Zıplanacak içerik
  • Üye Ol

Dikkatle yapılan bir deney


sedat sencan

Önerilen İletiler

Antoine-Laurent Lavoisier 1743 yılında Paris’te doğdu.

8 Mayıs 1794 günü giyotin ile idam edildi.

Babası Yüksek Mahkeme’de hukuk danışmanı idi.

College Mazarin’de klasik dil,edebiyat,felsefe,matematik,astronomi,kimya ve botanik öğrendi.

Aile fertlerinde hukuk alanına eğilim olduğu için o da 1764 yılında bu dalda lisans derecesi aldı.

Ama fen bilimlerine olan ilgisi daha fazlaydı.Bu nedenle ilk ilgi odağı jeoloji oldu.

Sonra kimyaya yöneldi.Bu konudaki ilk araştırmasını jipsi (alçıtaşı) çözümlemesi ile yaptı.

1766 yılında bir makale yazarak büyük bir kentin en verimli biçimde nasıl aydınlatılacağını inceledi.

Bu çalışma kendisine Fransız Bilimler Akademisi’nin altın madalyasını kazandırdı.

*

Modern kimyanın kurucusu olarak kabul edilir.

Laboratuvardaki deneyleri en titiz bir insanı bile tatmin edecek derecede mükemmeldi.

Bilimsel çalışmaları dışında çeşitli kamu görevlerinde bulunmuştu.

Kimya dalında çok meşhur olmasına rağmen Lavoisier hiçbir element keşfetmemiştir.

Ama başkalarının keşfettiği elementleri çok iyi inceliyor ve anlamlandırıyordu.

Filojistona ve kirli havaları başından beri önemsemedi.

Yanma olayını açıklayan yeni bir kuram geliştirdi.

Oksijenin kimyasal süreçlerdeki rolünü açıkladı.

Kimyasal tepkimelerde maddenin korunumu ilkesini ortaya koydu.

Elementler ile bileşikler arasındaki farkı açıkladı.

Kimyaya yeni bir adlandırma sistemi getirdi.

*

Karısı ile birlikte hassas ölçümler gerektiren deneylerle yıllarca uğraştılar.

Paslanan bir nesnenin ağırlık kazandığını saptadılar.

Nesne paslanırken havadaki temel parçacıkları kendine çeker.

Böylece maddenin dönüşebileceğini,ama ortadan kalkmadığını ilk farkeden kişiler oldular.

Örneğin on kilo odun yakılınca odunun maddesi küle ve dumana dönüşür.

Ama evrendeki net madde miktarı aynı kalır.

*

Aslında maddenin korunumu konusunda Lavoisier’i ilginç kılan şey,bu konuya dikkat çekmesidir.

Günümüzdeki anlayışa göre kütle ile maddenin her zaman birbiriyle bağlantılı olması gerekmez.

İşin temeli atomların korunumudur,ama o çağlarda hiçkimse onların varlığını bilmiyordu.

*

Lavoisier ve karısı paslanma konusunda yapacakları deneye çok önem verdiler.

Bir metal parçasının yavaşça yanmasını,muhtemelen paslanmasını izleyeceklerdi.

Çözmeyi düşündükleri soru şuydu:Paslanan metalin ağırlığı artar mı?,azalır mı?veya değişmez mi?

Tamamen kapalı bir kutu yaptılar ve evlerindeki salonlardan birine geçtiler.

Bu kutunun içine çeşitli maddelerle birlikte bir metal parçası koydular ve sıkıca kapadılar.

Amaçlarına çabuk ulaşmak istedikleri için paslanmayı hızlandırmak gayesi ile kutuya ısı verdiler.

*

Bir müddet sonra kutu ve içindeki maddeler soğudu.

Metal parçası şeklini kaybetmiş,paslanmış ve kısmen yanmıştı.O şekliyle dikkatlice tarttılar.

Araya zaman koymadan ne kadar hava kaybedildiğini de ölçmüşlerdi.

Tartım ve ölçümleri defalarca tekrarladılar.Sonuç hep aynıydı:Paslı metal,öncesinden daha ağırdı.

Peki bu fazladan ilave olunan ağırlık nasıl oluşmuştu?

Tartı aletindeki toz ve önceki deneylerden kalmış çok ufak metal parçalarından ileri gelmiyordu.

Zira bu konuda gereken tedbirleri almışlar ve çok dikkat etmişlerdi.

*

Hepimizin soluduğu havada çeşitli gazlar vardır.

Lavoisier’in hemen anladığı şey,bu gazlardan bir kısmının metale yapışmış olması gereğiydi.

Sözkonusu ağırlığa neden olan buydu.

Deneyde kullandıkları bütün maddelerin toplam miktarı değişmemişti.

Sadece daha önce havada bulunan oksijen şimdi yoktu.

Bu oksijen yok mu olmuştu?Hayır.Metale yapışmıştı.

Kaynaklar:

AnaBritannica

David Bodanis:E=mc2:A Biography of the World’s Most Famous Equation

Yoruma sekme
Diğer sitelerde paylaş

Katılın Görüşlerinizi Paylaşın

Şu anda misafir olarak gönderiyorsunuz. Eğer ÜYE iseniz, ileti gönderebilmek için HEMEN GİRİŞ YAPIN.
Eğer üye değilseniz hemen KAYIT OLUN.
Not: İletiniz gönderilmeden önce bir Moderatör kontrolünden geçirilecektir.

Misafir
Maalesef göndermek istediğiniz içerik izin vermediğimiz terimler içeriyor. Aşağıda belirginleştirdiğimiz terimleri lütfen tekrar düzenleyerek gönderiniz.
Bu başlığa cevap yaz

×   Zengin metin olarak yapıştırıldı..   Onun yerine sade metin olarak yapıştır

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Önceki içeriğiniz geri getirildi..   Editörü temizle

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Yeni Oluştur...

Önemli Bilgiler

Bu siteyi kullanmaya başladığınız anda kuralları kabul ediyorsunuz Kullanım Koşulu.