Kırım

[Φ _asi_]

KIRIM

 

 

Kırım Özerk Cumhuriyeti (Kırım Tatarcası: Qırım Muhtar Cumhuriyeti; Ukraynaca: Автономна Республіка Крим, Avtonomna Respublika Krym; Rusça: Автономная Республика Крым, Avtonomnaya Respublika Krym), Ukrayna'da, Karadeniz'ın kuzeyinde bulunan bir yarımada üzerine kurulu özerk devlet.

 

Başkenti : Akmescit (Simferopol) ( 364.000 [2001])

 

 

Yüzölçümü : 27.000 Km²

 

44о23’–46о15’ / 32о29’–36о39’

 

Dil : Kırım Tatarca, Ukraince, Rusça

 

 

Başlıca Şehirleri : Akyar (Sivastopol) , Kerç, Kefe (Feodosya) , Kezlev (Gözleve) (Yevpatorya), Yalta, Canköy , Bahçesaray.

 

Coğrafya ve iklim

 

Kırım Karadeniz'in kuzeyinde Azak Denizi'nin güneyinde bir yarımadadır. Kerç yarımadası ile doğuya doğru uzanır. Kuzeye doğru çorak bozkırlar hafif engebeler ile 1000-1500 metreye doğru yükselir. Dikenli fundalıkları, koyun, keçi üretimiyle Akdeniz'i andırır. Güney yamaçları sert eğimlerle, kayalık körfezlere iner. Kuzey rüzgarlarına kapalı olan bu alanda Akdeniz iklimi egemendir. Ortalama sıcaklık Yalta'da 13C° dir ve yılın ancak 70 günü yağmurludur; fakat kışları oldukça serttir. Yağışlar kış ve sonbahar mevsiminde olur. Eskiden Ukrayna topraklarına Perekop yarımadası ile bağlanmakta olup yapılan kanalla Ukrayna ile fiziki bir bağlantısı kalmamıştır.

 

Etnik gruplar

 

Ülke nüfusunun büyük çoğunluğu Rus olmakla birlikte, ülkede Ukraynalılar ve Kırım Tatarları oldukça büyük nüfusa sahiptir. Ruslar: %58,32; Ukraynalılar: %24,32; Kırım Tatarları: %12,1; Beyaz Ruslar: %1,44; Tatarlar: %0,54; Ermeniler: %0,43; ve Yahudiler: %0,22.[3]

 

Diğer azınlık grupları: Karadeniz Almanları, Romanlar, Bulgarlar, Polonyalılar, Azeriler, Koreliler ve Yunanlılar'dır.

 

Dilleri

 

Devletin resmi dili Ukrayna dili'dir; ancak devlet işlemleri sıklıkla Rusça ile yürütülmektedir. Eğitim ve devlet işlerindeki Ukraynacalaştırma girişimi fazla başarılı olamamıştır. Geniş ölçüde konuşulan diğer dil de Kırım Tatarcası'dır. Nüfus sayımına göre, Kırım sakinlerinin ana dilleri: %77 Rusça, %11,4 Kırım Tatarcası ve %10,1 Ukraynaca.

 

Bölgeler ve şehirler

 

Bölgeler:

 

1 Akmeçit Bölgesi

2 Simferopol Rayonu

3 Akşeyh Bölgesi

4 Bahçesaray Rayonu

5 Canköy Rayonu

6 Pervomayskiy Rayonu

7 Sovetskyi Rayonu

8 Kirovske Rayonu

9 Krasnoperekopsk Rayonu

10 Bilohirsk Rayonu

11 Krasnohvardiyske Rayonu

12 Sak Bölgesi

13 Nizhnegorskiy Rayonu

14 Lenine Rayonu

 

Şehir idareleri:

 

15 Aluşta

16 Simferopol

17 Canköy

18 Ermenbazarı

19 Feodosya

20 Kerç

21 Evpatorya

22 Krasnoperekopsk

23 Sak

24 Sudak

25 Yalta

26 Sivastopol — Bu bölge Kırım Özerk Cumhuriyeti'ne bağlı olmayıp merkeze bağlıdır.