Şanlıurfa Doğal Hayat

[Φ _asi_]

ŞANLIURFA DOĞAL HAYAT

 

 

 

 

KELAYNAKLAR

Dünya genelinde sadece Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde ve Kuzey Afrika’da bulunan kelaynak kuşlarının 1956 yıllarına kadar sayısı binlerle ifade edilirdi.Yasak avlanma,tarım ilaçlarının düzensiz ve aşırı kullanılması bu kuşları tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bırakmıştır.25-30 yıl yaşayabilen bu kuşlar Şubat ayı ortalarında Birecik’e gelip kayalıklara yerleşir,üremelerini yapıp Temmuz ortalarında yavrularıyla birlikte Birecik’ten ayrılırlar.Kelaynaklar 1977 yılında Orman Genel Müdürlüğü tarafından kurulan Kelaynak Üretme ve Koruma İstasyonunda koruma altına alınmışlardır.Kelaynak kuşlarına yörede "keçelaynak” denmektedir.Yörede bolluk ve bereketin sembolü olarak görülen ve kutsal sayılan Kelaynaklar adına 1984 yılından beri Kelaynak Festivali yapılmaktadır.

 

 

 

 

 

 

 

CEYLANLAR

Anavatanı Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dır.Türkiye’de sadece Şanlıurfa’nın Ceylanpınar ilçesi ve çevresinde bulunmaktadır1940-1960’lı yıllar arasında Ceylanpınar’da ve Suruç-Cizre arasındaki topraklarda 500’lük 1000 başlık sürüler halinde dolaştıkları çok görülmüştür..Zamanlı zamansız avlanma,yavrularının toplanması ,et ve derisi için avlama ,ateşli silahlar,tuzaklar ,yırtıcı kuş ve köpeklerle yapılan avlanma sonucu nesli tükenecek hale gelmiştir.1970’li yıllarda koruma altına alınmıştır.Ceylanpınar Tarım İşletmesi bünyesinde 26 hektarlık bir alan çitle çevrilerek koruma sahası oluşturulmuştur.

 

 

 

 

 

 

 

KUŞÇULUK

Şanlıurfa’da halk uğraşları arasında kuşçuluk başta gelir.Kuşçuluk ,zevk için yapılmakla birlikte kendine özgü özellikleri olan bir meslek olarak da görülmekte ve halk dilinde kuş besleyip uçuranlara ‘Kuşçu’ adı verilmektedir.Evlerde beslenen kuşların sayısı yaklaşık 25 bin civarıdır.Şanlıurfa’da kuşçuların buluştuğu ‘Kuşçu Kahvehaneleri’ vardır.Şanlıurfa halkının kuşa verdiği değer mimariyi de etkilemiştir.Bu evlerin hayata(avlu) bakan pencerelerinin üst kısmında ‘Kuş Takaları’ denilen kuş evleri bulunur.Şanlıurfa’daki kuş türleri arasında; ev kuşları (angut),kafes kuşları, evlere alışmış yabani kuşlar (güvercin),Halis kuşlar (eğitilmiş ve eve alışmış) ve Yapışan (taklacı)kuşları sayabiliriz.

 

 

 

 

 

 

 

KEKLİK

Keklik Şanlıurfa’da en sevilen kuşlardan biridir.Başta Tektek dağları olmak üzere Urfa’nın çeşitli dağlarında çayır ve süpürge otları arasında ,çıplak kayalıklarda ve taşlıklarda yaşar.Tektek dağlarında yaşayan Akkeklik çok değerlidir.Tuzak kurulmak yoluyla canlı olarak yakalanan keklikler,’Çardaklı Kahve ‘denilen kuşçu kahvesinde özel kafesinde sergilenerek meraklılarına satılır.

 

 

 

 

 

 

 

ATÇILIK

Ortadoğuda en makbul at ırkı Arap Atı’dır.Bugün Türkiye’de 3000 baş saf kan Arap Atı olduğu hesap edilmektedir.Bunun 1/3 ‘ü yani 1000 kadarı Şanlıurfa’da mevcut olup ,400 başı damızlık kısraktır.Genel olarak Şanlıurfa’daki at sayısı 20.000 civarındadır.Sahip olsun olmasın ,Urfalılar atı uğur sayarlar.Bu işi bilenler ; ”Eğer at beslemeye gücün yetmiyorsa, komşunun duvarından bir delik aç, hiç olmazsa evine atın soluğu girsin” derler.O ev ve çevresindeki yedi evin bundan nasiplendiğine inanılır.

 

Türkiye’de resmi at yarışları yapılan 6 ilden birisi Şanlıurfa’dır.750 dönümlük arazi üzerine kurulu Şanlıurfa Hipodromu ,konusu ile ilgili her türlü gelişmeye uygun b ir konumdadır.