Jules Gabriel Verne (1828-1905)

[Φ Legendary]

Jules Gabriel Verne (Jül Gabriel Vern), Fransız bilim kurgu yazarı (8 Şubat 1828 - 24 Mart 1905).

 

Fransa'nın Nantes şehrinde doğdu, yazmaya 1850 yılında başladı. İlk yazdığı eserler tiyatro oyunlarıydı. Balonla Beş Hafta adlı romanı ile büyük ün kazandı. Yazar birçok icatı önceden tahmin ettiği için "bilim falcısı" lakabı ile anılır. Denizaltı, uzay yolculuğu, oksijen tüpü gibi onun zamanında olmayan birçok olayı öngördü. İnatçı Keraban adlı romanında Osmanlı İmparatorluğunu ve Türk insanını anlattı. Kitaplarında öngördüğü icatlara genelde onun kullandığı isimler verilmiştir. Jules Verne eserleri, dünyada başka dillere en çok çevrilmiş yazardır. Eserleri 148 dile çevrilmiştir.Aynı zamanda da bilim insanı olarak anılır. Jules Verne öldüğünde, ardında yayımlanmamış 6 roman bırakmıştı. Oğlu Michael Verne, yayımcının isteği üzerine, dönemin gereklerine uydurmak için bu kitaplarda çeşitli değişiklikler yaptı. Fakat yapılan hata anlaşılınca, yeniden Jules Verne'in yazdığı orijinal metinlere dönüş yapıldı ve bu romanlardan Altın Yanardağı ve Wilhelm Storitz'in Esrarı (İthaki Yayınları, 2002) Fransa'da 1995 ve 1996 yıllarında basıldı. Daha sonra Macellanya TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları arasında 2002'de basıldı. Güzel Sarı Tuna ile Meteor Avı romanları da TÜBİTAK tarafından yayımlandı. Bu beş romandan önce, Jules Verne öldükten çok kısa bir süre sonra basılmış bir kitabı daha bulunuyor: Dünyanın Ucundaki Fener (1905).

 

Bilimsel Roman

 

1863′te yayımcı Hetzel, Jules Verne’in Balonla Beş Hafta, Keşifler Yolculuğu adlı eserini basmayı kabul etti. O tarihten sonra Jules Verne, kısa sürede büyük başarı kazanan bir j dizi eser kaleme aldı ve bütün bu eserlerinde «bilimin romanı»nı yazmayı kendine amaç edindi.

 

Bir bilgin olmadığı halde, XIX. yy.ın icatlarına ve keşiflerine karşı dayanılmaz bir ilgi duyuyor, bütün bunları basit ve canlı bir anlatımla okuyucularına tanıtıyordu.

 

Bu Olağanüstü Yolculuklar dizisi birbirini izlerken, yazar eserlerinde bilimin ve teknik ilerlemenin açtığı yoldan ilerleyen bir dünya çizdi. Sınır tanımayan hayal gücüyle en eski geçmişi, jeolojik zamanların ve Tarihöncesi hayvanların dönemini canlandırabiliyordu.

 

Yaşadığı çağı ve özellikle gelecek zamanları da büyük bir titizlikle işledi. Romanlarının kahramanları, o çağda bilinmeyen makineleri kullandılar (denizaltı, gezegenlerarası füze, helikopter v.b.).

 

«Bir insanın hayal edebileceği her şeyi, başka bir gün öbür insanlar pekâlâ gerçekleştirebilir» diyordu. Bütün bu buluşları romanlarında çeşitli tiplerden kişilere mal etti: çılgın bilim adamları, kendini «bir saplantı»ya kaptırmış kâşifler, mühendisler, iyi niyetli insanlar (doktorlar, gazeteciler v.b.). Romanlarında, bu akıl almaz ve inanılmaz buluşlar uğruna bitmez tükenmez büyük mücadeleler verilir. Fakat binlerce heyecanlı olaydan sonra, temiz kalpli ve kendi çıkarlarını düşünmeyen roman kahramanı sayesinde macera her seferinde iyiliğin zaferiyle sonuçlanır.

 

Jules Verne, bilimsel romanlarına çoğu zaman fantastik bir boyut kazandırmıştır. Bu romanların korku ve sıkıntı veren havası, yazarın zaman zaman esinlendiği Edgar Poe’nun hikâyelerini anımsatır. Ayırt edilmeyecek kadar birbirine benzeyen kişiler, birtakım sahtekârlar araya karışarak olayları içinden çıkılmayacak hale getirir ve merak uyandırır.

 

Jules Verne, kişilerini yalınlaştırarak uluslara özgü birtakım «karakteristik» çizgilerle tanıtmasına, ırkçılık gibi bazı önyargılara saplanmasına, hattâ eserlerindeki buluşlardan çoğunun bugünün okuyucusu için olağan şeyler sayılmasına rağmen, gene de büyük bir hikayeci olarak değerini korur.

 

Bir Öncü

 

Çağının inanılmaz bilimsel buluşlarını dikkatle izleyen Jules Verne, birçok icadı tıpkı bir kâhin gibi önceden haber vermiştir, gezegenlerarası füze, denizaltı ve helikopterden başka, batiskaf, tank, atom bombası, yüksek gerilim hatları, yapay uydu ve televizyon gibi araçları ilk defa onun kahramanları kullandılar.

Eserleri

 

En çok bilinen eserleri aşağıda sıralanmıştır.

 

* Seksen Günde Devr-i Âlem (1872)

* Denizler Altında 20.000 Fersah (1873)

* İnatçı Keraban (1882)

* Michael Strogoff (1876)

* İki Yıl Okul Tatili (1886-1887)

* Aya Yolculuk (1865)

* Kip Kardeşler

* Doktor Ox'un Deneyi

* Dünyanın Ucundaki Fener

* Bir Piyango Bileti

* Meteor avı (1901)

* Altın Yanardağ

* Macellanya

* Gezgin Cambazlar

* Deniz Yılanı

* Kahraman Fenerciler

* 15 yaşında bir kaptan

* Dünyanın hakimi

* Yüzen şehir

* Bir gazetecinin yolculuk notları

* Balonla Beş Hafta

* Dünyanın Merkezine Yolculuk

* Kaptan Grant'ın Çocukları

* Karpatlar Şatosu

* Esrarlı Ada

* Kaptan Hatteras`ın Maceraları

* 20. yüzılda paris

* ALBATROS

* Denizde Bulunan Çocuk (1885)

* Livonya'da Bir Dram

 

vikipedi

kitap özetleri