Mikronezya

[Φ _asi_]

Mikronezya

 

 

 

 

Tam Adı: Mikronezya Federal Devletleri

Yüzölçümü: 707 km²

Başkenti: Palikir

Para Birimi: ABD Doları

Plaka İşareti: FSM

Dili: İngilizce ve 8 Yerel Dil

Nüfusu: 135 869 kişi (2002 tahmini)

Ortalama Ömür: -

Okur Yazarlık Oranı: % 89 (1980 tahmini)

Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 2 000 $ (2001 tahmini)

Gelir Kaynakları: Turizm, balıkçılık, amonyak, Hindistan cevizi, muz.

 

 

Birleşmis Milletler kayyumu altındaki ve Amerika Birleşik Devletleri Yönetimi’ndeki Mikronezya Federe Devleti’ne 1979 senesinde anayasa verilmiştir. 1986 senesinde Amerika Birleşik Devletleri ile yapılan sıkılaştırılmış Serbest Antlaşma ile devlet bağımsızlığını kazanmıştır. İki devlet arasındaki bu sıkılaştırılmış Serbest Sözleşme daha sonradan 2004 senesinde yenilenmiştir. Ülkede mevcut uzun vadeli sorunlar ise; işsizlik, aşırı derecede balık avı ve Amerika Birleşik Devletleri’nden sağlanan aşırı yardımlardır.

 

Cografya

 

Okyanusya bölgesinde yer alan Mikronezya,Kuzey Pasifik Okyanusu’nda Hawaii ile Endonezya arasında yer alan bir grup adadan oluşmaktadır. (6;55) Kuzey ve (158;15) Doğu coğrafi koordinatlarında yer alan Mikronezya’nin yüzölçümü 702 kilometrekaredir. Adalar grubundan oluşan ülkenin doğal yapısı gereği kara sınırı bulunmamaktadır fakat ülkenin toplam sahil şeridi uzunluğu 6.112km’dir. Tropikal iklimin hakim olduğu Mikronezya’da yağmurlu sezon – özellikle doğu kesiminde yer alan adalarda- hakim olmaktadır. Rakım açısından en düşük noktası ülkenin Pasifik Okyanusu’na temas eden noktası olup; raıim açısından en yüksek noktası ise 791m yükseklikteki Dolohmwar’dır. Deniz ürünleri, deniz mineralleri, fosfat ve ormanların doğal kaynaklar olarak bulunduğu Mikronezya’da, Haziran’dan Aralık ayına kadar görülen tayfunlar, ülkede tahribata neden olmaktadır. Çevre kirliliği, aşırı av, iklimsel değişim gibi çevresel problemlerin başgösterdiği Mikronezya’nın uluslararası platformda imzaladığı veya bir şekilde dahil olduğu sözleşmeler ise şu şekildedir; Bioçeşitlilik, İklimsel Değişim, İklimsel Değişim Kyoto Protokolü, Çölleşme, Çevresel Atıklar, Denizler Kanunu, Ozon Tabakası Koruması’dır.

 

Toplum

 

Nüfus açısından dünya sıralamasında 192. sırada yer alan Mikronezya’nın 2009 Temmuz nüfus beklentisi 107.434’tür. Nüfusun yaşlara göre dağılımı ise şu şekildedir:

0-14 yaş : %34.8(19.010 erkek ve 18,411 kadın)

15-64 yaş : %62.3(33.286 erkek ve 33.629 kadın)

65 yaş ve üzeri: %2.9(1.317 erkek ve 1.781 kadın)

-%0.238 nüfus artış oranı ile dünya sıralamasında 220. sırada olan Mikronezya’da (2009 verileri), kentsel yaşam oranı %22 olarak 2008 senesi resmi kayıtlarına yansırken kentsel nüfus artış oranı ise %0.8 olarak gerçekleşmiştir. Ortalama yaşam süresinin 70.94 olduğu Mikronezya’da bu sınır erkekler için 69.06 ve kadınlar için ise 72.93 olarak gerçeklesmiştir( 2009).

Ülke vatandaşlarına Mikronezyalı denilmektedir. Çeşitli etnik grupların yaşadığı Mikronezya’da; Roman Katolikler, Protestanlar ve diğer dinler olmak üzere farklı inanışlara sahip gruplar yaşamaktadır. İngilizce'nin en yaygın ve resmi dil olarak kullanıldığı Mikronezya’da Chuukese, Kosrean, Pohnpeian, Yapese, Ulithian, Woleaian, Nukuoro ve Kapingaramangi dilleri konuşulmaltadır. 2000 senesi verilerine göre, ülkede eğitim harcamaları Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın %7.3’ünü oluşturmaktadır.

 

Hükümet

 

Ülkenin resmi adı Mikronezya Federal Devleti’dir. Mikronezya’da hakim olan yönetim sistemi Birlesmis Milletler kayyumu altinda Amerika Birlesik Devletleri Yonetimi’ndeki anayasal devlet şeklindedir. (3 Kasım 1986). Mikronezya’nın başkenti (6;55) Kuzey ve (158;09) Doğu koordinatlarında yer alan Palikir’dir. Ülke, 4 farklı idari bölgeye ayrılmıştır. Bu idari bölümler; Chuuk (Truk), Kosrae (Kosaie), Pohnpei (Ponape), Yap’tır. Ülke bağımsızlığını 3 Kasım 1986 senesinde kazanmıştır. Ülkede 10 Mayıs (1979) tarihi Anayasa Günü olarak kutlanmaktadır. Devlet başkanlığını 11 Mayıs 2007 tarihinden itibaren Emanuel Mori ve başkan yardımcılığını ise yine 11 Mayıs 2007 tarihinden itibaren Alik L. Alik yürütmektedir. Ülkedeki idari sisteme göre, devlet başkanı aynı zamanda hükümet başkanlığını da yürütmektedir. Ülkede kabine, başbakan yardımcısını ve 8 yönetimsel departmanın liderlerini kapsamaktadır. Anayasa Mahkemesinin hukuki düzeni denetlediği Mikronezya’nın uluslar arası platformda üyesi olduğu organizasyonlar ise; ACP, ADB, FAO, G-77, IBRD, ICAO, ICRM, IDA, IFC, IFRCS, IMF, IOC, ITSO, ITU, MIGA, OPCW, PIF, Sparteca, SPC, UN, UNCTAD, UNESCO, WHO, WMO’dır.

 

Ekonomi

 

Ülke ekonomisi genel itibari ile tarım ve balıkçılığa dayanmaktadır. Ülkede, mineral kaynaklarının çok fazla olduğu söylenemez fakat yüksek kalitede fosfat çıkarılmaktadır. Ülkede turizm sektörünü potansiteli mevcuttur fakat mevcut potansiyeli destekleyecek yeterli tesis ve imkan bulunmaması nedeni ile turizm sektörü gelişimi engellenmektedir. Amerika Birleşik Devletleri ile imzalanmış olan Serbest Anlaşma çerçevesinde ülkeye, 1986-2001 seneleri arasında yaklaşık olarak 1.3 milyar dolarlık ekonomik yardım sağlanmıştır fakat sağlanan ekonomik destek daha sonradan düşürülmüştür. Ülke ekonomisinin gerileme eğiliminde olma nedeni sadece Kısıtlanacak olan ekonomik yardımlar değil aynı zamanda gerilemekte olan özel sektör yatırımlarıdır.

Mikronezya’da Gayrisafi Yurtiçi Hasıla( Resmi Döviz kuru), 2008 senesi itibari ile 238.1 Milyon dolar olarak gerçekleşmiştir ve bu değer ülkeyi dünya sıralamasında 214. Sıraya yerleştirmiştir. 2005 verilerine göre ülkede reel büyüme oranı %0.3’tür. kişibaşı milli gelirin(2008) 2.200 dolar olduğu Mikronezya’da işsizlik oranı %22 gibi oldukça yüksek bir rakama işaret etmektedir. Mikronezya’da devlet gelirleri 166 milyon dolar ve devlet harcamaları tutru ise 152.7 milyon dolardır ve tüm bu ekonomik veriler neticesinde ülke enflasyonu 2297 senesi itibari ile %2.2 olarak gerçekleşmiştir. Ülkede, Karabiber, tropik meyve-sebzeler, hindistan cevizi, muz, Manyok, betel cevizi, tatlı patates, domus, tavuk, balık ve turunçgiller başlıca geçim kaynaklarıdır. Elektrik üretiminin tamamını kendisi karşılayan ülkede( 2002 senesi itibari ile 192 milyon kWh), ihracat tutarı 14 milyon dolardır(2004 senesi verilerine göre). Mikronezya; balık, giysi, muz, karabiber, betel cevizi ihracatı yapmaktadır. 2004 senesi itibari ile 132.7 milyon dolar olarak gerçekleşen ithalat tutarı ülkeyi bu alanda dünya sıralamasında 210. Sıraya kadar indirmiştir. Ülke; yiyecek, üretim malzemeleri, makine- ekipmanlar ve içecek ithalatı yapmaktadır. Uluslar arası para birimi olarak Amerikan Doları’nın kullanıldığı Mikronezya’da, Ülke borçu 2005 senesi itibari ile 60.8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.

 

İletişim- Ulaşım

 

Uluslar arası telefon kodunun +691 olduğu Mikronezya’nın uluslar arası internet uzantısı .fm’dir. elektronik ortam işlemlerinin pek de yaygın olmadığı ülkede 2007 senesi itibari ile toplam internet kullanıcısı sayısı 15.000 olarak gerçekleşmiştir.

Mikronezyada toplam 6 adet hava alanı bulunmaktadır ve bu havaalanlarının hepsinde asfalt pist mevcuttur. Tomil Limanı’ndan uluslar arası taşımacılığın gerçekleştirildiği Mikronezya’nın askeri kuvvet yapılanması bulunmamaktadır. Ülke savunmave güvenliğinden Amerika Birleşik Devletleri sorumludur.