Bolu Türbeleri

[Φ _asi_]

TÜRBELER

 

 

Akşemseddin Türbesi :

 

 

Fatih Sultan Mehmet'in Hocası olan ve 1459 yılında vefat eden Akşemseddinin Türbesi, Göynük İlçesinde Gazi Süleyman Paşa Camii'nin avlusunda bulunur. Osmanlı ilim dünyasının bu büyük şahsının 1459 ‘da vefatından sonra, 1464 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan türbe altıgen planlı ve kubbeyle örtülü olup, dış yüzü küfeki taşlarla kaplıdır. Her yüzeyde sivri kemerli, iki katlı pencere düzenlemesine sahiptir. Kapısı sivri kemerli bir niş içerisinde olup; üzerinde inşa kitabesi bulunmaktadır. Türbe içerisinde Akşemseddin ve oğulları Fakih ile Nurihüda Çelebilerin sandukaları vardır. Akşemseddine ait olan sanduka, kapıdan girince sağda yer almaktadır. 2.50 x 0.50 m boyutlarındaki sanduka ceviz ağacındandır. Üzeri, kabartma yazı ve çiçek motifleriyle işlenmiş olan sanduka, ahşap işçiliğin çok değerli bir örneğidir. 1987 yılında restorasyonu yapılmıştır. Akşemsettin’in Türbesi her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret edilmektedir.

 

1387 – 1459 yılları arasında yaşayan Akşemsettin’in tasavvuf ve din alimliği yanında zamanının önemli bir tıp bilgini olması ve Pastör’den 4 asır önce mikrobu keşfetmesi çeşitli kaynaklarca ortaya konulmuştur.

 

Tokad-i Hayreddin Türbesi :

 

 

Tasavvuf kaynaklarının 1535 tarihinde vefat ettiğini kaydettikleri Tokad-i Hayreddinin Türbesi İl Merkezinin 13 km. batısındadır. Türbe, çeşitli türden ağaçların gölgeleri ile örtülü bir tepe üzerinde bulunmakta ve pek çok kişi tarafından ziyaret edilmektedir.

 

Ömer Sekkin Türbesi :

 

 

Göynük ilçe merkezindedir. Hacı Bayram Veli’nin müridi ve Akşemseddin’in arkadaşı olan Ömer Sekkin’e ait olan türbenin 1449 yılında yapıldığı ileri sürülmekte ise de; bu tarih kesin değildir. Yüksek bir platform üzerine tamamen kesme taştan inşa edilmiştir. Sekizgen planlı türbe, kubbe örtülüdür. Giriş kapısı önünde iki sütuna oturan, kubbeli bir revak yer almaktadır. Türbe cephelerinde bir atlamalı olarak sivri kemer alınlıklı, dikdörtgen çerçeveli pencerelere yer verilmiştir. Giriş kapısı sivri kemer alınlıklı ve basık kemerlidir. Kemer üzerinde boş bir kitabe kartuşu yer almaktadır. Türbe içerisinde Ömer Sekkin’e ait bir sanduka bulunmaktadır.

 

Kasım Dede Türbesi :

 

 

İl Merkezine 7 km. uzaklıkta Çamyayla Köyündedir. Türbe, altı köşeli planlı olarak kesme taştan, 1510 yılında vefat eden Kasım Efendi adına zamanın kadısı tarafından yaptırılmıştır.

 

Aktaş Türbesi (Merkez)

 

Bolu Karaçayır Mahallesi, Aktaş Sokağı’nda bulunan Aktaş Türbesi’nde, Halveti Tarikatına mensup, Diyarbakırlı Hacı Efendi, Şeyh Nasrullah Efendi ve Kalaycı Şeyh Ahmet Efendi ile isimleri belli olmayan iki kişi daha gömülü bulunmaktadır. Türbenin ne zaman ve kimin tarafından yapıldığı bilinmemektedir.

 

Türbe moloz taştan yapılmış olup, bir taraftan yanındaki camiye diğer taraftan da önündeki ek yapıya bitişiktir. Bugün bu türbeye ek yapıdan girilmektedir. Üzeri beşik tonozla örtülü olan, kare planlı türbenin duvarları dışarıdan kademeli olarak yapılmıştır. Türbenin içerisi üç yöndeki pencereler ile aydınlatılmıştır. İçeride bezeme olarak belirgin bir unsur bulunmamaktadır.

 

Gölyüzü Türbesi (Merkez)

 

Bolu Gölyüzü Mahallesi’nde Aktaş Sokağı’ndadır. Ne zaman ve kimin için yaptırıldığı bilinmemektedir.

 

Türbe 6x6 m. ölçüsünde kare planlı olup, üzeri ahşap çatı ile örtülmüştür. Kenarlardaki basık ve yuvarlak kemerli pencerelerle aydınlatılmıştır. Mimari yönden özelliği bulunmayan türbede altı sanduka bulunmaktadır. Bunlar Halveti Tarikatının kurucularından şeyh Haramani, Şeyh Tahir ve Şeyh Kamil’e aittir. Diğer üç mezarın yine Halveti Tarikatına mensup kişiler olduğu sanılmaktadır. Ancak bunların isimleri bilinmemektedir.

 

Ümmi Sinan Türbesi

 

Bolu Dağlarının Köroğlu Tepesi’nde Tekke Köyü’nün yanında bulunan bu türbenin Fatih Sultan Mehmet’in hocalarından Ümmi Sinan için XV.yüzyılda yaptırılmıştır.

 

Altı köşeli olan türbe kesme taştan olup, üzeri ahşap bir çatı ile örtülmüştür. Girişin sol tarafındaki bir pencere ile aydınlatılmıştır. Son yıllarda yapılan onarımlarla özelliğinden büyük ölçüde uzaklaşmıştır.

 

Abdullah Efendi Türbesi (Gerede)

 

Gerede Kabirler Mahallesi, Vezir Sokak’ta bulunan Abdullah Efendi Türbesi, Yukarı tekke Camisi’nin güneybatı köşesindedir. Kare planlı olan türbenin üzeri çatı ile örtülüdür. Türbenin önüne bir de ziyaret kısmı eklenmiştir. Giriş kapısı üzerinde de bir kitabe bulunmaktadır. Bu kitabeden cami ile birlikte 1850 yılında yapıldığı öğrenilmektedir.

 

Kitabe:

Menbe-i feyzi ilâhi

Rehberi Rahi hüda

Ravza-i Abdullah Efendi

Mürşidi ehli sefa

(1267) tarihi tamam

Aşk ile ya hay deyüp

Etti hakka can feda.

 

Aşağı Tekke Türbesi (Gerede)

 

Gerede Seviler Mahallesi, Cami Sokağı’nda bulunan Aşağı Tekke Türbesi, kitabesinden öğrenildiğine göre Şeyh Halil Efendi ve oğlu Mustafa Efendi tarafından 1844’te yaptırılmıştır.

 

Moloz taştan sekizgen plan üzerine kurulduğu görülen türbe, gerçekte köşe dolgularının yuvarlatılmasından ötürü bu şekilde görülmektedir. Türbe kare planlı olup, üzeri çatı ile örtülüdür. Önüne bir de ayna tonozlu bir giriş kısmı eklenmiştir. Bu bölüm girişin iki yanındaki ve yan duvarlardaki birer pencere ile aydınlatılmış olmasına karşılık, asıl türbe yapısının her duvarında birer pencere vardır. Yuvarlak kemerli giriş kapısının üzerinde kitabesi bulunmaktadır.

Kitabe:

Delil-i Ruh-i huda kütb-i arifin idi himen fuyuzi tuttu enamı Halil Efendinin

Teceddüt etti yüzünden tarik-i saban-i gönüller oldu begâmi Halil efendinin

Bu irtikale tarihi tamdır irfan Cinane döndü mekânı Halil efendinin (1259).

 

Türbe içerisinde Şeyh Halil Efendi ile 1851 yılında ölen oğlu Mesut gömülüdür.