Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

Tekirdağ Rüstem Paşa Külliyesi


_asi_

Önerilen İletiler

Tekirdağ Rüstem Paşa Külliyesi

 

00013294.jpg

 

Tekirdağ Ertuğrul Mahallesi Mimar Sinan Caddesi’nde bulunan bu külliyeyi Kanuni Sultan Süleyman’ın sadrazamı ve damadı Rüstem Paşa Mimar Sinan’a yaptırmıştır. Kitabesinden öğrenildiğine göre yapım tarihi 1553’tür. Giriş kapısı üzerindeki ikinci bir kitabede de Sultan Abdülmecit tarafından da 1841 yılında onarıldığı yazılıdır.

 

Külliye cami, medrese, bedesten, kervansaray, hamam, imaret ve kütüphaneden meydana gelmiştir. Günümüze bunlardan yalnızca cami ile bedesten iyi durumda gelebilmiş, diğerleri kısmen yıkılmış ve harap olmuştur.

 

 

Cami:

Cami geniş bir avlu içerisindedir. Düzgün kesme köfeki taşından kare planlı olarak yapılmıştır. Önünde çifte revaklı bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Kuzey yönündeki dış son cemaat yeri ahşap çatılıdır. Bu çatı 22 sütun üzerine oturtulmuştur. İç son cemaat yeri ise ortada haç tonozlu ve bunun iki yanında da ikişer kubbe ile örtülmüştür. Bu örtü sistemi ile ibadet mekânını örten kubbe üstten kurşun ile kaplanmıştır. Son cemaat yerinden camiye giriş kapısı stalaktitli olup, çevresi dikdörtgen bir bordür içerisine alınmıştır. Portalin iç yanlarına da stalaktitli birer mihrapçık yerleştirilmiştir. Giriş kapısının üzerinde stalaktitler arasında yapım kitabesi bulunmaktadır.

 

Kitabe:

“Rüstem-i düstur-ı Azam Hak rızasın kasd edüp

Bu makamı eyledi manend-i gülzar-ı naim

Lütf-ı nuru Zülcelal-in kalbine virüp ziya

Kâbe-i sıdk-ı safada eylesün anı mukim

Erişüp avn-ı Celil-i bi zeval-i lemyezel

Çün tamam oldu bu cay-ı can feza-yı hoş nesim

Safha maha utarit yazdı bir tarih-i hala

Ecrini and eylesün bu camiin Lûtf-u Kadim.

h.960 (1553).”

 

Daha küçük olan onarım kitabesi ise portaldeki mihrapçıklardan sağdakinin üzerine konulmuştur. Bu portalin iki yanındaki dikdörtgen şekilde birer pencere de ibadet mekânına açılmaktadır. Bu pencerelerin yanlarında da stalaktitli çokgen mihrapçıklar bulunmaktadır.

 

00013296.jpg

 

İbadet mekânının üzerini tromplu bir kubbe örtmektedir. Ayrıca köşelere, duvarlara bitişik olarak yerleştirilmiş payeler de kubbeyi taşımaktadır. Payelerle köşelerdeki L şeklindeki ayakların arası sivri kemerli birer niş şeklindedir. Kubbe payandalarından güneydekinin arasında mihrap bulunmaktadır. Buradaki ayaklarla mihrap arkasına takviye payandaları yerleştirilmiştir. İbadet mekânı yuvarlak kemerli alçı şebekeli pencerelerle aydınlatılmıştır. İbadet mekânının birbirine simetrik olan doğu ve batı cephelerinde altta dört, bunların ortadan ikisi üzerinde de ikişer olmak üzere altı penceresi vardır. Bu pencerelerden üst sıradakiler sivri kemerli ve alçı şebekelidir. Alt sıradakiler dikdörtgendir.

 

İbadet mekânının içerisi ve kubbe beyaz badanalıdır. Kubbenin içerisi ince profillerle dilimlere ayrılmıştır. Kubbe kenarlarında ve ortasında Barok üslupta çiçek motifleri vardır. Caminin güney yönünde iki paye arasında bulunan mihrap yuvarlak bir niş şeklinde olup, XIX.yüzyılda yağlı boya ile boyanmıştır. Çevresinde profilli bir bordür ve üst kısmında da stalaktitli bir bölüm bulunmaktadır. Mihrap ile pencere arasına yerleştirilmiş olan minber mermerden ve oldukça sadedir. Yalnızca yan aynaları ile merdiven korkulukları geometrik motiflerle bezenmiştir.

 

Caminin kuzeybatısındaki minare kare planlı yüksek bir kaide üzerinde olup, gövdesi çok yüzlü ve tek şerefelidir. Minarenin kapısı iç son cemaat yerinde, caminin köşe duvarının içerisindedir.

 

Caminin önündeki şadırvan beş sütunun taşıdığı bir çatı ile örtülmüştür. Şadırvan düzgün olmamakla beraber on köşeli ve içeriden de beş sütunludur.

 

 

Medrese:

Rüstem Paşa yapı topluluğunun medresesi caminin doğusunda ve 30 m. uzağındadır. 1880 yılında harap olan bu yapının üzerine ahşap bir okul yapılmıştır. Osmanlı döneminde Rüştiye ve İdadi olarak kullanılan bu okul Cumhuriyet döneminde ilkokul olarak kullanılmıştır.

 

 

Kütüphane:

Cami ile medrese arasında bulunan kütüphane kesme taştan kare planlı olarak yapılmıştır. Kütüphane bir süre içerisine eklenen ocaktan ötürü aşhane olarak kullanılmıştır. Sonraki yıllarda restore edilmiştir.

 

 

Hamam:

Medresenin yanında bulunan hamam çifte hamam plan düzeninde olup, medresenin doğu duvarına bitişik olarak yapılmıştır. Hamam kadınlar ve erkekler bölümü ayrı ayrı soğukluk, ılıklık ve sıcaklıktan meydana gelmiştir. Planı hakkında tam bir tanımlama yapılamamaktadır. Günümüzde büyük bir bölümü yıkılmış, yalnızca taş ve tuğla duvarlarından bir bölüm ayaktadır. Hamam uzun süre depo olarak kullanılmıştır.

 

 

Bedesten:

 

00013295.jpg

 

Caminin yaklaşık 100 m. batısında bulunan bedesten kesme taştan ve tuğla hatıllı olarak dikdörtgen planda yapılmıştır. Bedestenin dört tarafına birer kapı açılmıştır. Bu kapılar dıştan yuvarlak, içten de sivri kemerlidir. Uzun cephelerde üçer, kısa cephelerde de ikişer penceresi bulunmaktadır. Bedestenin üzeri birbirlerine geniş ve yuvarlak kemerlerle bağlanmış iki büyük payenin taşıdığı kubbe ile örtülmüştür. Bu kubbelerdeki geçişler pandantiflerle sağlanmıştır.

 

Bedesten Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yakın tarihlerde restore edilmiştir.

 

Yapı topluluğunun kervansarayı ile imaretinin yeri bugün bilinmemektedir.

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.