Siirt Yerel Etkinliklerİ

[Φ _asi_]

YEREL ETKİNLİKLER

 

Etkinliğin Adı : Nevruz Bayramı

 

Tarihçesi :Orta Asya’da yaşayan Türkler, Anadolu Türkleri ve İranlıların yılbaşı olarak kabul ettikleri güne Nevruz adı verilir ki yeni gün anlamına gelir. Farsça Nev (yeni), Ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. Gece ve gündüzün eşit olduğu Miladi 22 Mart, Rumi 9 mart gününe rastlamaktadır.Nevruz-i Sultani, Sultan Nevruz, Sultan Navrız, Navrız, Mart Dokuzu gibi adlarla da anılmaktadır. Nevruz İranlılara mal edilmekte ise de Oniki Hayvanlı Türk Takviminde görüldüğü üzere Türklerde de çok eskiden beri bilinmekte ve törenlerle kutlanmaktadır. Türklerde Nevruz hakkında başlıca rivayet, bugünün bir kurtuluş günü olarak kabul edilmesidir. Yani Ergenokon’dan çıkıştır. İşte bu nedenle bugün Türklerde Nevruz, yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilmiş ve günümüze kadar bayramlarla kutlanagelmiştir. Orta Asya’daki Türk topluluklarda Azeri, Kazak, Kırgız, Türken, Özbek Tatar,Uygur Türkleri, Anadolu Türkler ve Balkan Türkleri Nevruz geleneğini canlı olarak günümüze kadar yaşatmışlardır.

Amacı : Nevruz-Yenigün yeniden canlanmaya başlayan doğanını insanlara sunduğu bolluk , dirilik gönlümüzde yarattığı sevgi, kardeşlik. Paylaşma, barış ve dostluk duygularını pekiştirmektir.

Tarihi : 21 MART 1 gün

Düzenleyen Kuruluş : Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

 

 

 

Etkinliğin Adı : Hıdrellez Kültür Bahar Bayramı

 

Tarihçesi : Hızır ve İlyas kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen Hıdrellez, resmi ve dini bayramlardan olmamasına rağmen halk arasında bir gün niteliğini korumakta, bahar bayramı olarak kutlanmaktadır. Yaygın inançlara göre Hızır ve İlyas bir araya geldiği gün olduğu inancıyla, kışın sona erip yaz mevsiminin başlama günü olarak kabul edilen Hıdrellez, doğrudan doğruya baharın gelmesi ile ilgilidir.

Amacı : Ülkemizde Hıdrellez hazırlıkları 6 Mayıs tarihinden bir hafta ya da bir gün önceden başlar. Bir hafta öncesinden yapılan hazırlıkların önemli bir bölümünü ev ve çevre temizliği oluşturur. Arefe olarak adlandırılan 5 Mayıs tarihinde Hıdrellez günü yenilecek yemekler pişirilir. Gerekli malzemeler satın alınır. (Kurban kesilecekse ortaklaşa koyun, kuzu vb. alınması) Bayramlık giysiler hazırlanır., vücut temizliği yapılır. Bütün bu hazırlıkların temelinde Hızır’ın kendi evlerine de uğrayacağı inancı vardır.

Tarihi : Mayıs ayı 1 gün

Düzenleyen Kuruluş: Siirt Valiliği ( İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

 

 

 

Etkinliğin Adı : Mahalli Yumurta Bayramı

 

Tarihçesi : Her yıl Mayıs ayında kutlanan bu yöresel bayram nedeniyle, bütün evlerde yumurta kaynatılır. Nişanlı ve yeni evlilere 100 ile 500 arasında yumurta gönderilir. Kurulan bayram yerinde çeşitli renklere boyanmış yumurtalar tokuşturulur. Bir araya gelen erkekler çeşitli oyunlar oynar. Uzun atlama ve koşu (Şakulu-Zemce) müsabakaları yapılır. Mahalli Yumurta Bayramı oynama yeri Sabahları Tınaz Tepe (Sor Mevkiinde) ikindi vaktinde Zeynebül Mahaddisenin bulunduğu mevkiinde yapılırdı.

Amacı :Unutulmaya yüz tutmuş mahalli örf ve adetlerin yeniden canlandırılması ve halkın ilgisinin artırılması.

Tarihi : Mayıs Ayı’nın ikinci haftası - 1 Gün

Düzenleyen Kuruluş : Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

 

 

 

Etkinliği Adı : İbrahim Hakkı Hz.Anma.

 

Tarihçesi :

İbrahim Hakkı Hz. İlmi konularını araştırmak ve tanıtmak üzere 1976 tarihinden beri kutlamalar düzenlenmektedir.

Amacı: İbrahim Hakkı Hz. Tanıtmak ve inanç turizmini geliştirmek.

Tarihi : 14-22 Eylül 1 Hafta

Düzenleyen Kuruluş: Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü) (Aydınlar Kaymakamlığı)

 

 

 

Etkinliğin Adı : Yamaçparaşütü

 

Tarihçesi :

Gençlerimize Dağ ve Doğa Sporlarını sevdirmek amacıyla 2001 yılından beri gerçekleştirmektedir.

Amacı :İnsanlarımızı yamaçparaşütü sporunu çeşitli nedenlerle yaparlar. İyi bir pilot olup yarışmalara katılabilmek, uçmaya karşı duyulan özlem, Kendine güveni arttırmak, yükseklik korkusunu yenebilmek, doğayla daha iyi bütünleşmek, hobi, havacılığa olan tutku, yeni bir şeyler yapabilme bu nedenlerin başında yer alır. Amaç ne olursa olsun bu sporu emniyetli yapabilmenin ve geliştirmenin en iyi yolu her uçuşta yeni şeyler öğrenmektir.

Tarihi : Haziran – Temmuz ayları

Düzenleyen Kuruluş : Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

 

 

 

Etkinliğin Adı : Rafting (Su Sporları)

 

Tarihçesi : Gençlerimize su sporlarını sevdirmek amacıyla 2001 yılından beri gerçekleştirmektedir.

Amacı :Akarsu sporları turizmine yönelik potansiyelin geliştirilmesi ve geniş kitlelere hitap edecek şekilde tanıtımının sağlanması .

Tarihi : Mayıs- Haziran ayları

Düzenleyen Kuruluş : Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

 

 

 

Etkinliği Adı : Veysel Karani Hazretleri Anma .

 

Tarihçesi :Veysel Karani Hz. İlmi konularını araştırmak ve Anne Sevgisini gençlere tanıtmak amacıyla 1977 tarihinden beri kutlamalar düzenlenmektedir.

Amacı : Veysel Karani Türbesi, tarihi bir özelliği olmamasına karşın birçok yerli ve yabancının ilgisini çekmektedir. (Özellikle Arap ülkeleri: İran, Irak, Suudi Arabistan) Türbenin ana yola yakın olması Seyahat halinde olan Vatandaşların uğrak yeri yapmak, ve tüm dünyaya tanıtmak.

Tarihi : 16 Mayıs-04 Haziran

Düzenleyen Kuruluş : Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü) (Baykan Kaymakamlığı)

 

 

 

Etkinliğin Adı : Mahalli Cigor Bayramı

 

Tarihçesi : Mahalli bayramların başında gelen cıgor, Mart ayının ikinci haftasında başlar, 3 gün devam eder. Bir zamanlar bölgede yaşayan Hıristiyanlara göre nazire olarak kullanılan Cigor’un Arapça gegir, gıcık (kızdırma) kelimesinden türemiş olabileceği, veya baharla birlikte insanların çevreye çıkmaları anlamında “Çık gör” olabileceği düşünülmektedir. İlk günde erkekler, diğer günlerde de kadınlar ayrı ayrı tepelere gezilecek yerlere giderler. Özellikle Botan Nehri kenarında bulunan Rasulhacer (Taşbaşı) Mağaraları’na gidilir. Burada, ilkbaharın müjdecisi olan, nergiz çiçeklerini toplarlar. Günün özel yemekleri olan Bunbar, cokat, pekmez tatlısı, rayoşu meketip ve mevsim meyvelerini beraberinde getiren halk, akşama kadar burada eğlenir. Bu bayram dolayısıyla nişanlı kız ve evli kadınlara hediyeler gönderilir. Aynı gece damlarda “Suke” denilen meşaleler yakılarak baş üzerinde dakikalarca çevrilir. Mevsim şartları el vermediği zamanlar bu törenler, evlerde yapılmaktadır.

Amacı : Unutulmaya yüz tutmuş mahalli örf ve adetlerin yeniden canlandırılması ve halkın ilgisinin artırılması.

Tarihi : Mart Ayı’nın ikinci haftası - 3 Gün

Düzenleyen Kuruluş : Siirt Valiliği (İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)

 

Dem

 

Ocak ayının ilk haftasında kutlanan “Dem Günü” ‘nde Noel Baba tipinde “Devveme” (devam ettiren) ve inek suretinde olan bir iyilik meleğinin evlerin bacalarından girerek şöminenin yanına altın ve mücevher bırakılacağına inanılırdı. Üç gün süren bu kutlama nedeniyle her gece değişik türde yağlı yemekler ve tatlılar yenerek “Devveme” beklenirdi. Çocuklar gündüzden hazırladıkları yeşil otları şöminenin yanına bırakır, Ayrıca, üzüm ve cevizle de bu karşılamayı takviye ederlerdi. En ufak bir hışırtıya uyanarak “Devveme geldi!” diye sevinirlerdi. Bu geleneğin Noel’le aynı zamana denk düşmesi, bunun eskiden Siirt’te yaşayan Hıritiyanlardan kaldığını göstermektedir. Bu gelenek nedeniyle evlerin bacaları birkaç gün evvelinden temizlenirdi. Böylece yangınlara karşı bacalar temizlenmiş olurdu. Bu geleneğin baca temizliği sağlamak için süregeldiği söylenebilir. Bu gelenek bugün unutulmuştur.

 

Şihirler

 

Bu kelime sergi, panayır anlamına gelmektedir. Her yıl Mayıs ayının 13. gününe rastlar. Bir ay devam eder. Şihirler şehrin dört bir yanında bulunan türbelerde icra edilir. Buralara giden genç kız ve kadınlar en güzel elbiselerini giyer ve eğlenirler. Bilhassa genç kızları kadın görücüler burada tanır ve beğenirler.