Yahya Bey Camii

[Φ _asi_]

YAHYA BEY CAMİİ

 

 

Şıbkalı bir şair, Arnavut devşirmesi ve bir ara Yayabaşı olarak da görev yapmış olan Yahya Bey, II. Selim'in nedimlerindendir. Bursa'daki Sultan Orhan ve I. Bayezid döneminden kalan yapıların vakıf mütevellisi olmuştur. 1578 yılının mart ayında vefat ettiği bilinmektedir.

 

Sarıca Paşa Mahallesinde, Yahya Bey Camii Sokaktadır. Avlu girişi, doğu duvarının kuzey ucundadır.

 

Taçkapı üzerindeki üç satırlık inşa kitabesinin metni şöyledir:

 

"1-Sahibül-hayr yani Yahya Bey kıldı bu mescid-i şerifi bina

2-Yaptı onunla dar-ı ahiretin kıldı cennette kendüye me'va

3- Didi tarihî ni onun Mecdi mescid-i hub ü mecma-ı ala"

 

Kitabenin son satırındaki ibarenin, ebced hesabıyla, rakam değerlen karşılığı, 985'tir. Buna göre yapı, Yahya Bey adlı bir zat tarafından inşa ettirilmiş ve inşaat, 1578 yılında tamamlanmıştır.

 

Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 1990 yılında başlanan onarımla cami genel bir tadilat görmüştür.

 

Mimari

Taçkapı, minare ve son cemaat yerinin sekileri ve dış mihrap, kesme taşlarla inşa edilmiştir. Son cemaat yerinin destekleri ve çatısı ahşaptır.

 

Harimin doğu ve batı cephelerinde, üçerli iki sıra halinde düzenlenmiş altı pencere; güney cephesinde ise, ikişerli iki sıra halinde düzenlenmiş dört pencere bulunmaktadır. Harimin güneydoğu köşesi pahlıdır. Onikigen prizma şekilli kasnakta pencere yoktur.

 

Harimin doğu cephesinin kuzey ucunda, beş kenarlı bir kürsüye sahip minare yer almaktadır. Minare girişi, harimin doğu duvarının kuzey ucundadır. Giriş açıklığı, basık kemerlidir. Bir kaval silme, pabuç ile gövdeyi birbirinden ayırmaktadır. Şerefe geçişinin hemen altında da, bir kaytan silme görülmektedir. Minare gövdesinin, boyuna göre oldukça kalın olduğu dikkati çekmektedir. Yeniden inşa edildiği düşünülebilir.

 

Harimin kuzeyindeki son cemaat yerinin çatısı ve destekleri ahşap; sekileri kesme taştandır. Harimin kuzey cephesine bitişik dört destekten, batıdan itibaren ikincisi, dış mihrap çerçevesinin çıkıntısı üzerine oturmaktadır. Harimin kuzey cephesi üzerinde iki açıklık bulunmaktadır. Bu açıklıklardan batıdaki, dışta mukarnaslı bir kavsarayla örtülmüş ve silmelerle çerçevelenmiştir.

 

Caminin kuzey duvarının doğu ucunda taçkapı yer almaktadır. Basık kemerli giriş aralığı, sivri kemerli bir çökertme içine yerleştirilmiştir. Taçkapı çerçevesi bir dizi silmeyle bezenmiştir. Giriş aralığını örten basık kemerin hemen üzerinde, inşa kitabesi yer almaktadır.

 

Caminin doğu ve batı duvarlarının ortasında, dikdörtgen profilli birer niş yer almaktadır. Yedi kenarlı mihrap nişi, mukarnaslı bir kavsarayla örtülüdür. Alçı mihrabın tepeliği üzerinde, dönüşümlü olarak yerleştirilmiş, iki farklı boyutta palmetlerden oluşan bir fisto şeridi görülmektedir. Kare planlı gövdeden kubbe yuvarlağına geçiş, pandantiflerle sağlanmıştır. Kubbe ve pandantifler sıvalıdır.