Grönland

[Φ _asi_]

GRÖNLAND

 

 

Grönland Adası, adanın yerli halkı Kalaallit dilinde: Kalaallit Nunaat, anlamı "Kalaallit'lerin ülkesi" demektir. Ayrıca, Danca olarak bakıldığında ise Grønland sözcüğü ise, "Yeşil Ülke" anlamına gelmektedir.

 

Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde, 2.166.086 km² ile kuzey kutbundaki en büyük buz örtüsüyle kaplı, Danimarka'nın özerk bölgesi. Bu buz tabakası 3 km. kalınlığında ve tabanı da deniz düzeyinin altında bulunur. Adanın kuzeyinde Kuzey Buz Denizi (Arktik Deniz), güneydoğusunda İzlanda, batısında Kanada'nın Ellesmere Adası ve Baffin Körfezi yer alır. Grönland, yüzölçümü açısından dünyanın en büyük adası konumundadır. % 81'i buzullarla kaplıdır.

 

Grönland'da yaşayan nüfus 57.500 civarındadır. Nüfusun büyük kesimi batı kıyısındaki küçük kasabalarda yaşar. Grönlandlılar, hem Kalaallit (Inuit), hem İskandinavya kökenlerini taşımaktadırlar ve Grönlandca (Greenlandic=Kalaallisut) dilini konuşurlar. İki önemli şehri başkent Godthab (Nuuk) ile Godhavn'dır.

 

Ortalama sıcaklığın -7oC olmasına karşın iklim kuru ve güneşlidir. Kışlar soğuktur ve buzlu bölgelerde sıcaklık yazın bile donma noktasının altındadır.

 

Danimarka'nın özerk bölgesi olan Grönland'in, yerli Kalaallisut dilindeki adı Kalaallit Nunaat'dır.

Kasım 2008'de yapılan özerkliğin genişletilmesi ile ilgili referandumda halk,%75 oranında evet demiştir ve böylece grönland hükümeti hukuk,petrol gelirlerinin yarısı,adelet gibi daha 32 konuda Danimarka'dan bağımsızlığını kazanmıştır.Fakat halen dışişlerinde Danimarka'ya bağlı kalacak ve devlet başkanı kraliçe 2.margrethe sayılacaktır.

 

 

Tarih

 

900 yılında Gunnbjorn Ulfsson Grönland'ı keşfetmiştir. 986 yılında ise Kızıl Erik, Grönland'da bir Viking sömürgesi kurdu. 1985 yılında AB'den ayrılmıştır.

 

Özelliği

 

Atlas Okyanusu'nda bulunan Grönland, Kuzey Amerika kıtasına bitişik olmakla birlikte tarihsel olarak Avrupa ile bağları daha fazladır. Her ne kadar geniş özerklikleri olsa da, Danimarka Kraliyet Birliği'nin bir parçasıdır. Danimarka'ya bağlı olarak 1973 yılında Avrupa Topluluğu'na dahil olan Grönland, 23 Şubat 1983 tarihinde yapmış olduğu bir halk oylaması sonucunda AB'den ayrılma kararı alır ve gelişmelerin ardından 1 Şubat 1985'de Grönland topluluktan ayrılır; halen Avrupa Birliği'nin dışındadır.

 

Grönland Kronu

 

Grönland Kronu, Grönland'da gelecekte kullanılması düşünülen para birimidir. Günümüzde Danimarka kronu kullanılmaktadır. Mayıs 2007'de Danimarka'da çıkan yasaya göre Grönland'a Danimarka kronunun kendi versiyonlarını çıkartabilme hakkı verildi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Grönland siyasi ve fiziki haritası

 

 

 

 

 

 

 

 

Grönland Bayrağı

 

 

 

[Φ _asi_]

GRÖNLAND DENİZİ

 

Grönland Denizi, Grönland'ın doğu sahili, İzlanda'nın kuzey kıyısı, Jan Mayen ve Svalbard arasında uzanan, 1.000.000 kilometrekareden daha fazla alana sahip bir deniz. Arktik Okyanusu'nun bir yan denizidir. Ancak kısmen Kuzey Atlantik'e dahil edilir. Grönland Denizi'nin ortalama derinliği 1.526 metredir. En derin yeri Norveç'in Spitsbergen Adası'nın 140 km batısında bulunan 5.608 m derinliğindeki Malloy Çukuru'dur.