Batman Halk Edebiyatı

[Φ _asi_]

HALK EDEBİYATI

 

Batman Halk Deyimleri - Bilmeceler - Maniler - Atasözleri

 

HALK DEYİMLERİ

 

1- Akıl bir altın taçtır her kafaya uymaz

2- Komşu komşunun işine muhtaçtır

3- Oğlan gitti sefere , gitti geldi aynı hergele

4- Küheylan at, yemin arttırır

5- Çingeneler aç kalınca eski düğünlerden bahsederler

6- Al asili ser hasırı

7- Garip kuşun yuvasını Allah yapar

8- Kar eden ar etmez

9- Gezen tilki yatan aslandan iyidir

10- Gönlü namazda olanın kulağı ezanda olur

11- Evlat aziz, terbiye daha aziz

12- Büyüğün yoksa büyük taşa danış

13- Asil azmaz, bal acımaz

14- Arif olan sözü aş gibi tadar

15- Atla katır döğüşür arada eşek ezilir

16- Bülbülün çektiği dilinin belasıdır.

17- Mal malumat örter

18- Ölürse yer beğensin kalırsa el beğensin

19- Anamın aşı derdimin başı

20- Elbise yürüyüş para söyleyiş örter

21- Delik büyük yama küçük

22- Dil otu yemiş

23- Azdan az gider, çoktan çok gider

24- Haram yelle düğün elle olur

25- Sırrını söyleme dostuna, dostun söyler dostuna

26- Dil ustası iş hastası

27- Bağı kara üzüm olsun, üzümü yemeğe yüzün olsun

28- Komşu hakkı Allah hakkıdır

29- Ölürse yer beğensin kalırsa el beğensin

30- Doğru duvar yıkılmaz eğri kaçar kurtulmaz

 

 

BİLMECELER

 

1-Bir tarafta hafif bir taş, öbür tarafta hafif bir taş, içinde var eksik bir kurt.

(Tezek)

2-Düz bir yerde var bir tas yoğurt.

(Ay)

3-Duvarın üzerinde düz bir yamaçtım, ayaklarım girdi bir tuluma.

(Ayakkabı)

4-Hilindir milindir oğul babadan yükselir

(Ateş ile duman)

5-Bu taraf yamaç, öbür taraf yamaç içinde var bir tövbe kumaş.

(Kur’anı-ı Kerim)

6-Kazığı orda çakarım, buzağı ise buradan uzak büyür.

(Kabak)

7-Sarı örüklü kız gibi, dam üstünde yükselir.

(Duman)

8-Bıraktığımızda kalkmaz, toza doymaz, gittiğinde de gelmez.

(Soba)

9-Taşa vururum kırılmaz , suya vururum kırılır.

(Kağıt)

10-İki delikli bir şey.

(Silindir)

11-İçi yarıklı bir tavuk.

(Baca)

12-Yıkanmış bir odada , otuz iki öğrenci de içinde oturur.

(Ağız ve dişler)

 

HALK MANİLERİ

 

Ekmek atlı ben yaya Bülbülem bağ gezerem

Yetişmek kaldı Allah’a Mecnunam dağ gezerem

Anna bedduanı al geri Seksen yerden yaram var

Biraz da yalvar Allah’a El bilir sağ gezerim

 

Ben bir bahtsız dilberim Bu dağlar bele bağlar

Hem ağlar hem giderim Hayasız arsız bağlar

Kaynana çok sevinme İşte ben gider oldum

Oğlunu alıp giderim İşte siz işte bağlar

 

Dicle boyu sazlıktır Bülbülem hava bilmem

Ablam sana aşıktır Dertliyem deva bilmem

Oğlan yine bilmezsin Bana bir sevda gelmiş

Geçtiğim yollar taşlık Başımdan sava bilmem

 

Dicle geçit vermez Bahçede barksız adam

Mezrabota ovası Aynasız yarsız adam

Sevda başımdan gitmez Kalaysız kaba benzer

Yaram gönül yarası Dünyada yarsız adam

 

Koyun sağar berivan Bu dağı aşam dedim

Sevdiğini düşlerken Aşam dolaşam dedim

Bahar çiçekleri ile Bir vefasız yar için

Boynu bükük beklerken Aleme paşam dedim

 

Oğlan kızı gördükçe Bayıra serdim kilim

Tutulmuş dilleri Gel otur benim gülüm

Gözleri kör olurmuş Ne dedim ne söylerim

Bilmezmiş kimseleri Lal olsun benim dilim

 

ATASÖZLERİ

 

1. Avlunun otu acı olur.

2. Tuloğ dolu bal, ama domuz derisinden

3. Kara it, beyaz olmaz.

4. Çömlekçi kırık tastan su içer.

5. Can çıksa, huy çıkmaz,

6. Mendal uzak ol, mısıra Sultan ol.

7. Ucuz et satır kırdırır.

8. Yaşlı öküzle çift sürülmez.

9. Gelin atın üstündedir, Kimse bilmez kimin kısmetidir.