Mardin Kiliseleri

[Φ _asi_]

KİLİSELER

 

MAR PETRUS ve PAVLUS KİLİSESİ

1914'te Patrik 2. Abdullah döneminde Papaz Abdulmesih'in gayretleriyle Petrus ve Pavlus adına yapılmıştır. Kök boyalarla el işi baskı perdeleri mevcuttur. Bu kilisenin taş işlemeleri sadedir. Merkez Gül Mahallesindedir.

 

 

MOR İLİYO KİLİSESİ

Mardin Kalesindedir. 3.yüzyılda yapılmıştır.

 

 

MAT BEHNAM KİLİSESİ

5.yüzyılda yapılmıştır. Şar Mahallesindedir. Kilise üç giriş kapılı, ince taş işçiliğiyle işlenmiş Mihrapları , dört yüzyıllık ahşap Mihrap kapıları, 1500 yıllık kök boya ile baskı perdeleri, geniş avlusu içinde çan kulesi evi ve adeta dantel gibi işlenmiş taş oymacılığı örneklerinin yeraldığı divan mevcuttur. 1170 yılında Kırk şehitlere ait kemikler bu kiliseye getirilmiştir. Bu gün Mardin Metropolitlik Kilisesidir.

 

 

MERYEM ANA KİLİSESİ

Savur kapı mahallesinde 1857'te ibadete açılmıştır. Yıkık yettedir.

 

 

KIRMIZI SURP KEVORK KİLİSESİ

420 yılında yapılmıştır. 10 taş sütun üzerinde inşa edilen sede, mihrabın farklı geometrik taş süslemeleriyle ayrı bir özelliği vardır.

 

 

PROTESTAN KİLİSESİ

Geniş bir alan üzerinde inşa edilen kilise 569 yılında yapılmıştır.

 

 

MERYEM ANA KİLİSESİ ve PATRİKHANE

 

1860 yılında Patrik Antuan Semheri tarafindan yaptırılan kilisede; kemer, yuvarlak taş sütunlar ve avluda korkuluklar yeralır. Patriğin oturma yeri ile İncil vaiz yeri, üzüm salkımlı motiflerinin ahşap el işçiliğiyle bambaşka bir görünüm sergilemektedir. İçi 21 sütun üzerinde ''Vermadun, Baharan'' Koro balkonu akustiktir.

 

1895 yılında Antakya Patriği İğnatuos Benham Banni tarafından inşa edilen Patrikhane bugün müze olarak hizmet vermektedir.

 

Eski Patrikhane binasının bir kısmı, İlde ana caddenin 1914-1915 yıllarında Almanların demirden yapılmış tekerlekli arabaların geçebilmesi için yapılan genişletme çalışmalarında yıkılmıştır. 1958 yılında ana cadde genişletilip Cumhuriyet Alanı ve yol bugünkü haline getirilmiştir.

 

 

MAR HIRMIS KİLİSESİ

M.S.430'da yapılmıştır. 1552 yılına kadar Nasturilerin kullanımındaydı. Bu kilisede iki Metropolit Mezarı mevcuttur.

 

 

MAR YUSUF KİLİSESİ

 

Meclis-i Mebusan Üyesi Hovsep Kazasyan'ın öncülüğünde ve Mardin Ermeni Katolik Cemeati katkılarıyla Patrik VIII. Grigoryus tarafından Mardin Metropolitliğine getirilen Melkun Nazaryan ın görevi sırasında Mardin Surp Hovsep Kilisesinin inşaatına 1864 te başlanmış, 1894 yılında ibadete açılmıştır. Kilisenin yan tarafından Ruhbanların yeri vardır. Mimarı nam-ı değer Mimar Lole dir. Rutubeti önlemek için kilisenin inşaatı sırasında temele tonlarca tuz dökülmüştür. Bu usul antik çağdan gelmektedir. Tepesinde Çan Kulesi olup, mimarisi düz damlıdır. İçi 21 sütun üzerinde Vernadun, Baharan Koro Balkonu akustiktir. Altı kutsal mihrabı olup, kuzeyde Horan, taşkoro, güneyde Kavit, batıda Mıgırdaran, doğuda Adyan şeklinde yapılmıştır.

 

 

MOR ŞMUNİ KİLİSESİ

Eski Kale Köyünün güneybatısında yeralır. 793 yılında inşa edilmiştir.

 

 

MOR İVENNİS KİLİSESİ

Eski kale köyünün güneydoğusunda yeralan kilise 793 yılında inşa edilmiştir.

 

 

MOR CİRCİS KİLİSESİ

Eski kale köyünün kuzeybatısında yeralan kilise 793 yılında yapılmıştır.

 

 

MOR İLİYE KİLİSESİ

Yapım tarihi bilinmeyen kilise Çiftlik Köyündedir. Kilise içerisinde yan bölümünde iki oda mevcuttur. Bu odalara geçiş çok alçak tavanlı kapıdan yapılmaktadır. Orta kısımda şifalı (ruh, sinir ve sara hastaları) taka denen bölümü sık sık ziyaret edilmektedir.

 

 

MOR YAKUP-MOR KURYAJUS KİLİSESİ

Kesin yapım tarihi bilinmemekle beraber 3.yüzyıla tarihlenen kilise Bülbül Köyündendir.

 

 

MERYEM ANA KİLİSESİ

 

Göllü Köyünde bulunan kilise yıkık haldedir.

 

 

MOR YUHANNA KİLİSESİ

370 yılında inşa edilen kilise Dereiçi (Kıllıt) Köyündedir.

 

 

 

MOR BABİ KİLİSESİ

 

Nusaybin Günyurdu Köyünün kuzeybatısında ve tepenin başında bulunmaktadır. Kayanın yontularak kilise inşa edilmiştir. Buralara Mağara veya Yer altı Kilisesi de denilmektedir.

 

 

MOR AHO KİLİSESİ

Günyurdu Köyünün kuzeyinde tepe üzerinde bulunan kiliseye Patrik III. Yakup döneminde bazı eklemeler yapılmıştır.

 

 

MOR ŞEMUN KİLİSESİ

Günyurdu Köyünün kuzeyinde yer almaktadır. Çok eski bir tarihe sahiptir.

 

 

MOR YUHANNA KİLİSESİ

Turabdin Dağının kayalık bir yamacındadır. Birçok yapıdan oluşmaktadır. Mor Evgin Manastırına 5 km. uzaklıkta olup, yaya olarak gidilebilmektedir.

 

Merkez İlçeye bağlı Bülbül Köyünde Mor Stefanos, Teodoros Kilisesi ve Meryem Ana Kilisesi, Midyat Merkezinde: Protestan, Mar Şumune, Mor Barsavmo, Mor Ahısnoyo, Mor Şarbe, Meryem Ana Kiliseleri: Ömerli Merkezinde ise Mor Cırcıs Kilisesi, Savur Merkezinde Mor Yuhanın Kilisesi(370 yılında) vardır.