Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

Melih Cevdet ANDAY (1915 -2002, İstanbul)


Legendary

Önerilen İletiler

225pxmelihcevdetanday.jpg

 

Melih Cevdet ANDAY (13 Mart 1915, İstanbul - 28 Kasım 2002, İstanbul) Şair, tiyatro oyunu, roman, deneme, makale yazarı.

 

Lise arkadaşları Orhan Veli ve Oktay Rifat'la birlikte ortaya çıkardıkları Garip Akımı ile Türk şiirindeki yenilenmeyi başlatmıştır. Kolları Bağlı Odysseus ile kendine özgü felsefi şiir akımını başlatmış, Garip Akımı`ndan ayrılmıştır. UNESCO'nun Courrier dergisi, 1971 yılında onu Cervantes, Dante, Tolstoy, Unamuno, Seferis ve Kawabata düzeyinde bir edebiyat adamı olarak gördüğünü açıklamıştır.

 

Yaşamı

 

İstanbul'da doğan Melih Cevdet Anday'ın çocukluğu Kadıköy Bahariye'de geçti. Ortaokula kadar İstanbul'da eğitim gördü. Liseyi ise Ankara'da, Gazi Lisesi'nde tamamladı. Lisede okuduğu sırada, Orhan Veli ve Oktay Rifat ile tanıştı.

 

Liseyi bitirdikten sonra bir süre Hukuk Fakültesi'ne devam etti. Daha sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'ne kaydoldu. Ancak Devlet Demiryolları'nda memur olarak çalıştığı için öğrenimine devam edemedi. Çalıştığı kuruluş tarafından sosyoloji öğrenimi görmek için Belçika'ya gönderildi.

 

Ukde isimli şiiri 1936'da Varlık Dergisi'nde yayınlandı. Bunun ardından şiirleri Ses, Yaprak, Yeditepe, Papirüs, Yeni Ufuklar, Yeni Dergi, Soyut, Ataç, Dönem, Yön gibi dergilerde yayınlandı. Orhan Veli ve Oktay Rifat ile birlikte 1941 yılında Garip isimli şiir kitabını çıkardı.

 

Hasan Âli Yücel'in tavsiyesi ile Milli Eğitim Bakanlığı Neşriyat Müdürlüğü'ne memur olarak atandı. 1946 seçimleriyle birlikte bakanlığın el değiştirmesi sonrasında önce yeniden askere alındı, sonra Konya'ya atandı. Ancak bu atama daha sonra geri alındı. Anday, bir süre sonra bu görevinden ayrılarak İstanbul'a döndü.

Melih Cevdet Anday'ın Ören'deki heykeli

 

1953-1954 yılları arasında Akşam Gazetesi'nin edebiyat ve sanat sayfasını hazırladı. Fikirleri sebebiyle işten çıkarıldı. Doğan Kardeş Yayınları'na geçti ve çeviriler yaptı. Buradaki görevinden de aynı sebeple ayrılmak zorunda kaldı.

 

1958'den itibaren Tercüman, Büyük Gazete, Yeni Tanin ve İkdam'da kendi adıyla ve çeşitli takma adlarla denemeler ve makaleler yazdı, tefrika romanlar yayınladı. 1960'ta Nadir Nadi'nin desteğiyle Cumhuriyet'te köşe yazıları yazmaya başladı. Bu gazetedeki yazılarını 1997'ye kadar sürdürdü.

 

1956'da yayınladığı Yanyana isimli şiir kitabı, 142. maddeye aykırı olduğu gerekçesiyle 1964'te yasaklandı. Anday gerek şiir kitaplarıyla, gerekse daha sonraları yöneldiği roman ve tiyatro alanlarındaki yapıtlarıyla bir çok ödül aldı.

 

Anday, İstanbul Belediye Konservatuarı Tiyatro Bölümü'nde diksiyon, özel bir tiyatro okulunda mitoloji dersleri verdi. 1964-1969 yılları arasında TRT'de yönetim kurulu üyeliği, 1979-1980 yıllarında da Paris'te eğitim müşavirliği görevlerinde bulundu.

 

Solunum ve böbrek yetmezliği tanısıyla Marmara Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi'ne kaldırılan Melih Cevdet Anday, 28 Kasım 2002'de 87 yaşında vefat etti.

 

Yurtdışında katıldığı bir kongrede Louis Aragon un kendisine sormuş olduğu: "sizdeki klasikler nelerdir ?" sorusuna "bizde klasik yoktur" demiştir. (Kaynak: Tarihin Arka Odası Programında Murat Bardakçı tarafından Attilâ İlhan referans gösterilerek açıklanmıştır. Hatta Murat Bardakçı tarafından bu davranış "Utanç Verici" olarak tanımlanmıştır.)

 

Takma Adları

 

Anday, eserlerinde kendi adı haricinde şu takma adları da kullanmıştır: Yaşar Tellidede, Niyaz Niyazoğlu, A. Mecdi Velet, M. C. A., H. Mecdi Velet, Yaşar Tellidere, Gani Girgin, Zater, Yaşar Tellioğlu

Melih Cevdet Anday Eserleri

 

Şiir

Garip (1941, Orhan Veli ve Oktay Rifat'la birlikte)

Rahatı Kaçan Ağaç (1946)

Telgrafhane (1952)

Yanyana (1956)

Kolları Bağlı Odysseus (1962)

Göçebe Denizin Üstünde (1970)

Teknenin Ölümü (1975)

Sözcükler (1978, toplu şiirler)

Ölümsüzlük Ardında Gılgamış (1981)

Tanıdık Dünya (1984)

Güneşte (1989)

Yağmurun Altında (1995)

Yalan

Rahatı Kaçan Ağaç

Şinanay

 

Şiir Çevirileri

Annabel Lee - Edgar Allan Poe

Atlının Türküsü - Federico Garcia Lorca

Ben de - Langston Hughes

Bir Zenci Kızın Türküsü - Langston Hughes

Çayhane - Ezra Pound

Gece. Şehir Uyumuş. - Aleksandr Blok

Hürriyet - Paul Éluard

Kanun - Wystan Hugh Auden

Pan Öldü - Ezra Pound

Şiir Sanatı - Paul Verlaine

 

Roman Çevirisi

Buz Sarayı (1973 - Tarjei Vesaas)

Babalar ve Oğullar ( 1983- [Turgenyev] )

 

Roman

Zifaftan Önce (1957 - Murat Tek adıyla)

Yağmurlu Sokak (1959 - Murat Tek adıyla)

Dullar Çıkmazı (1962 - Murat Tek adıyla)

Bir Gecede Üç Erkek (Murat Tek adıyla)

Aylaklar (1965)

Gizli Emir (1970)

İsa'nın Güncesi (1974)

Raziye (1975)

 

Şiir üzerine yazılar

Anlamın Anlamı

Çağlar Geçiyor

Şiir Üzerine

Şiirin Vazgeçilmez Üç Dönemi

Şiirin Anlamı

Uzun Şiir - Kısa Şiir

Yarın Düşüncesi

 

Tiyatro oyunu

İçerdekiler (1965)

Mikadonun Çöpleri (1967)

Yarın Başka Koruda

Dikkat Köpek Var

Ölüler Konuşmak İster

Müfettişler (1972)

Ölümsüzler (1984)

 

Ödülleri

1970 TRT Roman Armağanı (Gizli Emir ile)

1973 TDK Çeviri Ödülü (Buz Sarayı ile)

1976 Yeditepe Şiir Armağanı (Teknenin Ölümü ile)

1978 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (Sözcükler ile)

1981 İş Bankası Büyük Ödülü (Ölümsüzlük Ardında Gılgamış ile)

1984 Enka Sanat Ödülleri (Mansiyon - Ölümsüzler ile)

1991 TÜYAP Onur Ödülü

2000 Aydın Doğan Vakfı Şiir Ödülü

 

wikipedia

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

  • 3 hafta sonra...

BİR İLKBAHAR ŞİİRİNE BAŞLANGIÇ

 

 

 

Hava ne kadar güzel öğretmenim,

 

Yollar, ağaçlar, kuşlar ne kadar güzel.

 

Yeryüzü pırıl pırıl öğretmenim,

 

Gizlisi saklısı kalmamış dünyanın,

 

Nesi var nesi yoksa dökmüş ortaya

 

Bütün bitkiler, bütün hayvanlar, bütün taşlar

 

Sürüngenler, konglomeralar, serhaslar,

 

Hepsi, hepsi orada öğretmenim.

 

Ne olur biz de gidelim,

 

Burada kalsın kitaplar,

 

Burda kalsın iğneli karafatmalar,

 

Kollarından bacaklarından gerilmiş kurbağalar,

 

Burda kalsın hepsi.

 

Bomboş kalsın evler,okullar

 

Hapishaneler, hastaneler..

 

Öğretmenim, sevgili öğretmenim,

 

Sırtımıza alırız hastaları,

 

Kimbilir ne özlemişlerdir kırları.

 

Ya mahpuslar?

 

Ne sevinirler kim bilir,

 

Sarılıp sarılıp öperler adamı...

 

 

 

 

 

M. Cevdet ANDAY

ff4aced9f737359fffff870u.gif

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Düzenli Dünya

 

 

Bayılırım şu düzenli dünyaya

 

Kışı yazı

 

Baharı güzü

 

Gecesi gündüzü sırayla

 

Ağaçların kökü içerde

 

Bütün ağaçların kökü içerde

 

Dağların başı yukarda

 

Bütün dağların başı yukarda

 

Insanların aklı başında

 

Bütün insanların aklı başında

 

Beş parmak yerli yerinde

 

Baş işaret orta yüzük serce

 

Orta parmağa doğru yürüse

 

Ne haddine

 

Yahut akasyanın biri

 

Başını toprağa daldırdığı gibi

 

Bir gezintiye cıksa

 

Merhaba kestane, merhaba cam

 

Selamün aleyküm, aleyküm selam

 

Kimsin nesin nerelisin derken

 

Laf açılır mı bizim akasyanın kökünden…

 

Bir uğultudur başlar rüzgarda

 

Kökü dışarda, kökü dışarda

 

Yahut ne olur koca bir dağ

 

Baş aşağı gelsin..

 

Aman Allah göstermesin.

 

Bayılırım şu düzenli dünyaya

 

Altta ölüler

 

Üste diriler

 

Gel keyfim gel

 

 

 

Melih Cevdet Anday

ff4aced9f737359fffff870.gif

13 Mart 1915 - 28 Kasım 2002

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.