Christoph Willibard von GLUCK

[Φ Legendary]

 

Christoph Willibard von GLUCK

 

(2 Temmuz 1714 yılında Erasbach da doğmuş, 15 Kasım 1787 yılında Viyana da ölmüştür).

 

 

 

Ecdadı avcılığa ve askerliğe hevesli olan Gluck, ücra fakat müzik sevgisi ve folklörü zengin bir bölgede doğdu. Oberpfalz lı bir ormancının oğluydu. Bu eyalet Fichtelgebirge adlı ormanlık dağlarla kaplıdır. Ilerde adının, devrin her alanında merkezi olan Paris te coşkun tezahürata ve şiddetli itirazlara vesile olacağını küçüklüğünde kimse hatirina bile getiremezdi.

 

Gluck konusunda cereyan eden bu heyecanlı münakaşalar sonunda onun adı ve eserleri, fikir ve görüşlerin sonradan değişmesine rağmen, opera tarihini yeni yollara sevkeden ve daima yeni hareketlerin ölçüsü olarak kalan bir örnek haline getirildi. Halbuki Gluck tabiaten ihtilalci değildi. Ağır ağır, fakat şaşmadan yolunu bulmuştur. Gençliğinde seçkin kabiliyetli, fakat müzisyen olmaya çalışan sayısız kimselerden biri gibi görünüyordu.

 

Müzik alanında ilk adımı Bohemya nın Komotau şehrinde attı. Prag da ihtiyar Czernohosky den viyolonsel çalmasını öğrendi. Viyana nın daha o zaman müzikle dolu havasını teneffüs etti Milano daki Giovanni Battista Sammartini ekolünde İtalyanlaşan genç Gluck Londra ya çağırıldı. Orada ihtiyar Handel ile tanıştı.

 

Daha sonra Mingatti tiyatro kumpanyasının orkestra şefi olarak Viyana dan Kopenhag a kadar bütün Alman eyaletlerini dolaştı. Bach ın öldüğü sene orkestra şefi ve sayar kompozitörü olarak Viyana ya yerleşti. Operaları Prag, Napoli ve Roma da temsil edildi. Papalığın altın mahmuz nişanı şövalyesi olarak asalet payesi aldı.

 

Bu paye ona aristokrasi dünyasının kapılarını açtı. (aynı nişanın daha yüksek derecesiyle taltif edilen Mozart, cavaliere payesini aldığı zaman kendi kendisiyle alay etmişti.) Lakin Gluck hiç gururlu değildi. Bütün ömrü boyunca şan ve şçhreti yüzünden hal ve tavrını hiç değiştirmeyen samimi bir insan olarak kaldı. Mamafih bu ünvandan faydalanmakla kendisine ve eserlerine saha açmak ve saygı sağlamak yolunda gerekli olanı da yaptı.

 

Gluck opera reformu denilen hareketi ile tarih sahnesine çıkmıştır. Opera sahasına hakim olan İtalyanların trajik operası mütemadiyen tekrarlanan şekliyle olduğu yerde sayarak katılaşmak üzereydi. Gluck kendisine mahsus atılganlıkla bu operayı canlandırmak işini üzerine aldı. Bunu şöyle yaptı:

 

Değişmez bir kalıba göre adeta biçilen opera şiirlerini attı ve ariya bolluğu içinde boğulan operadan müzikli dramı meydana getirdi. Hatta daha ileri giderek müziğin fonksiyonlarını yeni ve başka bir şekilde tayin etti. kusursuz ve düzenli bir resimde renklerin canlılığı, ışıklarla gölgelerin mahirane dağılışı, esas çizgileri bozmaksızın sadece şekilleri canlandırmaya nasıl yarıyorsa, sözler için de müziğin vazifesinin aynı olduğuna inanıyordum diyor ve hatta şunları ilave ediyordu: Her şeyden önce müzisyen olduğumu umutmaya çalışıyordum.

 

Bu düşüncelerden hareket ederek kendi ifade tarzını, yani dramatik gelişmeyi asıl bir sadelik ve huzur verici bir ulviyet içinde (1) ifade eden dilini meydana getirdi. Gayesi sadelikti; muhtevada bu sadeliği arıyordu. Işte bu yüzden, Orfe , Alceste , İfijeni Olis de , Paris ile Helena operaları, Klopstock un şiirleri üzerine bestelediği şarkılar, diğer çağdaş eserlerinden esaslı şekilde farklı ve değişikti.

 

Gluck Viyana da başladığı hareketi Paris te tamamladı. Bu işte bazı sorluklarla karşılaştı. Başarılara alışkın Gluck un Paris teki başarısını itirazlar, hatta şiddetli mücadeleler güşleştirdi. Gluckist lerle Piccinist ler, yani Gluck etrafında toplanan Fransız opera taraftarları ile Piccini etrafında toplanan İtalyan opera stilinin müdafileri arasında cereyan eden kavgalar herkesin bildiği bir hadisedir. Paris te bulunan genç Mozart kasten bu kavgaların dışında kaldı.

 

Gluck un dramatik müziği, Fransızların büyük operası , Berlioz un orkestrasyon sanatı, Wagner in müzikli dramları ve hatta romantiklerin coşkun şairliği gibi daha sonraki gelişmelerin menşei oldu. E. Th. A. Hoffmann ın şahsiyeti bütün bunların en iyi misalidir.

 

Bir Alman operasının yaratıcısı olmak Gluck un hayalinde yaşıyordu. Bunu Kıopsttock un Arminyüs Muharebesi adlı eserinden alacaktı. Fakat bu hayalini gerçekleştiremedi.

 

Arkeolog Winckelmann (1717 1768) ın ifadesiyle.

 

Operaları

* Artaserse, Milano 26 Aralık 1741

* Demetrio, Venedik 2 Mayıs 1742

* Demofoonte, Milano 6 Ocak 1743

* Tigrane, Crema 26 Eylül 1743

* Sofonisba (veya Siface), Milano 18 Ocak 1744

* La finta schiava Venedik 13 Mayıs 1744

* Ipermestra, Venedik 21 Kasım 1744

* Poro, Torino 26 Aralık 1744

* Ippolito, Milano 31 Ocak 1745

* La caduta de' Giganti Haymarket Tiyatrosu, Londra 7 Ocak 1746

* Artamene, Haymarket Tiyatrosu, Londra 4 Mart 1746

* Le nozze d'Ercole e d'Ebe Pillnitz 29 Haziran 1747

* La Semiramide riconosciuta, Aachen 5 Mayıs 1748

* La contesa de' Numi Charlottenburg 9 Nisan 1749

* Ezio Prag 26 Aralık 1749

* Issipile Prag 1751 - 1752

* La clemenza di Tito, Napoli 4 Kasım 1752

* Le Cinesi, Viyana, 24 Eylül 1754

* La Danza, Viyana, 5 Mayıs 1755

* L'innocenza giustificata, Viyana, 8 Aralık 1755

* Antigono, Roma, 9 Şubat 1756

* Il rè pastore, Viyana, 8 Aralık 1756

* La fausse esclave, Viyana, 8 Ocak 1758

* L'ile de Merlin, ou Le monde renversé, Viyana, 3 Ekim 1758

* La Cythère assiégée, Viyana, 1759 yılı başlarında

* Le diable à quatre, ou La double métamorphose 1759

* L'arbre enchanté, ou Le tuteur dupé 1759

* L'ivrogne corrigé, Viyana, Nisan 1760

* Tetide, Viyana, 10 Ekim 1760

* Le cadi dupé, Viyana, 9 Aralık 1761

* Orfeo ed Euridice, Viyana 5 Ekim 1762, revizyon Paris 2 Ağustos 1774,

* Il trionfo di Clelia, Polonya, 14 Mayıs 1763

* La rencontre imprévue, Viyana, 7 Ocak 1764

* Il Parnaso Confuso, Viyana, 24 Ocak 1765

* Telemaco, o sia l'isola di Circe, Viyana, 30 Ocak 1765

* La Corona (Sahnelenmemiş. Planlanan tarih 4 Ekim 1765)

* Il Prologo, 1767 (Traetta tarafından bir opera için giriş müziği)

* Alceste, Viyana 26 Aralık 1767, revizyon Paris 23 Nisan 1776,

* Le Feste d'Apollo, Parma, 24 Ağustos 1769

* Paride ed Elena, Viyana 3 Kasım 1770

* Iphigénie en Aulide, Paris 19 Nisan 1774,

* Armide, Paris 23 Eylül 1777,

* Iphigénie en Tauride, Paris 18 Mayıs 1779

* Echo et Narcisse, Paris 24 Eylül 1779,

Baleleri

* Les amours de Flore et Zéphire, Schönbrunn, Viyana, 13 Ağustos 1759

* Le naufrage, Viyana 1759 (?)

* La halte des Calmouckes, Viyana 23 Mart 1761

* Don Juan, ou Le festin de Pierre, Viyana, 17 Ekim 1761

* Citera assediata, Viyana, 15 Eylül 1762

* Alessandro (Les amours d’Alexandre et de Roxane), Viyana, 4 Ekim 1764

* Sémiramis, Viyana, 31 Ocak 1765

* Iphigénie, Laxenburg, 19 Mayıs 1765

 

Klasik Müzik Sitesi

 

vikipedi

 

 

 

 

Mezarı