Uşak Hakkında

[Φ _asi_]

UŞAK

 

Dünyanın en büyük 7. anıtı Uşak iline yapıldı.

Bilinen ilk büyük yangın felaketinin 1897 de yaşandığım; nakledilen bir bilgiye göre Bu yangının bütün şehri kül ettiğini ve Devletin Karakıran’daki çamlıktan çam kesimine ruhsat vererek yeniden evler yapılmasına kolaylık sağlandığını,

 

Uşak'ta ilk şube açan bankanın 1891 yılında Osmanlı Bankası olduğunu,

 

Yabancı bir yazara göre 1894 te Uşak nüfusunun 11 000'i Müslüman, 1484'u Ortodoks ve 600'u ermeni olmak üzere 13084 kişi olduğunu,

 

Uşak ilinin Osmanlı döneminde ticaret ve sanayide büyük bir yer tuttuğunu,

Balkan harbinde ordunun şayak kumaş ye battaniye ihtiyacının Uşak'ta bulunan dört büyük şayak fabrikasından temin edildiğini,

 

Dokuz mekikli Alman Jagar tezgahları ile Uşakla dokunan elbiselik kumaşların İstanbul'da Rum tüccar tarafından 'london' damgası vurularak Avrupa'ya gönderildiğini,

 

Şam'da Camii Ümmi'de 800 yıllık Konya Mevlana Camisinde 700 yıllık Uşak Halısı olduğunu,

 

Sultan Abdülhamit'in meclisi kapatmasına karsı ilk tepkinin Uşak tan geldiğini ve su telgrafın çekildiğini, 'Zatı şahaneleri yıldız ISTANBUL. Mebuslarımızı dağıttığınızdan metbuuluk hakkımızı nezlediyoruz. Uşak halkı adına Kaymakam ibrahim Tahta kılıç ve on arkadaşı'

 

Uşaktan gecen Alaşehir-Afyon demiryolu hattının 1897de isletmeye açıldığını

1910'da Uşak nüfusunun 15000 Müslüman, 2400 Rum, 1000 ermeni olmak üzere 18400 kişi olduğunu,

 

1910'da Uşak'ta iki ay devı kar yağdığını trenin 25 gün islemediğini, her şeyin pahalandığını.

 

1915'de Uşak'ta Balkanlardan gelen Türk göçmen sayısının 1337 kişi olduğunu,

 

1922'de sayıları 3920 olan azınlığın Uşak’ın yunan işgalinden kurtuluşu ile şehri terk ediklerini,

 

Uşak Semalarında ilk uçak sesinin (düşman) 13 Ağustos 1920 tarihinde duyulduğunu,

 

Uşak Seker Fabrikasının 17 Aralık 1926 yılında islemeye açıldığını,

1935 sayımında Uşak nüfusunun 9176'sı kadın, 3391'i erkek olmak üzere 17567 kişi olduğunu.

 

Uşakta Aksam Kız Sanat okulunun 1940 yılında öğretime başladığını,

1950 sayımında Uşak şehir nüfusunun 9618 l kadın 10018'i erkek olmak üzere 19636 kişi olduğunu,

 

2004 yılına Uşak Üniversitesinin 777 öğrenci kontenjanı 31 öğretim üyesi ve birikimli toplam 271 milyar 953 milyon TL’lik yatırımla öğretime başlayacağını; bu bilgilerin 'YÜKSEK ÖĞRETİM GELİŞME PLANI 1992-2012” isimli dokümanda yer aldığını biliyor muydunuz.

 

Uşak Belediyesinin 1767 yılına kurulup İstanbul sokaklarında ve Türkiye’nin bütün yörelerinde; petrol ürünleri ve hava gazı vs. maddelerle aydınlatılırken Uşak’ta ilk elektrik santralinin kurularak, Uşak sokaklarının elektrikle aydınlandığını,

Türkiye de özel girişimciliğinin sembolü olan ve ilk Şeker Fabrikasını kurmayı başaran Mollaomaroğlu Nuri Şeker’in köy, kasaba ve şehirden yumurta vs. toplayarak bu fabrikayı kurduğunu,

 

Dünyada ilk para basan uygarlığın Sart krallığı ve dünyanın gelmiş geçmiş en büyük hazinelerine sahip olan Karun Hazinelerinin Uşak bölgesinde bulunduğu 1965 yılarında yurt dışına kaçırılan bu hazinelerin 28 yıl aradan sonra 14 şubat 1993 Sevgililer gününde kaçırıldığı topraklara geri döndüğünü , şimdi Uşak Müzesinde sergilendiğini,

 

Avrupanın 13000 firmasının oluşturduğu Avrupa Ticari Liderler Kulübü tarafından Fransa’ya çağrılan Sesli Tekstil Firmamıza Avrupa Kalite ödülü verildiğini,

 

Tanrıların tanrısı, Tanrıçaların ana tanrısı Kybele’nin asıl tapıldığı yerin Dindimos (Murat Dağı) olduğunu,

 

Osmanlı Döneminde ilk yazılı toplu sözleşmenin Uşak deri işçileri ile işverenleri arasında yapıldığını,

 

Tanrı Kybele döneminde dünyada ilk sünnet törenlerinin Murat Dağında yapıldığını,

 

1970 öncesi Büyük Çokkozlardan, Küçük Çokkozlara kadar uzanan bağların içersindeki cevizlerin Uşaklıların gereksinimlerini karşıladığı gibi, arttığını ve Uşak dışına satıldığını

 

1970 öncesi en güzel üzümlerin Dikilitaş’taki bağlarda, en güzel domateslerin istasyon ardındaki sebze bahçelerinde yetiştiğini

 

Halı diyarı Uşak’ta kök boyaların çoğunun Çokkozlardaki ceviz ağaçlarının meyve kabuklarından ve çeyiz yapraklarından elde edildiğini,

 

1976 yılında Uşak halkevi şubesinin çıkardığı Yarın isimli derginin yurt içinde ve yurt dışında 1000 abonesi olduğunu biliyor muydunuz.

 

Konya Mevlana Müzesindeki XII. Yüzyıl yapımı Uşak halısının cm2 sinde 144 ilmik bulunduğunu

 

Türkiye’mizin Pamuklu gaz hidrofil bezinin tamamına yakını Uşak'ta bulunan 16.000 pamuklu dokuma tezgahlarında dokunduğunu

 

1976 sonrası ABD etkisiyle Türkiye'de haşhaş ekiminin yasaklandığını Uşak'lı köylülerimiz ve Aydınlarımız "Şarap Üretildiği için uzum bağları sökülmez" diyerek Hür-Emek isimli bin ortaklı bir kooperatif kurduklarını. Alkolid fabrikası kurmak üzere Hükümete müracaat ettiklerini, o günkü Hükümetten Alkolid Fabrikası kurma izni alamayınca. Kooperatif Ortakları aralarına fırın işçilerini de olarak günde on bin ekmek üretebilecek bir Hür-Emek ekmek fabrikaları kurup üretime geçtiklerini

 

Cumhuriyet öncesinde Uşak'ta bulunan çeşitli öğretim kurumlarının yanında Anaokullarının da bulunduğunu

 

Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın görev süresinin tek bir "red oyuyla" karşı çıkıp uzatılmasını engelleyenin Uşak Milletvekili Adil Turan olduğunu

 

Daha hormon bilinmezken Uşak bahçıvanlarının yetiştirdiği domateslerin bir kg’a yakın geldiğini.

 

Ulubey Derelerinde yetişen nar ve ayvaların ününü bilhassa Ulubey ekmek ayvasının ekmekle yenen bir katık olduğunu şimdi ise Yavu Çayının kurumasıyla o dilberim bağ ve bahçelerin nar ayva ağaçlarının yerinde yeller estiğini

 

1-13Ağustos 1920 tarihinde Uşak semalarında görülen ilk Yunan uçağından sonra, direniş hareketlerinin her gün katlanarak arttığını

 

Uşak'ın Kurtuluşundan sonra yerli azınlıkların tümünün Uşak'tan ayrılmak zorunda kaldıklarını

 

Uşak'a 1915 ve 1955 lerde Balkanlardan kitlesel göçlerin geldiğini 1915 gelen göçmen sayısının 1327 olduğunu

 

Orgeneral Fevzi Paşa'nın Dumlupınar zaferi üzerine Müşürliğe (Mareşalliğe) 31 Ağustos 1922'de yükseltilip 1 Eylül 1922'de tebliğ edildiğini Mareşal Fevzi Çakmak’ın mareşallik rütbesini ilk defa Uşak'ta taktığını

Mareşal Fevzi Çakmağın Apoletini Kaftancıların gelini Pakize Hanım'ın işlediğini. Kemal Paşa'nın ceketindeki apoleti numune olarak kullandığını. Her iki ceketi de ütüleyip gönderdiğinde paşaların pek memnun kaldıklarını ve teşekkür ettiklerini

“Bir özencim ve üzüntüm vardır Evimizi şereflendiren paşalarımıza o zaman (bir hoş geldiniz) diyemedim, ellerini öpemedim. O günlerin görenekleri buna mani idi. Bu medeni davranışı yapamadım diye aklımaa geldikçe üzülürüm hala” diyen Uşak'lı Hemşiremizin Kaftancıların Pakize hanım olduğunu, biliyormuydunuz?.

 

II.Abdülhamit’in devri saltanatım zamanında meclisi kapatmasına tepki olarak işini aşını güzele ve demokrasiye aşık beldenin insanları tarafından bugünkü bedestenin arkasındaki üst katta bulunan p.t.t. Dairesinden serbest Fırka Başkanı İbrahim Tahtakılıç, Muhuttin Atalay ve o günün kaymakçımı ve maiyeti şu telgrafı çektiğini Zat-f Şahaneleri Yıldız İstanbul Mebuslarımızı dağıtıp meclisi kapattığınızdan metbuulup hakkımızı nez ediyoruz.Uşak Serbest Fırka 12 Azası (Derleyen Mustafa Tiritoğlu) .Bugünkü diliyle anlam: Milleti vekillerimizi dağıtıp, meclisi kapaklığınızdan, size olan uyrukluk bağımızı koparıyoruz, ayrılıyoruz, diyerek telgraf çektiklerini biliyor muydunuz.

 

1980 Öncesi Uşak Kültür ve Dayanışma Derneği tarafından İstanbul Fındıkzade de 99 öğrenciye hizmet verecek olan bir yurt binası yapılmaya başlanmış bu inşaat bitmeden 12 Eylül Harekatı olmuş, daha sonra bu yurt binası Uşak Valiliğince (Vali Nurettin Turan ) inşası tamamlanıp Otel olarak çalıştırılmak ve 1995 yılında terk etmek üzere Çanakkaleli bir işadamına cüzi bir fiyatla kiralandığını daha kıra sözleşmesi bitmeden Uşak İl Genel Meclisince Öğrenci Yurdunun satılmasına karar verildiğini. Buna karşın Uşak halkı buna büyük tepki gösterip kısa bir sürede 15 bin imza toplayarak satışı önlediklerini biliyor muydunuz?

 

1993-1994 Öğretim yılında Uşak'ta Afyon Kocatepe Üniversitesine bağlı Tekstil Mühendislik Fakültesi ile Eğilim Fakültesinin açıldığını, bunun yanında Tekstil ve Dericilik Yüksek okulunun Öğretimine başladığını Banaz'da Seramik Yüksek Okulu Eşme'de Muhasebe Yüksek Okulu Karahallıda Tekstil Meslek Yüksekokullarını Öğretime açıldığını biliyor muydunuz.

 

Uşak ve Karahallı Köyleri içinde, ilk Latin Harfi öğreten Okullardan birinin Kır yaren Köyünde açıldığını Muallim Lakabıyla Seril Ağaoğlunun Uşak'ta ,Konya'da kurslar alarak Öğretmenlik Mazbatasını aldığını bu sebepten Kırkyaren Köyü Halkının yüzde yüz okur yazar olduğunu biliyor muydunuz.