Hiçbir/ Hiçbiri

Bir an

Bir defa

Bir arada

Bir gün

Bir daha

Bir şey

 

Gerektiğinde http://tdk.gov.tr ‘nin yazım kılavuzun kullanabilirsiniz.

 

Ayrıca;

 

“mrb”, “slm” vb. İnternet sohbetlerinde kullanılan kısaltmaların kullanılmaması; bunların yerine “merhaba”, “selam” sözcüklerinin kullanılmasına özen gösterilmesi,

 

Nokta (.) ve virgül (,) işaretinden sonra birer boşluk bırakılmasına, tırnak ve parantez işaretlerinden sonra boşluk bırakılmamasına dikkat edilmesi,

 

Uzun metinler yazarken, paragrafların kullanılması, vurgulanacak kelimelerin seçilerek renklendirilmesi veya kalınlaştırılmasına özen gösterilmesine mümkün olduğunca dikkat etmek yazılarınızın daha anlaşılır ve zevkli okunur olmasını sağlayacaktır.

 

Bütün bu bahsedilen örneklerden yola çıkarak, forumumuzda da dilimizin doğru kullanılmasıyla ilgili önlemler almamız gerektiğini düşünüyoruz. Özellikle forumlarımızın tartışma başlıklarına gönderilen iletiler, forumdan veya forum dışından kullanıcıların yararlanabileceği bilgileri kapsadığından burada kullanılacak dil bizim için oldukça önemlidir. Bunun dışında forum oyunlarında serbestsiniz :)

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

  • 2 yıl sonra...

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.