Kemal Sünder (1933-2004)

[Φ Legendary]

Kemal Sünder (1933-2004)

 

Bir deniz subayı olarak uzun yıllar bahriye ile müzik çalışmalarını birlikte götüren bestecimiz Sünder, yazdığı orkestra yapıtlarıyla tanınmıştır. O bir Senfonici dir. Büyük formlarda verdiği yaratıların esinini denizlerden aldığı düşünülebilir.

 

Ortaokulu bitirdikten sonra, 1949 yılında Deniz Lisesi ne giren Kemal Sünder, küçük yaştan beri müziğe olan tutkusu dolayısıyla bir yandan kendi kendine piyano, teori, solfej, armoni ve kontrpuan çalışmış, ayrıca Hulusi Öktem den 1952-56 yılları arasında dersler almış, daha sonra Cemal Reşit Rey in kompozisyon öğrencisi olmuştur.

 

1957 yılında Deniz Akademisi nden mezun olan bestecimiz, deniz Kuvvetlerinde görev yaptığı yıllarda yapıtlar yazmayı sürdürmüştür. Örneğin, 1968-70 yılları arasında NATO Deniz Karargahında görevliyken, Malta Senfoni Orkestrası ndan bir orkestra yapıtı siparişi almıştır.

 

İstanbul Üniversitesi Konservatuarı nda müdürlük yapmış bulunan değerli piyanistimiz Ova Sünder ile evli olan bestecinin ilk orkestra yapıtı Op. 1/b Prelüd-Marş, 1960 yılında Cemal Reşit Rey yönetimindeki İstanbul Şehir Orkestrası tarafından seslendirilmiş, böylece dünya prömiyeri gerçekleştirilen bu yapıt, bestecinin halkımıza ulaşan ilk yaratısı olmuştur.

 

Bahriyeden emekliye ayrılınca 1980 li yıllarda kendisini bütünüyle bestecilik çalışmalarına veren Sünder, 1989 da konservatuardaki doktorasını bitirdikten sonra yine bu kurumda çalgı bilgisi ve çağdaş müzik tarihi dersleri vermeye başlamıştır.

 

Kemal Sünder, bestecilik kavrayışını şöyle özetler: Amacım, özgün tematik malzemeyle en ekonomik biçimde bütünlük duyugusunu veren olabildiliğince üst estetik düzeyde bir ses mimarisi yaratmaktır. Stilim polifoniktir ve temaların sürekli gelişmesi üzerine kuruludur. Benim için ÖZ, BİÇİMİ BELİRLER kuralı geçerlidir.

 

Orkestralama ustası olarak sanatçımızın dikkate değer bir yaratıcı özelliği, geri planda gözüken çalgılara solo olanağı tanımayı öngörmesidir. Yazdığı Timpani Konçertosu , Vurmalılar İçin Konçerto , Dört Korno ve Tuba İçin Konçerto gibi yapıtlar, bu yaklaşımın örnekleridir. Sünder, bu kavrayışıyla çalgılama ve orkestralama tekniklerinde gösterdiği ustalık kadar, tını renklerine verdiği önemi de sergilemektedir.

 

Bestecimizin orkestra yapıtlarının partileri And Müzik Vakfında, oda müziği ve koro yapıtları İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı ndadır.

 

Kemal Sünder in enstrümantasyon ders notlarını içeren bir kitabı vardır.

BAŞLICA YAPITLARI

 

SOLO KORO VE ORKESTRA İÇİN

· Op. 8 Telli Top, soprano, alto, bas, karma koro ve orkestra için, 1965; ilk seslendirme: Ferit Tüzün yönetimindeki Ankara Radyo Senfoni Orkestrası, 1966.

 

· Op. 24a Yorgun Savaşçı, film müziği, orkestra ve karma koro için, 1982; ilk seslendirme: Gürer Aykal yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1982.

ŞAN VE ORKESTRA İÇİN

· Op. 15 No. 1 Arayış, bas ve orkestra için, 1975; ilk seslendirme: Hikmet Şimşek yönetimindeki Devlet Senfoni Orkestrası, solist: Ayhan Baran, 1975.

 

· Op. 15 No. 2 Dinle, bas ve orkestra için, 1975.

 

· Op. 13/b Yaşam Güzel, soprano ve orkestra için, 1985.

ORKESTRA İÇİN

· Op. 1/b Prelüd-Marş, büyük orkestra için, 1960; ilk seslendirme: Cemal Reşit Rey yönetimindeki İstanbul Şehir Orkstrası, 1960.

 

· Op. 5 Hümanizm, büyük orkestra için, 1963.

 

· Op. 6 Süit, ikili orkestra için, 1965.

 

· Op. 10 Sinfonia Breve, 1968; ilk seslendirme: Mircea Baserab yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1976.

 

· Op. 20 Senfoni No. 1, 1980; ilk seslendirme: Demirhan Altuğ yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1981.

 

· Op. 23 Senfoni No. 2, 1980; ilk seslendirme: Rengim Gökmen yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1981.

 

· Op. 27 Senfoni No. 3, 1984.

 

· Op. 33 Mozaikler, 1988.

 

· Op. 34 Senfoni No. 4, 1990; ilk seslendirme: Erol Erdinç yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1992.

 

· Op. 24/b Yorgun Savaşçı, orkestra için konser müziği, 1982; ilk seslendirme: Rengim Gökmen yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, 1989.

 

· Op. 2 Adagio, 1960.

KONÇERTO

· Op. 4 Piyano Konçertosu, 1964.

 

· Op. 26 Timpani Konçertosu, 1984; ilk seslendirme: Lonescu Galati yönetimindeki Brasov Filarmoni Orkestrası, Solist: Jenny Stoiadin, 1986.

 

· Op. 30 Korno konçertosu, 1985; yeniden seslendirme: İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, solist: Ertuğrul Köse, 1988.

 

· Op. 32 Vurmalılar için Konçerto, (sekiz vurma çalgı için), 1986; ilk seslendirme: Rengim Gökmen yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1988.

 

· Op. 29 Dört Korno ve Tuba için konçerto, 1985.

ODA ORKESTRASI İÇİN

· Op. 11 Divertimento, yaylılar orkestrası için, 1967; ilk seslendirme: İstanbul Oda Orkestrası, şef: Hamit Alacalıoğlu, 1968.

ODA MÜZİĞİ

· Op. 18 Sonatin, flüt ve piyano için, 1976; ilk seslendirme: Nazım Acar, Ova Sünder, 1977.

 

· Op. 22 Trompet ve Piyano için Müzik, 1980; ilk seslendirme: Ahmet Noyan ve Ova Sünder, 1981.

 

· Op. 28 Duet, Trio ve Koraller, dört korno için, 1984; ilk seslendirme: İrfan Türkay ve öğrencileri, 1985.

 

· Op. 16 Dört Şarkı, bas ve piyano için, 1976; ilk seslendirme: Murat Göksu ve Aykut Arıkan, 1978.

 

· Op. 31a Yaşam Güzel, bas ve piyano için, 1985; ilk seslendirme: Mesut İktu ve Nurten Kolçak, 1985; ENKA Ödülü.

 

· Menberi, (Op. numarası verilmeyen uygulama ), soprano ve piyano için,

 

· Op. 3 Ballade, keman ve piyano için, 1963.

KORO İÇİN

· Op. 17 Çocuklar için Yirmi Şarkı, 1975-77; ilk seslendirme: İstanbul Radyosu Çocuk Korosu ve Ankara Radyosu Çocuk Korosu, 1977.

 

· Op. 21 Koro için Üç Parça, karma koro için, 1978; ilk seslendirme: Walter Strauss yönetimindeki TRT Ankara Radyosu Çoksesli Korosu, 1979.

 

· Kırat (opus numarası verilmemiştir), 1964.

 

· Op. 31c Yaşam Güzel, karma koro için, 1985; ilk seslendirme: TRT İstanbul Radyosu Gençlik Korosu, yönetmen: Gökçen Koray, 1989.

SOLO PİYANO İÇİN

· Op. 1a Prelüd-Marş, 1958.

 

· Op. 7 Altı Masal, ilk seslendirme: Ova Sünder, 1967.

 

· Op. 9 Piyano için Suit, 1968; ilk seslendirme: Ova Sünder, Malta Adası, 1970.

 

· Op. 12 Sonatin No. 1 1976; ilk seslendirme: Kathryn Sott, 1980.

 

· Op. 13 Çocuklar için 12 Parça, 1971-73; ilk seslendirme: Rüya Sünder, 1975.

 

· Op. 19 Sonatin No. 2, 1977.

 

· Op. 14 Concertino, iki piyano için, 1073; ilk seslendirme: Ova Sünder ve Meral Yapalı, 1975.

TİYATRO VE FİLM MÜZİKLERİ

· Op. 8 Telli Top, (solo, koro ve orkstra için ara başlığıyla verilmiştir).

 

· Op. 24 Yorgun Savaşçı, (solo, koro ve orkestra için ara başlığıyla verilmiştir).

BANDO İÇİN

· İki Senfonik Marş, 1965.

 

Çağdaş Türk Bestecileri